Η θυρεοειδίτιδα ή νόσος του Χασιμότο είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα όπου το ανοσοποιητικό σύστημα δεν αναγνωρίζει τα κύτταρα του θυρεοειδή αδένα ως δικά του, τους επιτίθεται και σταδιακά τα καταστρέφει, οδηγώντας τελικά σε υπο-θυρεοειδισμό. Συνήθως εκδηλώνεται μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο μεταβολικών διαταραχών που είναι και τα πραγματικά αίτια ανάπτυξης της νόσου και τα οποία θα εξετάσουμε παρακάτω.
Περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Ιάπωνα γιατρό Χακάρου Χασιμότο το 1912 και αναγνωρίστηκε ως αυτοάνοσο νόσημα το 1957. Είναι ένα από τα πιο κοινά νοσήματα του θυρεοειδή αδένα και εννέα φορές στις δέκα πλήττει γυναίκες.
Συμπτωματολογία
Με την σταδιακή καταστροφή του θυρεοειδή αδένα από το ανοσοποιητικό σύστημα μέσα σε διάστημα μηνών ή ετών εμφανίζονται συμπτώματα υπο-θυρεοειδισμού, όπως:
κόπωση και χαμηλή ενέργεια
αύξηση βάρους
δυσκοιλιότητα
ξηρό δέρμα
μελαγχολία και κακή διάθεση
τριχόπτωση
δυσανεξία στο κρύο
μειωμένη εφίδρωση
υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας
απώλεια μνήμης
πόνοι στις αρθρώσεις και μυϊκές κράμπες
Η διάγνωση της θυρεοειδίτιδας Hashimoto γίνεται συνήθως όταν οι ασθενείς εμφανίζουν συμπτώματα υποθυρεοειδισμού. Αυτά συχνά συνοδεύονται από αυξημένες διαστάσεις του αδένα (βρογχοκήλη), χαμηλά επίπεδα TSH και θυρεοειδικών ορμονών, αυξημένα επίπεδα αντισωμάτων κατά του θυρεοειδή και αλλαγή της σύστασης του αδένα στο υπερηχογράφημα.
Η συνήθης θεραπευτική προσέγγιση αφορά στην παρακολούθηση όταν δεν υπάρχουν συμπτώματα και στη χορήγηση θυρεοειδικών ορμονών (λεβοθυροξίνης) όταν ο θυρεοειδής υπολειτουργεί. Η παρακολούθηση της ρύθμισης γίνεται με μετρήσεις της TSH και αξιολόγηση της κλινικής εικόνας του ασθενούς, 2-3 φορές το χρόνο.
Η λήψη θυρεοειδικών ορμονών βελτιώνει σημαντικά τα περισσότερα από τα παραπάνω συμπτώματα, όταν υπάρχει υποθυρεοειδισμός, δεν αντιμετωπίζει όμως τους αιτιολογικούς παράγοντες που οδήγησαν στην εμφάνιση της νόσου και δεν καταφέρνει να προσομοιάσει πλήρως τις φυσιολογικές ορμονικές διακυμάνσεις και προσαρμογές του οργανισμού σε διαφορετικές συνθήκες. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που πολλά άτομα υπό φαρμακευτική αγωγή δεν νιώθουν ότι έχουν πετύχει ιδανική ρύθμιση ακόμη και όταν οι ορμονολογικές τους εξετάσεις είναι μέσα στα φυσιολογικά όρια.
Θυρεοειδής ο Ρυθμιστής του Μεταβολισμού
Ο θυρεοειδείς αδένας είναι υπεύθυνος για την ρύθμιση και την προσαρμογή του μεταβολισμού στις καθημερινές εναλλαγές συνθηκών που αφορούν την εξωτερική θερμοκρασία, τις απαιτήσεις για ενέργεια, την πέψη και τις εναλλαγές της διάθεσης μεταξύ άλλων.
Αν θα πρέπει να ανέβουμε τις σκάλες ή να κάνουμε σωματική άσκηση ο θυρεοειδής αυξάνει τη λειτουργία του και τον μεταβολισμό, το ίδιο κάνει και όταν κάνει κρύο, όταν έχουμε στρες και πρέπει να αντιμετωπίσουμε κάποια δυσκολία στη ζωή, αλλά και όταν είμαστε χαρούμενοι ή ενθουσιασμένοι. Όταν όμως ξεκουραζόμαστε, είμαστε χαλαροί, λυπημένοι ή κάνει ζέστη ο θυρεοειδής μειώνει τη λειτουργία του και τον μεταβολισμό.
Αυτός είναι και λόγος που ο υποθυρεοειδισμός εμφανίζεται με κούραση, δυσανεξία στο κρύο, μελαγχολία και αύξηση βάρους μεταξύ άλλων. Αντίθετα ο υπερθυρεοειδισμός εμφανίζεται με συμπτώματα όπως υπερένταση, απώλεια βάρους, ταχυκαρδία δυσανεξία στη ζέστη και γενικά συμπτώματα που συνδέονται με αυξημένο μεταβολισμό.
