Οι ‘επιδρομές’ Αλβανών στα βουνά της Δυτικής Μακεδονίας και της Ηπείρου για την παράνομη συλλογή αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών είναι μια νέα μάστιγα που απειλεί την ελληνική χλωρίδα.
Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα όχι μόνο γιατί έχουν αφανίσει τις πλαγιές από τσάι του βουνού, ρίγανη, θυμάρι, πρίμουλα και γεντιανή, αλλά και γιατί μαζεύουν αδιακρίτως όλα τα φυτά που βρίσκουν, θέτοντας σε κίνδυνο και τη δημόσια υγεία.
Αλβανοί κάθε ηλικίας και φύλου μαζεύουν σε τσουβάλια αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά από τα βουνά της Ηπείρου και τον Γράμμο, ενώ την ίδια ώρα Αθίγγανοι έχουν ‘ρημάξει’ τις βουνοπλαγιές των Σερρών, του Κιλκίς και της Πέλλας, πουλώντας την… παράνομη πραμάτεια τους στις λαϊκές αγορές της Βόρειας Ελλάδας.
‘Εξοπλισμένοι’ με μεγάλα μαχαίρια και τσουβάλια, οι Αλβανοί ξεριζώνουν τα φυτά και τα μεταφέρουν με μουλάρια και γαϊδούρια στη γειτονική χώρα ή τα δίνουν σε συνεργούς τους, οι οποίοι τα διαθέτουν στην εγχώρια αγορά.
Αλλά και τα βουνά της Κρήτης έχουν ‘αδειάσει’ από δίκταμο, ρίγανη, τσάι του βουνού και άλλα αρωματικά φυτά, τα οποία επιτήδειοι πουλούν έναντι υψηλού τιμήματος, ενώ και στα νησιά υπάρχει μεγάλη ‘αποψίλωση’ κυρίως για προσωπική χρήση και διάθεση βοτάνων σε υπαίθριους πάγκους.
‘Τα περισσότερα κρούσματα καταγράφονται στον Γράμμο, που έχει πάμπολλα αφύλακτα σημεία, ενώ στην Ηπειρο οι συνεχείς περιπολίες αστυνομικών και συνοριοφυλάκων είναι αποτρεπτικός παράγοντας. Επίσης στον Γράμμο υπάρχει μεγαλύτερος αριθμός σπάνιων αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών και αυτό το γνωρίζουν πλέον οι ”συλλέκτες”. Είναι εύκολη η πρόσβαση από τους Αλβανούς στον Γράμμο, κάποια χωριά είναι μόλις 15 λεπτά με τα πόδια και μπαινοβγαίνουν πολύ άνετα’, λέει στο ‘Εθνος της Κυριακής’ ο επίτιμος πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης, Γιώργος Σφήκας.
Συλλήψεις
Στις αρχές της εβδομάδας συνοριοφύλακες του τμήματος Κρυσταλλοπηγής Φλώρινας συνέλαβαν σε δασική περιοχή του Γράμμου δύο Αλβανούς 20 και 22 χρόνων που είχαν μαζέψει παράνομα 16 κιλά τσάι του βουνού, ενώ απανωτά κάθε χρόνο τέτοια εποχή υπάρχουν παρόμοια περιστατικά.
Ο Χρήστος Τόσκος, μέλος της Εταιρείας Προστασίας Περιβάλλοντος Καστοριάς, καταγγέλλει ότι ‘Αλβανοί εισέρχονται παράνομα στην περιοχή του Γράμμου και ξεριζώνουν προστατευόμενα είδη αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών και τα πουλούν σε γερμανικές φαρμακοβιομηχανίες στη χώρα τους, για ένα μεροκάματο’.
Ο κ. Τόσκος ανεβαίνει συχνά στο βουνό και έχει απαθανατίσει με τη φωτογραφική του μηχανή αλλοδαπούς να μαζεύουν φυτά και να τα μεταφέρουν μέσα σε τσουβάλια, με μουλάρια. ‘Αραγε θα αντιδράσει κάποιος, επιτέλους, για να σταματήσει αυτή η ανεξέλεγκτη καταστροφή ή θα αφήσουμε αυτό το περήφανο βουνό να καταστρέφεται;’, αναρωτιέται.
