Από τα μέσα του 2014 και πριν τις εκλογές του 2015 που έφεραν τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, η έλευση του κ. Στουρνάρα στο τιμόνι της Τράπεζας της Ελλάδας τον είχε κάνει «κόκκινο πανί» για την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα.
Από την πρώτη στιγμή ήταν εμφανές, πως η νέα κυβέρνηση ήθελε έναν… δικό της άνθρωπο στο κρίσιμο αυτό πόστο και όλα προμηνύονταν μια μη ανέφελη σχέση, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ θα ερχόταν στην εξουσία. Μία σχέση που εξελίχθηκε τελικά, σε πεδίο ανοικτής πολιτικής σύγκρουσης, από το παρασκήνιο έως το προσκήνιο, και πήρε ακραία χαρακτηριστικά σε αρκετές περιστάσεις. Ξεκινώντας από την τρικυμία στο πρώτο εξάμηνο του 2015, τις δύσκολες μέρες και νύκτες του καλοκαιριού του 2015, των capital controls και των σχεδίων Χ που αποτράπηκαν στο παρά πέντε, την ανύπαρκτη σχέση του με τον Γ. Βαρουφάκη, έχει περάσει καιρός.
Όπως επίσης καιρός έχει περάσει από τότε -ενώ καιγόταν ο τόπος και οι τράπεζες αιμορραγούσαν και το μέλλον της Ελλάδας στην Ευρωζώνη κρεμόταν από μία κλωστή- που η τέως πρόεδρος της Βουλής, με την πιστή συνδρομή της συναγωνίστριας, τότε, Ραχήλ Μακρή, να απειλεί με βίαιη προσαγωγή τον Γ. Στουρνάρα στην επιτροπή της Βουλής για το θέμα της Siemens. Τελικά όμως και αφού τελείωσε η αναταραχή του πρώτου εξαμήνου, με ένα νέο μνημόνιο και 86 δισ. ευρώ πρόσθετο χρέος για τη χώρα, η εκεχειρία που ακολούθησε αποδείχθηκε σύντομη και άστατη. Το μέλλον έκρυβε νέα «θερμά επεισόδια», με αποκορύφωμα την έφοδο του Εισαγγελέα Διαφθοράς στην εταιρεία της συζύγου του κ. Στουρνάρα, περιστατικό που χρονικά συμβάδιζε, με τις εξελίξεις για τον καυτό φάκελο της Τράπεζας Αττικής, ενώ οι εξελίξεις σημαδεύτηκαν από πλήθος σοβαρών λεκτικών αντιπαραθέσεων, νομικές κινήσεις και σκληρό παρασκήνιο.
Tο μεγάλο αγκάθι
Μεγάλο «αγκάθι» που έριχνε μόνιμη σκιά στις σχέσεις του κεντρικού τραπεζίτη με την κυβέρνηση ήταν η κατά καιρούς εντεινόμενη φημολογία και τα σενάρια περί εισόδου του Γ. Στουρνάρα στην πολιτική σκηνή. Κάτι που ο ίδιος διέψευδε και διαψεύδει μετ’ επιτάσεως, χωρίς όμως αυτό να καταφέρνει να αποδυναμώσει την καχυποψία στο κυβερνητικό στρατόπεδο, που άλλωστε ποτέ δεν εγκατέλειψε τις σχέσεις των δύο πλευρών. Η διάσταση αυτή φαίνεται να παίζει ειδικό ρόλο και τις τελευταίες μέρες που έχει ξεσπάσει νέα κόντρα με την κυβέρνηση να βάζει πάλι στο στόχαστρο το διοικητή, ο οποίος με τη σειρά του σχεδόν σε καθημερινή βάση προειδοποιεί για τους σοβαρούς κινδύνους που ελλοχεύουν για την οικονομία από τις καθυστερήσεις στην αξιολόγηση. Ασκώντας έντονες πιέσεις για να κλείσει η συμφωνία που ήδη προκαλεί σημαντικό πλήγμα στην πραγματική οικονομία λόγω των καθυστερήσεων, σε μια ευαίσθητη στιγμή σε όλα τα μέτωπα.
Το Μαξίμου όμως φέρεται να συνδέει τις απανωτές τοποθετήσεις και ομιλίες του κ. Στουρνάρα την ώρα που οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξαιρετικά κρίσιμη φάση, με τα σενάρια πρόωρων εκλογών ή περί οικουμενικής κυβέρνησης από την παρούσα Βουλή και η καχυποψία απέναντι στις κινήσεις του κεντρικού τραπεζίτη της χώρας εντείνεται για ακόμη μια φορά. Οι επαφές δε το τελευταίο διάστημα με τον Κ. Μητσοτάκη, τη Φ. Γεννηματά, ερμηνεύονται, από ορισμένες τουλάχιστον πλευρές, υπό αυτό το πρίσμα. «Προκαλεί αλγεινή εντύπωση η στάση ορισμένων παραγόντων οι οποίοι, καθ’ υπέρβαση του θεσμικού ρόλου τους, επιλέγουν να αναπαράξουν διάφορα κινδυνολογικά σενάρια για την πορεία της οικονομίας, τη στιγμή μάλιστα που υποδεικνύουν, το δίχως άλλο, την κυβέρνηση ως βασική υπεύθυνη για τις καθυστερήσεις στη διαπραγμάτευση», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δείχνοντας προς την πλευρά Στουρνάρα. Αυτό το οποίο θα περίμενε κανείς θα ήταν ένα καθαρότερο και μη πολιτικό βλέμμα από παράγοντες οι οποίοι έχουν θεσμική ανεξαρτησία, ήταν το μήνυμα που έστειλε.