Από τα παραπάνω γίνεται εύκολα αντιληπτό με ποιο τρόπο η λήψη θυρεοειδικών ορμονών βοηθάει στην βελτίωση των συμπτωμάτων του υποθυρεοειδισμού, όπως και το γεγονός ότι δεν μπορεί η προσαρμογή που γίνεται στη φαρμακευτική αγωγή 2-3 φορές το χρόνο να υποκαταστήσει πλήρως την συνεχή και ακριβή ρύθμιση που κάνει το σώμα μας προσαρμόζοντας συνεχώς το μεταβολισμό και τη λειτουργία του στις συνθήκες που επικρατούν, μέσα και σε δευτερόλεπτα αν χρειαστεί.
Γι αυτό είναι πολύ σημαντικό να κάνουμε ότι είναι δυνατόν ώστε να διατηρηθεί οποιαδήποτε υπολειπόμενη λειτουργία του αδένα που να επιτρέπει στον οργανισμό να προσαρμόζεται μεταβολικά σε αυτές τις αλλαγές.
Έχουμε διαπιστώσει μέσα από την εμπειρία μας ότι ακόμη και όταν ο θυρεοειδής αδένας υπολειτουργεί έως και κατά 80%, αυτό το ποσοστό μπορεί να καλυφθεί μέσα από ορμονική υποκατάσταση. Η υπολειπόμενη κατά 20% λειτουργία του αδένα μπορεί να καλύψει κατά σημαντικό ποσοστό συνήθεις προσαρμογές του μεταβολισμού στις ανάγκες της καθημερινότητας, επιτρέποντας μια πολύ καλή ποιότητα ζωής.
Γιατί εμφανίζεται η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο
Ποιοι είναι όμως οι λόγοι που το ανοσοποιητικό σύστημα δεν αναγνωρίζει τον θυρεοειδή αδένα ως δικό του όργανο και ξεκινάει να του επιτίθεται;
Μέσα από την κλινική εμπειρία στην εφαρμογή της Μεταβολομικής σε ασθενείς με νόσο του Χασιμότο, έχουμε παρατηρήσει ότι υπάρχουν τέσσερις κεντρικοί αιτιολογικοί παράγοντες που συντείνουν στην εμφάνιση της συγκεκριμένης νόσου.
Χαμηλός μεταβολισμός (λόγω οξείδωσης και ελλείψεων σε βιταμίνες και άλλα στοιχεία).
Αντίσταση στην ινσουλίνη
Έλλειψη βιταμίνης D3
Ψυχογενές στρες
Οι παραπάνω τέσσερις παράγοντες δρώντας για μεγάλα χρονικά διαστήματα αλλοιώνουν τη σύσταση και τη μορφολογία των θυρεοειδικών κυττάρων και σταδιακά οδηγούν στην μη αναγνώριση τους από το ανοσοποιητικό σύστημα. Η αλλοίωση της μορφολογίας των θυρεοειδικών κυττάρων είναι τέτοια που κάποια στιγμή το ανοσοποιητικό σύστημα τα βλέπει πλέον ως ξένα κύτταρα και τους επιτίθεται παράγοντας αντισώματα εναντίον τους.
Είναι αξιοσημείωτο ότι ο υποθυρεοειδισμός επιδεινώνει περαιτέρω τους παραπάνω παράγοντες, σταματώντας επιπλέον το μεταβολισμό, αυξάνοντας τόσο την αντίσταση στην ινσουλίνη όσο και την αντίσταση στη βιταμίνη D, επιδεινώνοντας επιπρόσθετα τη διάθεση και τις νοητικές λειτουργίες.
Τι μπορεί να γίνει
Η θυρεοειδίτιδα Ηashimoto είναι μια νόσος που προκύπτει από τον συνδυασμό γενετικών και επιγενετικών παραγόντων -που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής και το περιβάλλον. Η διόρθωση αυτών των αποκλίσεων πρέπει να είναι προφανώς και ο στόχος κάθε ουσιαστικής θεραπευτικής προσέγγισης.
Ο εντοπισμός των αιτιολογικών παραγόντων στην νόσο του Hashimoto μέσα από μεταβολομικές αναλύσεις, επιτρέπει να βοηθήσουμε με τις ακριβείς παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν στον τρόπο ζωής και διατροφής ώστε να επαναφέρουμε τον οργανισμό όσο πιο κοντά γίνεται στη φυσιολογική του λειτουργία.
H διόρθωση ελλείψεων του οργανισμού σε βιταμίνες και άλλα στοιχεία, η αποκατάσταση του μεταβολισμού και η ρύθμιση του βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα μπορούν να αλλάξουν ριζικά την πορεία της νόσου του Hashimoto προς το καλύτερο και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής αυτών των ασθενών.
