Λανθασμένη εκτίμηση του αρχικού μεγέθους της πυρκαγιάς στο Μάτι, που έχει κοστίσει μέχρι σήμερα τη ζωή σε 99 ανθρώπους, καθώς και καθυστερημένη αξιολόγηση και αντιμετώπιση της, καταλογίζει η έκθεση του καθηγητή φυσικών καταστροφών στο Πολυτεχνείο Κρήτης και μέλους της Ακαδημίας Αθηνών, Κώστα Συνολάκη.
Η έκθεση αναφέρει πως η απομάκρυνση των κατοίκων πεζή προς την ακτή θα μπορούσε να έχει ολοκληρωθεί σε χρονικό διάστημα 57 έως 83 λεπτών. Αυτό προκύπτει με βάση μοντέλα πανεπιστημίων της Ιαπωνίας και του Όρεγκον που χρησιμοποιήθηκαν για τη μελέτη. Σύμφωνα με την έκθεση ότι αν είχε δοθεί έγκαιρη εντολή εκκένωσης στους κατοίκους θα είχαν απομακρυνθεί από την πυρκαγιά, χωρίς κανένα κίνδυνο.
Παράλληλα η προσομοίωση διαφόρων τακτικών εναέριας αναχαίτισης του πύρινου μετώπου απέδειξε επίσης ότι ο συνδυασμός ρίψεων νερού από αεροσκάφη τύπου CL-215 και CL-415 θα μπορούσε να επιβραδύνει την εξέλιξη της φωτιά για τουλάχιστον μία ώρα, επιτρέποντας την ασφαλή απομάκρυνση όλων των κατοίκων είτε πεζή, είτε ακόμη και με αυτοκίνητα.
Επιπλέον, η έρευνα που παρουσιάστηκε, παρουσία του προέδρου της ΝΔ, Κυριάκου Μητσοτάκη, κατέδειξε ότι δεν υπάρχουν κατάλληλα σχέδια αντιμετώπισης καταστροφικών περιστατικών και εκκένωσης. Ασαφές και προβληματικό είναι και το πλαίσιο των αρμοδιοτήτων που έχουν όλοι εμπλεκόμενοι φορείς. Καθίσταται συνεπώς αδήριτη η ανάγκη συγκρότησης ενός νέου και ολοκληρωμένου σχεδίου για τη διαχείριση έκτακτων καταστάσεων, τόσο σε εθνικό όσο και τοπικό επίπεδο.
Η αναβάθμιση του στόλου πυροσβεστικών αεροσκαφών, η αυξημένη ετοιμότητα ή/και εναέρια επιτήρηση από πυροσβεστικά αεροσκάφη τις ημέρες υψηλού κινδύνου πυρκαγιάς, η εγκατάσταση συστήματος με βιντεοκάμερες ασφαλείας σε περιοχές υψηλού κινδύνου, καθώς και η βελτίωση της συνεργασίας και επικοινωνίας των εμπλεκόμενων φορέων, θα συμβάλλουν στην όσο το δυνατόν ταχύτερη επέμβαση για την αντιμετώπιση κάθε πυρκαγιάς στα πρώτα κρίσιμα λεπτά.
Τρία μέτρα μπορούν να συμβάλλουν άμεσα προς αυτή την κατεύθυνση.
Πρώτον, η υπογραφή μνημονίων συνεργασίας με ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς, ώστε να μεταδίδουν άμεσα και αδιαμεσολάβητα τα μηνύματα που προέρχονται από την πολιτική προστασία σε στιγμές κρίσης.
Δεύτερον, η διαμόρφωση βιβλιοθήκης μηνυμάτων ανά περιοχή, προκειμένου η Πολιτική Προστασία να μπορεί να στείλει ακόμη και εξειδικευμένες οδηγίες στους πολίτες για τον τρόπο να προφυλαχθούν.
Τρίτον, η αξιοποίηση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, με σκοπό την επέκταση του συστήματος της έγκαιρης προειδοποίησης των πολιτών με πολλαπλά μέσα (κινητά τηλέφωνα, διαδίκτυο κλπ).
Για την έρευνα συνεργάστηκαν με τον καθηγητή Κώστα Συνολάκη, ο Νίκος Καλλιγέρης καθηγητής στο University of California, οι Bασίλης Σκαναβής και Κωστής Δουλιγέρης από το University of Southern California, η Ιφιγένεια Γιανουκάκου-Λεονστίνη από το Πολυτεχνείο Κρήτης, οι Haizhong Wang, Ali Mostafizi από το Oregon Staτe University και ο Tomoyuki Takabatake, Waseda University, Japan.
Την έρευνα και την εκτίμηση για την καταστροφική πυρκαγιά στην Ανατολική Αττική είχε ζητήσει από τον Κώστα Συνολάκη και τους συνεργάτες του, ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας μετά από συνάντηση που είχαν λίγες ημέρες μετά την τραγωδία στο Μάτι.