Ο Ακαδημαϊκός, καθηγητής Σταμάτιος Κριμιζής επικεφαλής των Πειραµάτων LECP στα Voyager 1 και 2, αλλά και του Πειράµατος MIMI στο Cassini (έως το 2015) έλαβε το πτυχίο του στη Φυσική από το Πανεπιστήμιο της Μιννεσότα (1961),το Masters (1963) και Διδακτορικό (1965) στη Φυσική από το Πανεπιστήμιο της Αϊόβα, όπου και υπηρέτησε ως καθηγητής.
Το 1968 στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins και στη συνέχεια, Επιστημονικός Διευθυντής το 1980, επικεφαλής της Διοίκησης Διαστήματος το 1991 και Ομότιμος Διευθυντής το 2004. Πέρα από τις διοικητικές του δραστηριότητες, είναι επικεφαλής ερευνητής σε διάφορες διαστημικές αποστολές της NASA, συμπεριλαμβανομένων των Voyagers 1, 2 στους εξωτερικούς πλανήτες, τη Διαστρική Αποστολή Voyager, και την αποστολή του Cassini-Huygens στον Κρόνο και Τιτάνα.
Έχει σχεδιάσει και κατασκευάσει όργανα που έχουν ταξιδέψει και στους εννέα κλασσικούς πλανήτες. Έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 600 εργασίες σε περιοδικά και βιβλία με πάνω από 14.000 ετεροαναφορές, σχετικά με τη φυσική του Ήλιου, το μεσοαστρικό χώρο, τις πλανητικές μαγνητόσφαιρες και την ηλιόσφαιρα. Οι πιο πρόσφατες διακρίσεις του, το Trophyfor Lifetime Achievement (2015) του National Airand Space Museum, το NASA Exceptional Public Service Medal (2016). Γεννήθηκε το 1938 στο Βροντάδος της Χίου.
Γιατί οι Έλληνες διακρίνονται;
Δύσκολη ερώτηση-μιλάμε βέβαια για τους Έλληνες της αλλοδαπής. Η δική μου απάντηση είναι ότι οι προοπτικές στην Ελλάδα είναι τόσο ζοφερές, ένεκα της έλλειψης αξιοκρατίας, ώστε τα πιο ανήσυχα μυαλά δραπετεύουν στο εξωτερικό , όπου η διάκριση σε ότι επιλέξουν, βασισμένη στην αξιοκρατία, θα τους επιβραβεύσει.
Πόσο διεθνής είναι η σύγχρονη Ελλάδα;
Στη σημερινή εποχή της τεχνολογίας και των “κοινωνικών μέσων” επικοινωνίας είναι αδύνατο να αγνοήσουμε το διεθνές γίγνεσθαι. Όμως τα παρακολουθούμε ως θεατές και δεν αντιγράφουμε ούτε εφαρμόζουμε επιλογές και συστήματα που λειτουργούν.Για παράδειγμα, ανεχόμαστε συμμορίες κακοποιών να λυμένονται τα Πανεπιστήμια στο όνομα του άσυλου-αυτό δεν συμβαίνει πουθενά στον κόσμο. Πώς θα ξελασπώσει η χώρα δίχως σοβαρή ανώτατη παιδεία;.
To έργο σας και η πρωτοπορία του.
Είχα την τύχη να βρεθώ φοιτητής στην αρχή της Εποχής του Διαστήματος της ανθρωπότητας, το 1957 με την εκτόξευση του Σπούτνικ. Κι επίσης, είχα την τύχη να με προσέξει και να με καλέσει κοντά του ο πρωτοπόρος ερευνητής, και Καθηγητής στο University οf Iowa, JamesVanAllen, ο οποίος έφτιαξε τον πρώτο δορυφόρο της Αμερικής και ανακάλυψε τις ζώνες ακτινοβολίας, που περικυκλώνουν τη Γη- ονομάστηκαν έκτοτε Ζώνες VanAllen.
Παίρνοντας, λοιπόν, τον δρόμο που μού άνοιξε ο καθηγητής μου και μέντοράς μου και με σκληρή δουλειά, βρίσκομαι σήμερα στη μοναδική θέση να έχω “επισκεφτεί” με τα διάφορα πειράματά μου, τα οποία επέλεξε η ΝΑΣΑ, κατόπιν διαγωνισμού για τα διαστημόπλοιά της, και τους 9 κλασσικούς πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, αρχίζοντας ως φοιτητής με τον Άρη το 1965 (Mariner 4) και τελειώνοντας με τον Πλούτωνα το 2015 (NewHorizons).
