Έχουν περάσει οκτώ μήνες από τη φονική πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου με τους 100 νεκρούς στο Μάτι και το Νέο Βουτζά, στην ανατολική Αττική και οι κάτοικοι βρίσκονται αντιμέτωποι με μια περιβαλλοντική «βόμβα» πολύ χειρότερη που θέτει σε άμεσο κίνδυνο τόσο τις ζωές τους όσο και αυτές των επερχόμενων γενεών: Ο λόγος για τον αμίαντο.
Oι κάτοικοι καταγγέλλουν ολιγωρία των Αρχών και απουσία νέου σχεδιασμού και χρονοδιαγράμματος για το συγκεκριμένο επείγον ζήτημα αποκατάστασης και απομάκρυνσης αμιαντούχων υλικών, όπως είναι, για παράδειγμα, οι σπασμένες στέγες ελενίτ.
Όπως αναφέρει η ίδια πηγή, οι πυρόπληκτοι προσανατολίζονται πλέον στην κατάθεση μηνύσεων για την έκθεσή τους σε κίνδυνο, ενώ έχει προηγηθεί εξώδικη διαμαρτυρία του Εξωραϊστικού Συλλόγου Μάτι προς τα υπουργεία Υποδομών και Περιβάλλοντος και τον Δήμο Μαραθώνα (έγγραφο που έμεινε αναπάντητο).
Η λεγόμενη «επιχείρηση αμίαντος», δηλαδή η απομάκρυνση όλων των επικίνδυνων αμιαντούχων υλικών που έμειναν εκτεθειμένα στα καμένα σπίτια, τις αυλές και τους δημόσιους χώρους, θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί έως τις 30/12/2018, βάσει της συμφωνίας μεταξύ της κυβέρνησης και τεσσάρων εξειδικευμένων εταιρειών. Όμως, κάτι τέτοιο δεν έγινε ποτέ.
Μάλιστα, εως και σήμερα δεν υπάρχουν νέες συμβάσεις και ως εκ τούτου οι συνεχείς εκκλήσεις των κατοίκων της ανατολικής Αττικής να απαλλαγούν μια για πάντα από τον αργό και ύπουλο θάνατο του αμιάντου, πέφτουν στο κενό.
Το σίγουρο επίσης είναι ότι νέες συμβάσεις δεν υπάρχουν ακόμα (προφανώς ούτε κονδύλια), γι’ αυτό πέφτουν στο κενό οι συνεχείς εκκλήσεις όσων επέζησαν από την τραγωδία με τους 100 νεκρούς να απαλλαγούν οριστικά από τον αργό «θάνατο» που παραμονεύει σε διαλυμένα σπίτια, αυλές και δημόσιους χώρους.
Όλα αυτά συμβαίνουν, οκτώ μήνες μετά την τραγωδία και δυόμιση εβδομάδες μετά την άσκηση διώξεων από πλευράς ελληνικής Δικαιοσύνης σε όλους τους «πρωταγωνιστές» (δημάρχους, περιφερειάρχες, αρχηγούς Σωμάτων Ασφαλείας κλπ.) εκείνης της φοβερής ημέρας που άλλαξε για πάντα τις ζωές των κατοίκων στην ανατολική Αττική.
«Φωνάζουμε για τον αμίαντο, αλλά η διαδικασία έχει σταματήσει»
Αίσθηση προκαλεί η καταγγελία της Έφης Μπομπόνη, μέλους της Συντονιστικής Επιτροπής Κατοίκων (ΣΕΚΜΑ): «Η λέξη απελπισία είναι λίγη για να περιγράψει το κλίμα στην περιοχή μας. Φωνάζουμε από την πρώτη στιγμή για τον αμίαντο και όμως η διαδικασία έχει σταματήσει. Βρέχει, φυσάει και μας κυριεύει η ανησυχία. Αφήνουμε τον αμίαντο κληρονομιά στα παιδιά μας».
Όσο για τη διαχείριση του όλου θέματος; Η πρόεδρος του Εξωραϊστικού Συλλόγου Μάτι και μέλος της ΣΕΚΜΑ Τίνα Κολλάρου είναι σαφής: «Ο αμίαντος και γενικώς περιβαλλοντικά ζητήματα τέθηκαν στους αρμοδίους ήδη από την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου 2018 όταν είδαμε τον Πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου. Ακολούθησε η πρώτη επίσκεψη του υπουργού Υποδομών Χρήστου Σπίρτζη στο Μάτι και τελικά εκδόθηκε ένα δελτίο Τύπου των αρμόδιων υπουργείων που έδιναν γενικές και ελλιπείς, κατά τη γνώμη μας, οδηγίες προς τους κατοίκους για τον αμίαντο».
