Για πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα της κρίσης, στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου, σε αυτές τις εκλογές, βρίσκεται η μεσαία τάξη, οι πολίτες που σήκωσαν το βάρος της δημοσιονομικής εξυγίανσης, πληρώνοντας δισεκατομμύρια ευρώ σε φόρους και εισφορές, είτε ως ελεύθεροι επαγγελματίες, είτε ως μισθωτοί ιδιωτικού και δημόσιου τομέα.
Πολίτες όπως ο δικηγόρος Νάσος Νικολόπουλος, που στην καρδιά της κρίσης, πήρε την παράτολμη απόφαση να ξεκινήσει, με δύο ακόμα συναδέλφους, τη δική του δικηγορική εταιρεία. Απόφαση που τον δικαίωσε, γιατί διαφορετικά θα είχε χαθεί, όπως λέει χαρακτηριστικά:
Γιος δασκάλων με προπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα και μεταπτυχιακές στην Αγγλία, ο Νάσος είναι αντιπροσωπευτικό μέλος της ελληνικής μεσαίας τάξης, προ κρίσης. Η καταιγίδα των Μνημονίων τον βρήκε στα πρώτα του επαγγελματικά βήματα. Στάθηκε όρθιος, όμως, η αγωνία για το αύριο τον συνοδεύει συνεχώς. Ποια είναι η μεσαία τάξη Πόσο είναι το εισόδημα της μεσαίας τάξης αποτελεί αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης. Έλλειψη σχετικής στατιστικής επεξεργασίας και κρυμμένα εισοδήματα, κάνουν την ΕΛΣΤΑΤ να διαιρεί τον πληθυσμό της χώρας σε τέσσερα ίσα αριθμητικά μέρη (τεταρτημόρια). Τα δύο μεσαία ορίζονται ως «μεσαία τάξη». Είναι η οικογένεια με δύο παιδιά άνω των 14 ετών και το οικογενεικό εισόδημα κυμαίνεται από €10.700 έως €22.400 ευρώ. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, στην Ελλάδα, η μεσαία τάξη αντιστοιχεί σε ατομικό εισόδημα από €7.894 έως €21.050 ετησίως και αποτελεί το 59% του πληθυσμού.
«Βάρκα σε επικίνδυνα νερά» Σύμφωνα με έρευνα του ΟΟΣΑ , η μεσαία τάξη μοιάζει με «βάρκα σε επικίνδυνα νερά». Όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες. Στην Ελλάδα, ήταν το μεγάλο θύμα της κρίσης, αφού έχανε σχεδόν 6% των εισοδημάτων της ετησίως, στα μέσα της δεκαετίας του 2010. Στα ελληνικά νοικοκυριά της μεσαίας τάξης: Το 95% δηλώνει ότι δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα. Το 70% καθυστερεί να πληρώσει τις υποχρεώσεις του και δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε έκτακτες ανάγκες.
Πάνω από 50% ξοδεύει περισσότερα από όσα κερδίζει, είτε καταναλώνοντας έτοιμα εισοδήματα είτε δανειζόμενο. Πάνω από 20% όσων βρίσκονται στα χαμηλότερα εισοδηματικά επίπεδα απειλείται με διολίσθηση στη φτώχεια. Πάνω από το 70% των γονιών φοβούνται ότι τα παιδιά τους δε θα καταφέρουν να διατηρήσουν το επίπεδο άνεσης που έχουν οι ίδιοι. Ένας στους πέντε εργαζόμενους της μεσαίας τάξης εργάζεται σε θέση με υψηλό κίνδυνο αυτοματισμού (δηλαδή να χαθεί η θέση εργασίας από τις τεχνολογικές εξελίξεις) Την ώρα που τα εισοδήματα μειώνονται τα έξοδα αυξάνονται με πάνω από το 25% του εισοδήματος της μεσαίας τάξης να πηγαίνει στο ενοίκιο. Τα βάρη που τη λύγισαν Είτε ελεύθεροι επαγγελματίες, είτε μισθωτοί οι εργαζόμενοι της μεσαίας τάξης «μοιράζονται» με το κράτος μεγάλο μέρος των εισοδημάτων τους. Η Ελλάδα φορολογεί υψηλά την εργασία και κυρίως πολύ προοδευτικά, αναφέρει η ειδική αναφορά του ΣΕΒ για την υπερφορολόγηση. Για καθαρές ετήσιες αποδοχές €20.000 , το ελληνικό κράτος «αφαιρεί» από τους μισθωτούς, μέσω φόρων και εισφορών, κατά μέσο όρο το 44% από το ποσό που πληρώνει ο εργοδότης. Μόνο 6 ευρωπαϊκές χώρες αφαιρούν περισσότερο. Για καθαρές αποδοχές €40.000 το χρόνο, «αφαιρείται» μέσω φόρων και εισφορών το 60% του ποσού που πληρώνει ο εργοδότης . Καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν αφαιρεί περισσότερο.
Η οργή που γίνεται ψήφος Σε μία από τις πολλές δημόσιες συζητήσεις που γίνονται αυτή την περίοδο για τη μεσαία τάξη συναντήσαμε τη συγγραφέα Καρολίνα Μέρμηγκα. Μίλησε για τις γειτονιές που άλλαξαν, τους φίλους και γνωστούς που αγωνίζονται, την πίκρα της ίδιας για το γιο που ζει πλέον στο εξωτερικό. Σε αυτές τις εκλογές η μεσαία τάξη έχει γίνει κάτι σαν «Άγιο Δισκοπότηρο». Όλοι την ψάχνουν. Υπάρχει η γενική πεποίθηση ότι όποιος την κερδίσει, θα κερδίσει και τις εκλογές.
