Οι πρώτες κινήσεις της νέας κυβέρνησης και το χρονοδιάγραμμα. Ποια θα είναι τα τρία πρώτα νομοσχέδια και τι θα προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2020
Ο νέος πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε προαναγγείλει προεκλογικά πως έχει έτοιμα τα πρώτα νομοσχέδια της κυβέρνησης και μάλιστα πως είχε σχεδιάσει στο μυαλό του το νομοθετικό έργο του πρώτου (και καθοριστικού για κάθε κυβέρνηση) εξαμήνου.
Τα τρία πρώτα νομοσχέδια της κυβέρνησης Μητσοτάκη θα αφορούν τις αλλαγές στο κράτος- πακέτο με την κατάργηση του ασύλου και παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα, τη φορολογία και τις επενδύσεις. Άμεσα θα προχωρήσουν και ρυθμίσεις που θα διασφαλίζουν την κυβερνησιμότητα δήμων και περιφερειών, ώστε να αντιμετωπιστούν οι φόβοι ακυβερνησίας στην τοπική αυτοδιοίκηση λόγω της απλής αναλογικής.
Μία από τις πρώτες κινήσεις της κυβέρνησης με έντονο συμβολισμό πέρα από το πρακτικό μέρος θα αφορά στην κατάργηση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης για το Ελληνικό, η οποία σχεδιάζεται να γίνει άμεσα και δη με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου.
Αλλαγές στο κράτος- κατάργηση ασύλου- Ποινικός Κώδικας- Αυτοδιοίκηση
Το πρώτο νομοσχέδιο της κυβέρνησης είναι έτοιμο ώστε να ψηφιστεί αμέσως μετά τις προγραμματικές δηλώσεις, οι οποίες σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει προαναγγείλει ο πρόεδρος της ΝΔ και πρωθυπουργός θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τις 22 Ιουλίου. Η Βουλή, πάντα σύμφωνα με όσα έχει προαναγγείλει ο κ.Μητσοτάκης, θα κλείσει μόνο μία βδομάδα τον Αύγουστο, από τις 10 έως τις 19, ώστε να προχωρήσουν τα πρώτα νομοσχέδια.
Η κατάργηση του ασύλου θα είναι η πρώτη “εντυπωσιακή” κίνηση της νέας κυβέρνησης. Ουσιαστικά θα πρόκειται για επαναφορά του νόμου Διαμαντοπούλου του 2011. Υπενθυμίζεται ότι ο κ.Μητσοτάκης έχει προαναγγείλει παρέμβαση της αστυνομίας στα Πανεπιστήμια, ιδίως δε στο Πολυτεχνείο, καθώς και έλεγχο εισόδου στα Πανεπιστήμια.
Στο ίδιο πρώτο νομοσχέδιο θα περιλαμβάνονται και “σημειακές παρεμβάσεις” στον Ποινικό Κώδικα, με την επαναφορά των καταργηθεισών πιο αυστηρών διατάξεων για τις αποφυλακίσεις κρατούμενων, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο αποφυλάκισης τρομοκρατών της 17 Νοέμβρη.
Ο κ.Μητσοτάκης έχει επίσης δηλώσει ότι θα ιδρύσει φυλακές τύπου Γ΄ και ότι η αρμοδιότητα για τις φυλακές θα περάσει από το υπουργείο Δικαιοσύνης στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη- αν και για αυτό το τελευταίο έχει ήδη δεχθεί πυρά για κατάργηση της διάκρισης των εξουσιών.
Στο πρώτο νομοσχέδιο θα περιλαμβάνονται και οι ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των συνεπειών της απλής αναλογικής στους δήμους και τις περιφέρειες.