Και προσθέτει: «Προέκυψε έτσι μια ανεξέλεγκτη κατάσταση. Δεν υπήρχε παρέμβαση της πολιτείας, με αποτέλεσμα να γεμίζουν σταδιακά με θραύσματα αμιάντου και οι κοινόχρηστοι χώροι. Απευθυνθήκαμε με υπόμνημα στο γραφείο του Αλέξη Τσίπρα και στο υπουργείο Υποδομών, μέχρι και ειδική τηλεφωνική γραμμή ζητήσαμε. Όποιος τηλεφωνούσε εκεί όμως άκουγε τη φράση “δεν ξέρουμε κάτι, πάρτε τον δήμο”! Τελικά μόνοι μας ξεκινήσαμε να τοιχοκολλούμε ενημερωτικά πόστερ».
«Η Πολιτεία έχει υποχρέωση να καθαρίσει»
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα πάντα με την εφημερίδα, ο παθολόγος – κλινικός φαρμακολόγος, Αναστάσιος Σπαντιδέας, χαρακτηρίζει απολύτως δικαιολογημένη την ανησυχία των κατοίκων και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις επικίνδυνες τοξικές ουσίες στο Μάτι και το Νέο Βουτζά.
«Η Πολιτεία οφείλει να καθαρίσει άμεσα την περιοχή από όλες τις μολυσματικές εστίες, με όπλο τα ενδεδειγμένα μέτρα που πρέπει πάντα να λαμβάνονται για την ασφαλή απομάκρυνση τέτοιων τοξικών ουσιών», υπογραμμίζει ο κ. Σπαντιδέας και προσθέτει: «Ο αμίαντος είναι ένα από τα ισχυρότερα μολυσματικά στοιχεία, αποδεδειγμένα καρκινογόνος. Μην ξεχνάμε επιπλέον ότι η πληγείσα περιοχή έχει ποτιστεί και από διοξίνες. Τώρα πια μιλάμε για τις έμμεσες, μακροχρόνιες επιπτώσεις στον ανθρώπινο οργανισμό».
Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι επιτακτική η ανάγκη να εφαρμοστούν το συντομότερο οι συγκεκριμένες προδιαγραφές για την ασφαλή απομάκρυνση του αμιάντου καθώς και διοξινών και άλλων χημικών ουσιών που προήλθαν από την καύση – κυρίως – πλαστικών: «Όλη αυτή η διαδικασία είναι υποχρέωση της Πολιτείας. Καλό είναι οι κάτοικοι εφόσον έχουν στο οικόπεδό τους ή στο σπίτι τους ή στο γειτονικό περιβάλλον τους υλικά αμιαντοτσιμέντου να ειδοποιούν τις κατάλληλες Αρχές ώστε να μην κινδυνέψουν οι ίδιοι».
Πόσο επικίνδυνος είναι ο αμίαντος
Οι βλαπτικές επιδράσεις του αμίαντου έχουν διαπιστωθεί τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1920, οπότε ο Βρετανός παθολόγος Dr. Cooke εξέτασε εργάτες που εκθέτονταν σε περιβάλλον σκόνης αμίαντου και ονόμασε την παρατηρούμενη ασθένεια του πνεύμονα «ασβέστωσις».
Σήμερα, ο αμίαντος θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες καρκινογένεσης (κυρίως μεσοθηλίωμα και καρκίνος του πνεύμονα), στην περίπτωση που οι ίνες του εισχωρήσουν στον ανθρώπινο οργανισμό.
Η διαπιστωμένη, πλέον, ενοχοποίηση του για καρκινογένεση έχει οδηγήσει πολλές χώρες στη λήψη αυστηρών μέτρων για τον περιορισμό της χρήσης του και τη σταδιακή πλήρη απαγόρευσή του.
Στην Ελλάδα η νομοθεσία θέσπιζε ένα αρκετά αυστηρό πλαίσιο για την χρήση του αμίαντου (ΠΔ 70α/1988, ΠΔ 175/97), ενώ πλέον σε εφαρμογή των ευρωπαϊκών οδηγιών 1999/77/ΕΚ και 2003/18/ΕΚ απαγορεύεται η εξόρυξη και χρήση του.
Η διαχείριση του αμίαντου σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και με γνώμονα την προστασία του προσωπικού που μπορεί (εσκεμμένα ή όχι) να έρθει σε επαφή μαζί του, προϋποθέτει την αναγνώρισή του.
Αυτό δεν είναι πάντα εύκολο δεδομένου ότι μοιάζει μακροσκοπικά με αρκετά άλλα υλικά τα οποία όμως είναι αβλαβή. Για το λόγο αυτό απαιτούνται ειδικές εργαστηριακές αναλύσεις
