Τα Σαββατοκύριακα δεν είναι πια ημέρες ξεκούρασης για πολλούς εργαζόμενους στην Ισπανία, καθώς η διεύρυνση λειτουργίας των επιχειρήσεων έχει εκτινάξει το ποσοστό των απασχολούμενων, χωρίς όμως να μειώνει την ανεργία
Στα 5,83 εκατ. έφθασαν το 2018 οι εργαζόμενοι στην Ισπανία που πλέον εργάζονται δύο, ή και παραπάνω Σάββατα τον μήνα, προκειμένου να αντισταθμίσουν το κόστος ζωής που έχει επιβάλλει στην κοινωνία η οικονομική κρίση, σύμφωνα με την εθνική στατιστική υπηρεσία (ΙΝΑ). Είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος αριθμός που στατιστικά έχει καταγραφεί, μετά τα 5,85 εκατ. των εργαζομένων το 2017, που ακόμη αποτελεί ρεκόρ.
Όσον αφορά την εργασία τις Κυριακές, η ΙΝΑ αναφέρει στην έκθεσή της πως για 894.000 είναι μία πραγματικότητα για μία φορά τον μήνα, ενώ για άλλους 3,4 εκατ. εργαζομένους η κυριακάτικη απασχόληση είναι μέρος της ζωής τους για δύο, ή παραπάνω φορές. Οι αριθμοί αυτοί είναι οι υψηλότεροι από το 2007 και δείχνουν μια περαιτέρω αυξητική τάση δεδομένης της επέκτασης λειτουργίας όλο και περισσότερων καταστημάτων τις Κυριακές και εξαιτίας της κατακόρυφης αύξησης της τουριστικής κίνησης.
Σοκαριστικά τα στοιχεία από την Ισπανία
Εντός μίας δεκαετίας, οι συνήθεις εργαζόμενοι το Σάββατο αυξήθηκαν από 27,8% στο 30,2% και εκείνοι που εργάζονται τουλάχιστον δύο Κυριακές από 13,8% σε 17,6%. Και όλα αυτά τα ποσοστά καταγράφονται την ώρα που δεν έχει μειωθεί η ανεργία στην Ισπανία σε επίπεδα πριν την κρίση. Στα τέλη του 2007 υπήρχαν 20,7 εκατ. εργαζόμενοι, σήμερα ανέρχονται σε 19,6 εκατ.
Η απασχόληση το Σαββατοκύριακο είναι πιο διαδεδομένη μεταξύ των νέων. Το 25,5% των εργαζομένων ηλικίας μεταξύ 16 και 24 ετών είναι στην πλειονότητά τους σπουδαστές, ή φοιτητές, που προτιμούν να εργάζονται το Σαββατοκύριακο και αποτελούν την ομάδα εργαζομένων όπου η τάση αυτή έχει αυξηθεί περισσότερο: από το 16,7% του 2008 στο σημερινό ποσοστό συνιστά μία αύξηση κατά 8,5 ποσοστιαίες μονάδες. Αντίθετη είναι η τάση στις ηλικίες 35-44 ετών: το 2018 έφθανε το 16,1%, δηλ. μία αύξηση μόλις τριών μονάδων μέσα σε μία δεκαετία.
Συμφωνα με τον Γκονθάλο Πίνο, ΓΓ της συνδικαλιστικής πολιτικής του μεγαλύτερου σωματείου στη χώρα UGT, η αυξητική τάση μεταξύ των νέων για απασχόληση τα Σαββατοκύριακα εξηγείται διότι αυτοί «αποτελούν τα θύματα της κρίσης στην αγορά εργασίας». Όπως τονίζει είναι εκείνοι που αναζητούν εργασίες «που βρίσκονται στα όρια εκείνου που θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε ως αξιοπρεπή εργασία», όσον αφορά το ωράριο, τη σταθερότητα και πολλές φορές είναι εργασία του Σαββατοκύριακου.
Εξίσου διαδεδομένη έχει αρχίσει να γίνεται και η νυκτερινή εργασία. Τον περασμένο χρόνο υπήρξαν 1.170.900 εργαζόμενοι που τις μισές ημέρες είχαν νυκτερινή βάρδια, ένα ιστορικό υψηλό του 12% εν σχέσει με τα ποσοστά του 2006. Το 8,8% των εργαζομένων 16-24 ετών καλύπτουν αυτά τα ωράρια, ενώ η ομάδα ηλικιών 25-44 φθάνει στο 6,4%. Οι τομείς όπου κατ’ εξοχήν απασχολούνται οι εργαζόμενοι της νύκτας, είναι το εμπόριο (καθώς πολλές μεγάλες επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να εφαρμόζουν 24ωρο ωράριο λειτουργίας στις μεγάλες πόλεις) και τα ξενοδοχεία. Αυτοί οι δύο τομείς απασχολούν το 27,6% των εργαζομένων σε νυκτερινό ωράριο. Σύμφωνα με τα συνδικάτα, ο τομέας του εμπορίου και των τροφίμων δεν είναι απαραίτητο να λειτουργεί τις νύκτες και αντιτίθενται στην επέκταση του ωραρίου λειτουργίας.
Οι… πρωταθλητές στην Ισπανία
Τα καταστήματα και τα ξενοδοχεία είναι εκείνοι οι εργασιακοί χώροι όπου ανθεί περισσότερο αυτός το τύπος απασχόλησης. Στα καταστήματα τα ποσοστά έχουν εκτοξευθεί αφότου η κυβέρνηση το 2012 είχε εγκρίνει το διάταγμα, στο οποίο μεταξύ άλλων μέτρων, επέβαλε σε ορισμένες ισπανικές πόλεις με υψηλή τουριστική προσέλευση να καθορίσουν εμπορικές ζώνες όπου τα καταστήματα θα ήσαν ανοικτά τις Κυριακές με διευρυμένο ωράριο.
Η περιοχή της Μαδρίτης είναι εκείνη που μακράν εφάρμοσε την πλήρη απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας. Όλες οι εμπορικές επιχειρήσεις δύνανται πλέον να είναι ανοικτές 24 ώρες την ημέρα και 365 μέρες τον χρόνο. Η Μαδρίτη έχει γίνει η πόλη όπου το ποσοστό των εργαζομένων δουλεύουν δύο, ή παραπάνω, Κυριακές τον μήνα, από 14,3% έφθασε στο 17%. Όμως δεν έχει τα πρωτεία: στις Κανάριες Νήσους το ποσοστό αυτό φθάνει το 29,5% και στην Ανδαλουσία το 21,2%.
Κατά την Μαρί Κρουθ Βιθέντε, του σωματείου Comisiones Obreras (CCOO), η νομοθεσία είναι απαραίτητο να ρυθμισθεί: «υπάρχουν περιοχές όπου επιτρέπεται η λειτουργία των καταστημάτων οκτώ Κυριακές τον χρόνο για να ανταποκριθούν σε ειδικές περιστάσεις, όμως δεν μπορούν να ανοίγουν ανεξέλεγκτα όλες τις Κυριακές, καθώς αυτό μπορεί να έχει μεγάλες επιπτώσεις στον συνδυασμό της οικογενειακής ζωής με την εργασία». Μία διαπίστωση που την επιβεβαιώνουν δεκάδες εργαζόμενοι.
