Tι συνδέει τους Γκριγκόρι Ζινόβιεφ, Λεβ Κάμενεφ, Νικολάι Μπουχάριν και πολλούς ακόμη μπολσεβίκους; Την απάντηση δίνει στους New York Times η Νίνα Χρούστσεβα, καθηγήτρια στις ΗΠΑ και δισέγγονη του Νικίτα Χρουστσόφ: είχαν κατηγορηθεί όλοι τους ως «εχθροί του λαού» από το σταλινικό καθεστώς. Δεν χρειαζόταν τίποτε άλλο, κανένα στοιχείο, κανένα τεκμήριο για να αποδειχθεί η ενοχή κάποιου. Αρκούσε αυτός ο χαρακτηρισμός και η ομολογία ενοχής – σιγά το δύσκολο για την αστυνομία του Στάλιν.
Ηταν ο ίδιος ο προπάππος της Χρούστσεβα και πρώην ηγέτης της ΕΣΣΔ που κατήγγειλε αυτή τη μέθοδο ενοχοποίησης το 1956 και στο πλαίσιο του 20ου Συνεδρίου του Κομουνιστικού Κόμματος. Η αλήθεια είναι ότι ούτε ο Χρουστσόφ είχε αποφύγει τον πειρασμό: ως «εχθρός του λαού» είχε κατηγορηθεί τρία χρόνια νωρίτερα από τον ίδιο και τους υπόλοιπους σοβιετικούς ηγέτες ο επικεφαλής της μυστικής αστυνομίας Λαβρέντι Μπέρια. Είναι, όμως, επίσης αλήθεια ότι από εκείνη τη στιγμή σταμάτησαν οι αιματηρές εκκαθαρίσεις στο εσωτερικό του κόμματος.
Ακόμη πάντως κι αν ο Στάλιν ήταν ο πρωταθλητής στο κυνήγι των «εχθρών του λαού», ανάλογοι όροι χρησιμοποιούνταν και στη ρωμαϊκή εποχή, αλλά και στη διάρκεια της γαλλικής επανάστασης. Στην κορύφωση της τρομοκρατίας των Ιακωβίνων είχε εγκριθεί ειδικός νόμος εναντίον των «εχθρών του λαού». Και ποιοι ήταν αυτοί; Οχι μόνο οι θιασώτες της μοναρχίας αλλά και οποιοσδήποτε επιχειρούσε να ξεγελάσει τους πολίτες με κάτι που σήμερα θα λέγαμε fake news.
Είναι απίθανο να εμπνεύστηκε από τους Ιακωβίνους ο Ντόναλντ Τραμπ για να χαρακτηρίσει τα μέσα ενημέρωσης «εχθρούς του λαού» – το πιθανότερο είναι ότι δεν ξέρει καν τι ήταν η γαλλική επανάσταση. Μπορεί να εμπνεύστηκε από τον Στάλιν; Ούτε. Αρκεί να βλέπεις γύρω σου φαντάσματα και η έμπνευση έρχεται από μόνη της.
Αριστερά και εξουσία / Καν’ το όπως ο Κόστα
Θα ευχόταν κανείς να ήταν στη θέση του ο Αλέξης Τσίπρας. Όχι ότι ο έλληνας πρωθυπουργός δεν έχει τα φόντα για να κοσμήσει την πρώτη σελίδα του Politico. Αν συμβεί όμως, θα συμβεί για εντελώς αντίθετους λόγους από αυτούς που συνέβη για τον Αντόνιο Κόστα. Γιατί σύμφωνα με τη δημοφιλή ηλεκτρονική επιθεώρηση, ο πορτογάλος πρωθυπουργός είναι το φωτεινό παράδειγμα της ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Η λέξη-κλειδί είναι η geringonça, που στα ελληνικά θα μπορούσε να αποδοθεί ως «σαράβαλο». Κάπως έτσι, πάντως, χαρακτηρίστηκε από την πορτογαλική Δεξιά η κυβέρνηση που σχηματίστηκε τον Νοέμβριο του 2015 από τους σοσιαλιστές του Κόστα και τους δύο κόμματα της Αριστεράς – τους κομμουνιστές και το Bloco de Esquerda, την πορτογαλική εκδοχή του ΣΥΡΙΖΑ. Και γιατί σαράβαλο; Επειδή οι Δεξιοί – και όχι μόνο – πίστευαν ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός θα κατέρρεε πολύ σύντομα.
Οχι μόνο δεν έχει καταρρεύσει, αλλά έχει να επιδείξει και πολύ καλά αποτελέσματα στην προσπάθεια που έκανε να συνδυάσει το «όχι» στη λιτότητα με τη βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών. Το δημόσιο έλλειμμα αναμένεται να κλείσει το 2016 στο 2,1%, ποσοστό που θα είναι το χαμηλότερο από την πτώση της δικτατορίας το 1974. Η ανεργία, που είχε αγγίξει το 17% το 2013, προβλέπεται ότι θα επιστρέψει σε μονοψήφια ποσοστά φέτος και για πρώτη φορά τα τελευταία οκτώ χρόνια. Στο μεταξύ, ο Κόστα αύξησε τον κατώτατο μισθό από τα 589 στα 618 ευρώ, μείωσε το ωράριο των δημοσίων υπαλλήλων από 40 σε 35 ώρες, καθώς και το ΦΠΑ για τα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία από το 23% στο 13%.