Σύμφωνα με πληροφορίες μία λύση που έχει εξετασθεί είναι να αλλάξει ο τρόπος λήψης αποφάσεων για τα οικονομικά των δήμων και τα έργα, με την αρμοδιότητα να περνά για παράδειγμα στον ίδιο το δήμαρχο ή σε οικονομική επιτροπή, αντί να λαμβάνονται οι αποφάσεις από τα δημοτικά συμβούλια. Και αυτό διότι δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου ο υποψήφιος που τελικά κέρδισε στο δεύτερο γύρο έχει λιγότερους δημοτικούς συμβούλους από εκείνον που έχασε στο δεύτερο γύρο.
Ο κύριος κορμός όμως του πρώτου νομοσχεδίου της κυβέρνησης θα αφορά στις αλλαγές στο κράτος.
Βασικό στοιχείο είναι η ενίσχυση του Μεγάρου Μαξίμου, όπου θα υπάρχει θεσμοθετημένος σύνδεσμος μεταξύ των υπουργείων και του πρωθυπουργού: Η γενική γραμματεία της κυβέρνησης, η οποία θα επιβλέπεται από αρμόδιο Υφυπουργό που θα αναφέρεται κατευθείαν στον κ.Μητσοτάκη, θα βρίσκεται στο Μαξίμου και θα είναι το νευραλγικό κέντρο της κυβέρνησης.
Το νέο Μαξίμου θα οργανωθεί στα πρότυπα της γερμανικής καγκελαρίας, καθώς καίτοι το ελληνικό σύστημα είναι πρωθυπουργικοκεντρικό κρίνεται ότι το πρωθυπουργικό γραφείο δε διαθέτει στην πραγματικότητα τις υποδομές για να ασκήσει όλες τις εξουσίες και αρμοδιότητες του. Οργάνωση στα πρότυπα της γερμανικής καγκελαρίας σημαίνει θέσεις συμβούλων στο Μαξίμου με καθοριστικό ρόλο.
Η ΝΔ σκοπεύει να καταργήσει τους θεματικούς γραμματείς με προκαθορισμένη θητεία, ένα νομοθέτημα που μπορεί να υπήρξε αίτημα των θεσμών, καταγγέλθηκε όμως από το κυβερνών πλέον κόμμα ως προσπάθεια βολέματος κομματικών εκλεκτών του ΣΥΡΙΖΑ. Ο κ.Μητσοτάκης σκοπεύει να διορίσει 50 γενικούς γραμματείς με πολιτικά χαρακτηριστικά και να επαναφέρει τους γενικούς διευθυντές. Σχεδιάζει επίσης να μεταφέρει την αρμοδιότητα της τελικής υπογραφής και της λήψης αποφάσεων για σειρά θεμάτων από τους υπουργούς και υφυπουργούς (οι θέσεις των αναπληρωτών υπουργών θα καταργηθούν με μία εξαίρεση) στους γενικούς διευθυντές των υπουργείων.
Φορολογικό- Αναπτυξιακός
Προμετωπίδα όμως του προγράμματος Μητσοτάκη και ένα στοιχείο που στο επιτελείο του εκτιμούν ότι έπαιξε καθοριστικό ρόλο για τη νίκη στις ευρωεκλογές και βεβαίως τις εθνικές εκλογές, είναι η μείωση της φορολογίας.
Το πρώτο φορολογικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης δε θα κατατεθεί τελικά το φθινόπωρο, αλλά θα έλθει στη Βουλή μέσα στο καλοκαίρι με στόχο να έχει ψηφιστεί πριν κλείσει για λίγες ημέρες η Βουλή τον Αύγουστο, και οι πρώτες μειώσεις φόρων θα αποτυπωθούν στον προϋπολογισμό του 2020, καθώς ο πρωθυπουργός έχει ξεκαθαρίσει ότι για το 2019 δεν υπάρχουν δημοσιονομικά περιθώρια. Αυτό με την εξαίρεση της μείωσης του ΦΠΑ συνολικά στην εστίαση, η οποια θα ισχύσει από Σεπτέμβριο.