Τα Voyagers 1 και 2 όχι μόνο εξερεύνησαν όλους τους εξωτερικούς πλανήτες, αλλά το Voyager 1 πέρασε το όριο της ηλιόσφαιρας, το σύνορο, δηλ., του Ηλιακού μας Συστήματος, το 2012,και βρίσκεται σήμερα να ταξιδεύει στον Γαλαξία σε απόσταση σχεδόν 21 δισ. χλμ. από τη Γη. Όταν σκέπτομαι ότι είμαι μέλος της πρώτης αντιπροσωπίας της ανθρωπότητας στον Γαλαξία, καταλαβαίνω πόσο τυχερός υπήρξα στην επιδίωξη της επιστήμης μου.
Ο πολιτισμικός παράγοντας, σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από οικονομικές πολιτικές
Ο πολιτισμός ιστορικά παράγεται σε χώρες όπου υπάρχει μια σχετική ευημερία-αυτό συνέβη στην αρχαία Ελλάδα, και επικρατεί στη σημερινή “Δύση”. Γι’αυτό στη σημερινή Ελλάδα της εσωστέφειας και της έμφασης στις συντάξεις και τα επιδόματα είναι δύσκολο να ασχολείται κανείς με τον πολιτιστικό παράγοντα. Πάντως εγώ θαυμάζω πόσες προσπάθειες γίνονται, ειδικά από νέους ανθρώπους.
Η ελληνικότητα είναι συνείδηση ή τρόπος αντίληψης;
Δύσκολο να την ορίσει κανείς στην σημερινή αλλοπρόσαλη κοινωνία μας. Εγώ μεγάλωσα στη Χίο, κοντά στην “Πέτρα του Ομήρου” με τον Πυθαγόρα λίγο παρακάτω στη Σάμο και τον Θαλή, το Δημόκριτο και τον Ευκλείδη στα απέναντι παράλια της Ιωνίας. Η ελληνικότητα ήταν δεδομένη και βάραινε στους ώμους μου.
Ποιά πρέπει να είναι η δημόσια εικόνα του επιστήμονα;
Πραγματική γνώση -όχι του “χαρτιού”- συνείδηση του τι δεν ξέρει, ήθος, και προσφορά στην κοινωνία.
Η Ελλάδα καινοτομεί;
Υπάρχουν ορισμένες “νησίδες αριστείας” που το κάνουν – δεν είναι αρκετό-χρειάζεται μια “κρίσιμη μάζα” που προωθεί την καινοτομία, αλλά το επίσημο κράτος ή έχει μεσάνυχτα ή αδιαφορεί.
Το κίνητρο στην εξέλιξη σας
Η δίψα για την εξερεύνηση στα αχαρτογράφητα νερά του διαστήματος
Τι μπορεί να κάνουν οι διακεκριμένοι για την χώρα;
Δυστυχώς με την υιοθέτηση της μετριότητας ως στόχο τις τελευταίεςδεκαετίες, η νοοτροπία/κουλτούρα της χώρας έχει πληγωθεί αφάνταστα. Οι διακεκριμένοι μπορούν να δώσουν το σωστό παράδειγμα με τις επιτεύξεις και το ήθος τους, αλλά θα περάσουν χρόνια πριν να αλλάξει πορεία η κοινωνία.
Η νέα επιχειρηματικότητα συνεπάγεται και μια καινούργια άποψη της κοινωνίας;
Οπωσδήποτε, και είναι ενθαρρυντικό να βλέπει κανείς νέους ανθρώπους να κινούνται προς αυτήν την κατεύθυνση-όμως το κράτος με την παρούσα δομή του στέκεται εμπόδιο. Η ιδέα που αγαπήσατε. Να μπορέσω να εμπνεύσω τα νέα παιδιά αγάπη για την γνώση, την αξιοκρατία, το ήθος , και επιδίωξη της αριστείας.
Να μιλήσουμε για τις αξίες σας; Ποιες δεν θα διαπραγματευόσαστε;
Εργατικότητα, ακεραιότητα, ήθος, αξιοκρατία, κοινωνική ευαισθησία-προφανώς όλες αδιαπραγμάτευτες.
Τι κάνουν οι επιτυχημένοι σε μια αποτυχία;
Αναλαμβάνουν την ευθύνη και προσπαθούν να αναλύσουν τα αίτια, ώστε η αποτυχία να γίνει ευκαιρία προς γνώση.
Η νοσταλγία σας. Και η ταινία που είδατε πάνω από μια φορά.
Να βρίσκομαι κοντά στη θάλασσα με αγαπημένα πρόσωπα και να συζητάμε για όλα. Σχεδόν καμία ταινεία-δεν υπάρχει χρόνος ούτε για μιά φορά, εκτός αν βρίσκομαι στο αεροπλάνο.