Δεν είναι να απορεί κανείς που πολλοί ευρωπαίοι σοσιαλιστές, από τον Μπενουά Αμόν έως τον Μάρτιν Σουλτς, δεν έχουν σταματήσει να επαινούν τον Αντόνιο Κόστα. Είναι να απορεί που δεν φέρνουμε εδώ πορτογάλους πολιτικούς αντί πορτογάλους προπονητές
Σαλμάν/ Περιοδεία με 500 (!) τόνους αποσκευές
Πού να βρίσκεται η είδηση; Στο γεγονός ότι ο βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας ξεκίνησε μια περιοδεία στην Ασία που θα κρατήσει έναν ολόκληρο μήνα; Ή ότι συνοδεύεται από 1.500 ανθρώπους, ενώ οι αποσκευές του –οι οποίες περιλαμβάνουν και δυο λιμουζίνες Mercedes Benz S600 – ζυγίζουν περισσότερους από 500 τόνους;
Με όλη αυτή την κουστωδία και όλες αυτές τις βαλίτσες, ο βασιλιάς Σαλμάν έφτασε χθες στη Μαλαισία και θα συνεχίσει το ταξίδι του στην Ινδονησία, το Μπρούνεϊ, την Ιαπωνία, τις Μαλδίβες (μα θα βουλιάξει ό,τι έχει απομείνει από το νησί…) και την Ιορδανία. Για την Washington Post η είδηση βρισκόταν ασφαλώς στη συνοδεία και τις αποσκευές. Η εφημερίδα δεν παραλείπει να επισημάνει, ωστόσο, ότι η περιοδεία του σαουδάραβα μονάρχη είναι μείζονος γεωπολιτικής σημασίας.
Ο Σαλμάν γίνεται ο πρώτος σαουδάραβας ηγέτης τα τελευταία 46 χρόνια που επισκέπτεται την Ινδονησία, τη μεγαλύτερη μουσουλμανική χώρα στον κόσμο. Κι αυτό ενώ τόσο η Ινδονησία όσο και η Μαλαισία πρόκειται να ενταχθούν στην Ισλαμική Στρατιωτική Συμμαχία, η οποία ιδρύθηκε στο 2015 υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας. Και τα οικονομικά; Θα παίξουν ασφαλώς τον ρόλο τους. Η Κίνα και η Ιαπωνία είναι δύο από τις σημαντικές αγορές για τη Σαουδική Αραβία και ο μονάρχης θέλει να εξασφαλίσει ότι θα συνεχίσουν να αγοράζουν από αυτόν πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Και τι θα δώσει σε αντάλλαγμα; Ε, στις αποσκευές των 500 τόνων όλο και κάποιο δώρο θα έχει.
Mama Cāx/ Με δύναμη από το Μπρούκλιν
Το όνομά της είναι Cāx, αλλά στο Διαδίκτυο οι περισσότεροι τη γνωρίζουν ως Mama Cāx. Γεννημένη στο Μπρούκλιν το 1989, στα 14 της διαγνώστηκε με μεταστατικό καρκίνο στους πνεύμονες. Οι γιατροί της είχαν δώσει τρεις εβδομάδες ζωής, αλλά αυτή αποδείχθηκε πιο δυνατή. Οπως διηγείται η ίδια στο μπλογκ Alex Looking for Heroes, παρά το πόδι που έχασε εξαιτίας της ασθένειάς της, δεν το έβαλε κάτω. Και σήμερα είναι μια από τις πιο φημισμένες fashion blogger στον κόσμο.
«Στάθηκα τυχερή. Για να νικήσω τον καρκίνο, όμως, πλήρωσα ένα τίμημα. Και το πλήρωσα με το δεξί μου πόδι. Τώρα περπατάω με προσθετικό μέλος και πατερίτσες». Δεν την πτόησαν ο πόνος και οι δυσκολίες. Μεγαλωμένη ανάμεσα στο Μόντρεαλ και την Αϊτή, στα 17 της πήρε το αεροπλάνο για την Κόστα Ρίκα και από τότε δεν σταμάτησε να ταξιδεύει. «Οταν με βλέπουν κάποιοι στον δρόμο με τις πατερίτσες και το προσθετικό μέλος, μου λένε “γερά, είσαι ακόμη όμορφη”. Ακόμη; Είμαι όμορφη και είμαι εδώ για να δείξω την εξωτερική και εσωτερική ομορφιά μου».
Δεν ξεχνά όμως και την ασχήμια μιας πραγματικότητας: «Δεν έχουν όλοι πρόσβαση στην ιατρική φροντίδα. Τα άτομα με ειδικές ανάγκες έρχονται πολλές φορές αντιμέτωπα με απάνθρωπες διακρίσεις και αποκλείονται από την κοινωνία». Εμπρός λοιπόν για ακόμη μία μάχη: «Εγώ μπορώ να κάνω τη διαφορά. Και μια μέρα να γίνω εκπρόσωπος των δικαιωμάτων τους». Υπάρχει κανείς που δεν το πιστεύει;