Υπενθυμίζεται ότι ο κ.Μητσοτάκης έχει εξαγγείλει ότι η μείωση του πρώτου φορολογικού συντελεστή για μισθωτούς, επαγγελματίες και αγρότες από 22% στο 9% για εισοδήματα μέχρι 10.000 ευρώ, χωρίς να μειωθεί το αφορολόγητο όριο, και η μείωση ΕΝΦΙΑ κατά 30% για κάθε ιδιοκτησία, παντού στη χώρα, θα ψηφιστούν από τη νέα Βουλή μέχρι το φθινόπωρο και θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από 1/1/2020. Στον προϋπολογισμό του 2020 θα συμπεριληφθεί και το επίδομα 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που γεννιέται. Και βέβαια μία από τις πρώτες κινήσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη θα αφορά στη μείωση του φόρου των επιχειρήσεων και τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.
Το τρίτο νομοσχέδιο της νέας κυβέρνησης θα είναι ο αναπτυξιακός νόμος, με ρυθμίσεις κατά της γραφειοκρατίας, το οποίο όμως λογικά δε θα προλάβει να κατατεθεί πριν το Δεκαπενταύγουστο και αναμένεται να έλθει στη Βουλή τέλη Αυγούστου- αρχές Σεπτεμβρίου. Ο κ.Μητσοτάκης έχει δηλώσει ότι η προσέλκυση επενδύσεων είναι βασικός στόχος του, καθώς αποτελεί αναγκαία συνθήκη για τη δημιουργία θέσεων εργασίας κατά το σχέδιο του. Και για αυτό θέλει να κινηθεί γρήγορα προς αυτή την κατεύθυνση της διευκόλυνσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας, αμέσως μετά τη μείωση του φόρου επιχειρήσεων.
Ψήφος Ελλήνων εξωτερικού- εκλογικός νόμος
Σε δεύτερο χρόνο αναμένεται να έρθει το νομοσχέδιο για τη δυνατότητα οι Έλληνες του εξωτερικού, που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους να ψηφίζουν από το μόνιμο τόπο διαμονής τους, βάσει της πρότασης που έχει καταθέσει ως αξιωματική αντιπολίτευση. Ειδικότερα οι Έλληνες του εξωτερικού θα ψηφίζουν το ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματος και η ψήφος τους θα προσμετράται κανονικά στο σύνολο των ψηφοδελτίων που έχουν βρει το δρόμο τους στις κάλπες εντός της Ελλάδος.
Σημειωτέον ότι αυτό το νομοσχέδιο απαιτεί 200 ψήφους και πιθανότατα να έρθει πακέτο με το νέο εκλογικό νόμο, ο οποίος προκειμένου να εφαρμοστεί από τις επόμενες και όχι τις μεθεπόμενες εκλογές, επίσης πρέπει να ψηφιστεί από 200 βουλευτές. Η στήριξη του Κινήματος Αλλαγής είναι επομένως αναγκαία. Η Φώφη Γεννηματά έχει προαναγγείλει προεκλογικά ότι θα συμπράξει για την κατάργηση της απλής αναλογικής και ο κ.Μητσοτάκης από την πλευρά του προανήγγειλε έναν έναν εκλογικό νόμο ο οποίος να δίνει ένα προβάδισμα στο πρώτο κόμμα ώστε να μπορεί να έχει μεγαλύτερες δυνατότητες σχηματισμού κυβέρνησης, όχι τόσο απόλυτο όσο το bonus των 50 εδρών που δίνεται ανεξαρτήτως ποσοστών. Δηλαδή εξετάζεται το ενδεχόμενο το bonus να κυμαίνεται ανάλογα με το ποσοστό του πρώτου κόμματος. Σε κάθε περίπτωση, αυτή η πρόταση κατατέθηκε ακριβώς για να διευκολυνθεί το ΚΙΝΑΛ να ψηφίσει την αλλαγή του εκλογικού νόμου.
Σε δεύτερο χρόνο αναμένεται να προχωρήσει και η συνταγματική αναθεώρηση, εφόσον η ΝΔ έχει άνετη πλειοψηφία, με προμετωπίδα την αλλαγή του τρόπου εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας.
