Ταξίδι… στο χρόνο και συγκεκριμένα στο παρελθόν, θυμίζει τις τελευταίες ημέρες το τραπεζικό σύστημα της χώρας.
Τα χθεσινά επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δεν μπορούν παρά να επιβεβαιώσουν την αρνητική συγκυρία: για πρώτη φορά μετά από δυο χρόνια, η κεντρική τράπεζα της χώρας ζήτησε για λογαριασμό των ελληνικών τραπεζών αυξημένη χρηματοδότηση ύψους 400 εκατ ευρώ από τον ELA,τον Έκτακτο Μηχανισμό Άντλησης Ρευστότητας. Οι ελληνικές τράπεζες δανείζονταν μεν, αλλά, με μειωμένο ρυθμό χρηματοδότησης
Η κίνηση αυτή κρίθηκε αναγκαία, παρά το ακριβό κόστος άντλησης κεφαλαίων από τον ELA, λόγω της εκροής καταθέσεων από το σύστημα που φαίνεται να υπερβαίνουν τα 3,5 δις ευρώ, αν όχι 4 δις ….στο διάστημα ενός τριμήνου, από τις αρχές του έτους έως σήμερα. Μια από τις σοβαρές επιπτώσεις της καθυστέρησης της αξιολόγησης, που θα φανεί στα αποτελέσματα α ´ τριμήνου των τραπεζών .
Από την περίοδο των capital controls, το καλοκαιρι του 2015 έως τώρα, οι ελληνικές τράπεζες κατάφεραν να αποδεσμευθούν σταδιακά από τον ακριβό δανεισμό του ELA και μάλιστα πραγματοποιούσαν πράξεις repos για τη χρηματοδότησή τους. Για να μην θυμίσουμε το Δεκέμβριο του 2014 που ο δανεισμός από αυτόν τον Έκτακτο Μηχανισμό είχε σχεδόν μηδενίσει…( περίπου 1 εκ ευρώ).
Μια άλλη “σκοτεινή” στιγμή για την προσφυγή των τραπεζών στον ELA ήταν όταν με απόφαση του Επικεφαλης της Ευρωπαίκης Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, εξαιρέθηκε η χώρα από το waiver, τη δυνατότητα δηλαδή να γίνονται αποδεκτά για χρηματοδότηση από τους κόλπους της ΕΚΤ, ελληνικά ομόλογα, με τους ίδιους όρους και μηχανιςμούς που ισχύουν για τα άλλα κράτη μέλη. Έκτοτε, ισορροπήθηκε η κατάσταση και ο δανεισμός από τον ΕLA σταδιακά μειωνόταν. Ως χθες….
Ανατροπή λοιπόν στην ομαλοποίηση και την -με λογικό κόστος – χρηματοδότηση του τραπεζικού τομέα, ως άμεσο αποτέλεσμα της εκροής καταθέσεων, για τρίτο συνεχή μήνα και σε αυξανόμενο ρυθμό. Επίσης αναπόφευκτη συνέπεια της εκκρεμότητας των διαπραγματεύσεων.
Το σίγουρο είναι, όπως σχολιάζουν μεταξύ τους, τραπεζικοί παράγοντες , ότι δυστυχώς, για άλλη μια φορά ανοίγει το “κουτί της Πανδώρας ” και ό, τι αρνητικό αυτό περίεχει για την εμπιστοσύνη, που είναι αναγκαία συνθήκη για τη σταθερότητα των καταθέσεων. Όμως ήδη, η ανοιχτή πια διαπραγμάτευση δεν είναι απαισιόδοξη εκτίμηση η μακρινό σενάριο , αλλά πραγματικότητα, μετά την πρόσφατη αποτυχία του Eurogroup να δώσει ένα αίσιο τέλος.
Οπότε, με βάση τα παραπάνω δεδομένα, δημιουργείται ένας εντονότατες προβληματισμός για τα εξής θέματα:
1. Πώς να μπει ένα φρένο στις καταθέσεις που φεύγουν και που ήδη προσεγγίζουν τα 4 δις ευρώ
2. Πώς να μην ενταθούν οι αναλήψεις, κάτι που ενδεχομένως θα οδηγήσει σε περαιτέρω αυστηροποίηση των capital contros ( ήδη υπάρχουν προτάσεις επ αυτού, αν παραστεί ανάγκη)
3. Πώς να υπαρξει λελογισμένη χρήση της Έκτακτης Χρηματοδότησης από ELA γιατί κάθε εκατομμύριο ευρώ κοστίζει παρά πολύ στις τράπεζες, επιπλέον του κόστους της απώλειας από τις καταθέσεις
4. Πώς να δελεάσουν το αποταμιευτικό κοινό να μην επιστρέψει τα κεφάλαια που έχει επιστρέψει , κυρίως από ρευστοποίησεις ξένων αμοιβαίων κεφαλαίων, ξανά σε επενδύσεις εκτός Ελλάδος.
Και εδώ, ανοίγει μια άλλη μεγάλη κουβέντα για τα περίπου 4 δις ευρώ που με την προοπτική μιας αξιολόγησης που θα έκλεινε από πέρυσι το φθινόπωρο ( μάλιστα είχαν ξεκινήσει οι πρώτες θεωρητικές συζητήσεις για ελάφρυνση των capital contros και για ένταξη στο πρόγραμμα ποσό ποσοτικής χαλάρωσης του QE) επέστρεψαν στην χώρα. Όχι αναγκαία ως καταθέσεις σε τραπεζικούς λογαριασμούς , γιατί πολλά έξω αυτών “πακεταρίστηκαν ” σε συνολικές αναλήψεις, αλλά ένα πάσει περιπτώσει επαναπατρίστηκαν ως νέο χρήμα.
Και εκτός αυτού, άρχισε και μια κινητικότητα από τις τράπεζες, να προσελκύσουν καταθέτες σε προθεσμιακές καταθέσεις, υποσχόμενες το “κάτι παραπάνω”.
Τώρα αυτά τα 4 δις ευρώ,- πρόϊόν επενδυτικών ρευστοποιήσεων – ξανάφλερτάρουν με το εξωτερικό, με δέλεαρ τη μεγαλύτερη σιγουριά που εμπνέουν για κάποιους τα αμοιβάια κεφάλαια ξένων οίκων, κυρίως τα Διαθεσίμων. Ακόμη κι αν σήμερα οι σποδοσεις τους δεν είναι ελκυστικές.