Πρόσφατη έρευνα επιστημόνων που καταγράφουν τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά έδειξε ότι πολλά είδη έχουν εξαφανιστεί ή περιοριστεί δραματικά από τα ελληνικά βουνά. Ειδικά για τον Γράμμο, όπως μας λέει η ερευνήτρια του τμήματος Βιολογίας, του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, Πηνελόπη Δεληπέτρου, ‘η γεντιανή δεν υπάρχει πια’. Η γεντιανή είναι ένα ψηλό φυτό, φτάνει σε ύψος έως και 1,50 μέτρο και ονομάζεται από την αρχαιότητα ‘ρίζα του Κένταυρου’. Η ρίζα του χρησιμοποιείται ως βοηθητικό της πέψης και διεγερτικό της χολής. ‘Οσοι το συλλέγουν χρησιμοποιούν τη ρίζα, η οποία όμως είναι αναπαραγωγικό όργανο και έτσι ο πληθυσμός του φυτού σταδιακά μειώνεται και εξαφανίζεται’, αναφέρει η κ. Δεληπέτρου. Στα βουνά της Ηπείρου η κατάσταση τείνει επίσης να πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, παρότι αστυνομικές πηγές υποστηρίζουν ότι ‘οι συνεχείς περιπολίες αποδίδουν περισσότερες συλλήψεις’.
Πριν από δέκα μέρες σε δασική περιοχή στη Δροσοπηγή Ιωαννίνων συνελήφθη ένας 68χρονος Αλβανός να μεταφέρει πεζός δύο τσουβάλια με αρωματικά φυτά και βότανα. Το μεγαλύτερο μέρος της… συλλογής του είχε το φαρμακευτικό φυτό ‘Primula veris’, το οποίο χρησιμοποιείται ως αφέψημα, για την αντιμετώπιση του βήχα, της βρογχίτιδας, της νευραλγίας και του τρόμου, ενώ εφαρμόζεται και εξωτερικά στο δέρμα ως αντισηπτικό και αντιφλεγμονώδες. Οι Αλβανοί μπαίνουν και μαζεύουν αδιακρίτως ό,τι βρουν μπροστά τους. Είναι χαρακτηριστικό πως στο πρόσφατο παρελθόν συνοριοφύλακες του τμήματος Φιλιατών συνέλαβαν 15 άτομα, ηλικίας 20 έως 58 χρόνων, που είχαν ξεριζώσει όλες τις ασφάκες σε μια μεγάλη περιοχή, στη θέση Χιονάδες στον Τσαμαντά Θεσπρωτίας. Είχαν συσκευάσει σε εκατοντάδες τσουβάλια 4,5 τόνους ασφάκας, την οποία έκοβαν με μεγάλα δρεπάνια.
Τον περασμένο Μάιο στην περιοχή Φούρκα της Κόνιτσας αστυνομικοί συνέλαβαν έναν 56χρονο Αλβανό που μετέφερε με τρία άλογα και τρία μουλάρια 12 τσουβάλια με κομμένα αρωματικά φυτά. Οταν προσπάθησαν να δουν τι είδους φυτών μάζεψε, έχασαν τον λογαριασμό γιατί είχε μέσα στα τσουβάλια πολλά και διαφορετικά είδη.
Λήψη μέτρων
Τη λήψη μέτρων για την προστασία της χλωρίδας, αλλά και της υγείας των καταναλωτών και την παράλληλη πάταξη του παράνομου εμπορίου, επισημαίνουν τα μέλη της Ενωσης Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών Ελλάδας.
‘Γινόμαστε πολύ συχνά αποδέκτες καταγγελιών για τη δράση οργανωμένων ομάδων, οι οποίες περνούν τα ελληνοαλβανικά σύνορα και ξεριζώνουν μεγάλες ποσότητες αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών τα οποία διαθέτουν και στην ελληνική αγορά! Πρέπει να γνωρίζουμε όλοι μας ότι η συλλογή άγριων βοτάνων είναι παράνομη σε όλη την ελληνική επικράτεια και επιτρέπεται μόνο με ειδική άδεια από το τοπικό δασαρχείο και μόνο ορισμένη ποσότητα για κάθε είδος’, μας λέει ο πρόεδρος της Ενωσης, Μιχάλης Παπαδόπουλος.
