Το Πεκίνο απείλησε χθες για πρώτη φορά να χρησιμοποιήσει ένα ισχυρό του όπλο εναντίον των ΗΠΑ, δηλαδή τη δεσπόζουσα θέση που έχει στην παραγωγή σπάνιων γαιών, καθώς ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ των δύο χωρών εξελίσσεται σε τεχνολογικό. Το 2018, από την Κίνα προήλθε το 71% της παγκόσμιας παραγωγής σπάνιων γαιών, που αποτελούν βασικό συστατικό για την κατασκευή εκατοντάδων προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, από κινητά τηλέφωνα και κινητήρες ηλεκτρικών αυτοκινήτων μέχρι δορυφόρους και στρατιωτικούς πυραύλους.
Ο αποκλεισμός της κινεζικής Huawei, της μεγαλύτερης εταιρείας παραγωγής τηλεπικοινωνιακού υλικού παγκοσμίως και δεύτερης μεγαλύτερης εταιρείας κατασκευής κινητών τηλεφώνων, έδειξε πόσο ευάλωτη είναι η Κίνα σε αυτόν τον τομέα της τεχνολογίας. Ωστόσο, το γεγονός πως οι ΗΠΑ κάλυψαν το 80% της ζήτησης σε σπάνιες γαίες από την Κίνα την περίοδο 2014-2017, δείχνει πως και η Αμερική εξαρτάται τεχνολογικά από την Κίνα. Οι σπάνιες γαίες είναι 17 χημικά στοιχεία που είναι συνήθως αναμεμειγμένα με άλλα μέταλλα, γεγονός που κάνει δαπανηρή την εξόρυξη και την επεξεργασία τους. Οι σπάνιες γαίες χρησιμοποιούνται τόσο σε καταναλωτικά προϊόντα, από κινητά τηλέφωνα μέχρι ηλεκτρικά αυτοκίνητα, όσο και σε στρατιωτικό εξοπλισμό, από κινητήρες αεροσκαφών μέχρι δορυφόρους και πυραύλους. Χρησιμοποιούνται σε επαναφορτιζόμενες μπαταρίες για ηλεκτρικά αυτοκίνητα, σε προηγμένης τεχνολογίας κεραμικά υλικά, σε υπολογιστές, σε τουρμπίνες αιολικής ενέργειας, σε καταλύτες αυτοκινήτων και διυλιστηρίων πετρελαίου, σε οθόνες και τηλεοράσεις, σε είδη φωτισμού, σε λέιζερ, οπτικές ίνες. Επίσης, η χρήση ορισμένων σπάνιων γαιών είναι ζωτικής σημασίας για την κατασκευή κινητήρων ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Ωστόσο έχουν σημαντική χρήση και σε στρατιωτικό εξοπλισμό, καθώς η παρουσία τους είναι ουσιαστικής σημασίας για την κατασκευή στρατιωτικών κινητήρων τζετ, συστημάτων καθοδήγησης πυραύλων, συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας, σε δορυφόρους και σε λέιζερ. Εταιρείες όπως οι Raytheon, Lockheed Martin και BAE Systems κατασκευάζουν τεχνολογικά πολύ εξελιγμένους πυραύλους που χρησιμοποιούν σπάνιες γαίες στα συστήματα καθοδήγησής τους και στους αισθητήρες τους. Η δε Apple τις χρησιμοποιεί σε κινητά τηλέφωνα, κάμερες και ηχεία.
Το Πεκίνο απειλεί
Χθες, η «Λαϊκή Ημερησία», επίσημο όργανο του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, σε σχόλιο με τίτλο «ΗΠΑ, μην υποτιμάτε την ικανότητα της Κίνας να ανταποδώσει το χτύπημα», επισημαίνει την «άβολη» εξάρτηση της Αμερικής από τις κινεζικές σπάνιες γαίες. «Θα γίνουν οι σπάνιες γαίες όπλο με το οποίο θα απαντήσει η Κίνα στην πίεση που της ασκούν αδικαιολόγητα οι ΗΠΑ; Η απάντηση δεν αποτελεί μυστήριο». Η εφημερίδα αναφέρει ότι ο κινεζικός λαός δεν θα αποδεχθεί ποτέ την προσπάθεια των ΗΠΑ να υπονομεύσουν την ανάπτυξη της Κίνας και καταλήγει: «Συμβουλεύουμε την αμερικανική πλευρά να μην υποτιμά την ικανότητα της κινεζικής πλευράς να διαφυλάσσει το δικαίωμά της στην ανάπτυξη και τα συμφέροντά της. Μην πείτε ότι δεν σας προειδοποιήσαμε». Η τελευταία φράση χρησιμοποιείται από τα επίσημα (κομματικά) ΜΜΕ μόνο για να προειδοποιήσουν αντιπάλους σε σημαντικές περιπτώσεις διαφωνίας. Η φράση αυτή είχε χρησιμοποιηθεί για παράδειγμα το 2017 στη διάρκεια συνοριακής διένεξης μεταξύ Κίνας και Ινδίας και το 1978 προτού εισβάλει η Κίνα στο Βιετνάμ. Στο κύριο άρθρο της Τετάρτης, η αγγλόφωνη εφημερίδα Global Times, επίσης επίσημο όργανο του ΚΚΚ, αναφέρει πως η απαγόρευση εξαγωγής σπάνιων γαιών «θα αποτελέσει, αν χρησιμοποιηθεί, πανίσχυρο όπλο στον εμπορικό πόλεμο Κίνας – ΗΠΑ». Ο διευθυντής της εφημερίδας ανέφερε στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter ότι το Πεκίνο «εξετάζει σοβαρά» το ενδεχόμενο να περιορίσει τις εξαγωγές σπάνιων γαιών προς τις ΗΠΑ. Η Κίνα έχει χρησιμοποιήσει στο παρελθόν αυτό το όπλο σε περιπτώσεις διπλωματικών συγκρούσεων. Το 2010 είχε περιορίσει την εξαγωγή σπάνιων γαιών προς την Ιαπωνία μετά τη σύγκρουση κινεζικού αλιευτικού με σκάφη της ιαπωνικής ακτοφυλακής σε διαφιλονικούμενη περιοχή της Θάλασσας της Νότιας Κίνας.
