Τη μείωση του χρόνου αναμονής για την υιοθεσία και την αναδοχή στους 8 – 12 μήνες, ενώ έως τώρα έφτανε σε κάποιες περιπτώσεις έως και τα έξι χρόνια, επιδιώκει να πετύχει το υπουργείο Εργασίας, μέσα από το σχετικό νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή την περασμένη Τρίτη.
Με βάση τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει οι υπηρεσίες Πρόνοιας του υπουργείου, υπάρχουν διατάξεις στο εν λόγω σχέδιο νόμου, όπου καταβάλλεται προσπάθεια να ισχυροποιηθεί επιστημονικά και θεσμικά όλη τη διαδικασία υπέρ του συμφέροντος του παιδιού. Το υπουργείο Εργασίας ξεκαθαρίζει ότι το σύμφωνο συμβίωσης, αφορά μόνο περιπτώσεις αναδοχής και όχι υιοθεσίας.
Ειδικότερα:
Μείωση του χρόνου αναμονής
Το υπουργείο Εργασίας διαπίστωσε ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα το οποίο είναι χρόνιο και προκύπτει από την ελλιπή στελέχωση των κοινωνικών υπηρεσιών και την μεγάλη καθυστέρηση στην διενέργεια και ολοκλήρωση δύο κοινωνικών ερευνών: της 1ης σχετικά με την καταλληλότητα του υποψήφιου ζεύγους για να γίνουν ανάδοχοι ή θετοί γονείς και της 2ης σχετικά με την κοινωνική έρευνα, εάν το συγκεκριμένο ζευγάρι είναι κατάλληλο για το συγκεκριμένο παιδί που έχει επιλέξει.
Αυτές οι δύο έρευνες του νόμου μπορούν να ανατίθενται πια και σε άλλες κοινωνικές υπηρεσίες π.χ. στους δήμους, αλλά και σε πιστοποιημένους κοινωνικούς λειτουργούς που θα πιστοποιεί ο Σ.Κ.Λ.Ε. (Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος).
Η Βουλή με νόμο της κατέστησε τον Σύνδεσμο Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος (ΣΚΛΕ) ΝΠΔΔ, δηλαδή ανώτατη αρχή απόδοσης άδειας άσκησης επαγγέλματος και πειθαρχικού ελέγχου (Νόμος 4357/16). Ο ΣΚΛΕ επίσης με αδιάβλητες εξετάσεις θα δημιουργήσει σώμα πιστοποιημένων κοινωνικών λειτουργών που θα αναλαμβάνουν το έργο των κοινωνικών ερευνών-εκθέσεων που απαιτούνται για την διαδικασία της αναδοχής-υιοθεσίας όταν οι υφιστάμενοι στα ιδρύματα ή στις περιφέρειες δεν επαρκούν. Οι χρόνοι εκπόνησης των εκθέσεων ορίζονται με σαφήνεια σε τρεις μήνες.
Θεσμική και επιστημονική κατοχύρωση της ψηφιοποιημένης διαδικασίας
Η διαδικασία που απαιτείται πλέον, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, είναι σαφής και ψηφιακή και καταλήγει σε τρία ηλεκτρονικά μητρώα που τηρούνται στην ΗΔΙΚΑ και τα διαχειρίζεται το ΕΚΚΑ: μητρώο ανηλίκων, μητρώο υποψήφιων αναδόχων και θετών γονέων, μητρώο εγκεκριμένων αναδόχων και υιοθεσιών.
Με αυτό τον τρόπο, στόχος είναι το να κράτος γνωρίζει τον ακριβή αριθμό παιδιών που υπάρχουν στα ιδρύματα ή δίδεται για αναδοχή και υιοθεσία και τον ακριβή αριθμό υποψήφιων γονέων.
Η διαδικασία για την ολοκλήρωσή της απαιτεί τρεις δικλείδες ασφαλείας, δύο κοινωνικούς ελέγχους και την επιτυχή παρακολούθηση ενός επιμορφωτικού προγράμματος.
Συστήνεται επίσης κεντρικό όργανο για την παιδική προστασία: το Εθνικό Συμβούλιο Αναδοχής και Υιοθεσίας (Ε.Σ.ΑΝ.Υ.), το οποίο θα παρέχει συμβουλευτική υποστήριξη στους φορείς παιδικής προστασίας, θα επιλύσει τα όποια προβλήματα ερμηνείας του νόμου και θα επιβλέπει πανελλαδικά την εφαρμογή των θεσμών της αναδοχής και υιοθεσίας.
Σύμφωνο συμβίωσης
Το υπουργείο Εργασίας ξεκαθαρίζει ότι δεν δίδεται η δυνατότητα σε ζευγάρια του συμφώνου συμβίωσης να υιοθετήσουν, διότι η υιοθεσία διέπεται από τον αστικό κώδικα και αφορά έγγαμα ζευγάρια και μόνο.
Ειδικά για την αναδοχή, εκτιμάται ότι είναι διαφορετική πράξη από την υιοθεσία. Κατά την υιοθεσία ο θετός γονιός αντικαθιστά τον φυσικό γονέα πλήρως, δηλαδή στις υποχρεώσεις και στα δικαιώματα. Στην αναδοχή, ο ανάδοχος γονιός συνυπάρχει με τον φυσικό γονιό και μάλιστα έχει υποχρέωση να συνεργάζεται μαζί του. Το παιδί δεν ξεκόβεται από το φυσικό γονιό. Το νομοσχέδιο εντάσσει επίσης και το μοντέλο της επαγγελματικής αναδοχής. Πρόκειται για μια διαδικασία που λαμβάνει χώρα, ώστε να μπορούν να βρουν μια οικογένεια πιο γρήγορα τα παιδιά με αναπηρία και να μην εισάγονται στα ιδρύματα τα παιδιά που εγκαταλείπονται στα μαιευτήρια.