Το νέο επεισόδιο ήταν θέμα χρόνου να έρθει. Η βαρυσήμαντη παρέμβαση του διοικητή για το ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό σύστημα και οι αλήθειες που είπε για την κατάρρευσή του και τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν, ήταν… το σπίρτο στο σπίτι με τα εκρηκτικά. Βουλευτές και υπουργοί, όπως ο Π. Πολάκης, ζήτησαν για ακόμη μια φορά την παραίτησή του. Στην κυβέρνηση, η οποία παρεπιμπτόντως έχει συμφωνήσει για περικοπή των συντάξεων σε 900 χιλ. Ελληνες, θεωρούν ότι ο Στουρνάρας διέβη τον Ρουβίκωνα και συντάσσεται με τις ακραίες θέσεις του ΔΝΤ.
Ο διοικητής από την πλευρά του, αντιμετωπίζει την κατάσταση όχι μόνο ψύχραιμα αλλά και ψυχρά, κινούμενος με το σκεπτικό ότι κανείς δεν πρόκειται να τον κάνει να σταματήσει να μιλά, ενώ αποκρούει σταθερά κάθε σενάριο περί πολιτικής του στόχευσης. Πηγές εξηγούν δε πως το μπαράζ προειδοποιήσεων από το διοικητή αποδίδεται στην έντονη ανησυχία του για το σοβαρό κίνδυνο εκτροχιασμού του συστήματος σε όλα τα επίπεδα, αναπτυξιακό, χρηματοπιστωτικό και δημοσιονομικό σε περίπτωση παρατεταμένης αβεβαιότητας.
«Θα συνεχίσω να κάνω τη δουλειά μου, να μιλώ πάντοτε θεσμικά και να προειδοποιώ για τους κινδύνους που υπάρχουν. Δεν κάνω πολιτικές παρεμβάσεις, αλλά δεν πρόκειται να επιτρέψω σε κανέναν να απαγορεύσει στην ΤτΕ να χτυπά καμπανάκια όταν διακυβεύεται το μέλλον της χώρας», λέει κατ’ ιδίαν ο κ. Στουρνάρας. Παράλληλα, ετοιμάζει σειρά άλλων παρεμβάσεων για την οικονομία και καθόλου τυχαία δεν ήταν η ομιλία του την Πέμπτη για το ασφαλιστικό σύστημα στην Ελλάδα και για την ανάγκη δημιουργίας επαγγελματικών ταμείων, αλλά και ενίσχυσης της ιδιωτικής ασφάλισης σε όλους τους τομείς. Από την παροχή πρόσθετης σύνταξης μέχρι την προστασία από φυσικές καταστροφές.
Χτυπήματα κάτω από τη μέση
Αίσθηση προκάλεσαν πάντως, την ίδια ώρα οι δηλώσεις του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκη, ο οποίος έκανε λόγο για «Πόντιους Πιλάτους» και «ουδέτερους σχολιαστές» που πρέπει να πάψουν να κινδυνολογούν. Δεν πρέπει να ξεχνά κανείς πως ακόμη και τις πιο δύσκολες περιόδους της σχέσης των δύο στρατοπέδων, η μεγαλύτερη σταθερότητα εντοπιζόταν στις σχέσεις της ΤτΕ με την Αντιπροεδρία της Κυβέρνησης. Ειδικά μάλιστα τις μέρες της αγωνίας το καλοκαίρι του 2015 που η τύχη της χώρας εντός της Ευρωζώνης κινδύνευε σοβαρά.
Η επιδείνωση των σχέσεων ήταν εμφανής εδώ και καιρό στη σκιά των εξελίξεων στην Τράπεζα Αττικής, που όπως φαίνεται ήταν ουσιαστικός και πραγματικός λόγος για την κλιμάκωση της έντασης μεταξύ των δύο πλευρών. Το πόρισμα για την Τράπεζα, όπου «έδιναν επιτόκιο χαμηλό σε εταιρείες σαν να ήταν η Microsoft» όπως είπε ο διοικητής ενώπιον της Εξεταστικής στη Βουλή για τη διερεύνηση της χρηματοδότησης κομμάτων και ΜΜΕ, κλιμάκωσαν την ένταση. Μιας έντασης που συνοδεύτηκε αυτή τη φορά και από κινήσεις με έντονο, πια και προσωπικό χαρακτήρα. Δεν απέχει πολύ ο χρόνος από την έφοδο που έκανε ο Εισαγγελέας κατά Διαφθοράς στην εταιρεία της συζύγου του κ. Στουρνάρα, που αφορούσε τη διαχείριση κονδυλίων του ΚΕΕΛΠΝΟ, με το οποίο συνεργαζόταν επί σειρά ετών. «Όλοι αντιλαμβάνονται πως ο πραγματικός στόχος είναι ο σύζυγός μου προκειμένου να εξυπηρετηθούν συγκεκριμένες σκοπιμότητες και επιλογές» δήλωσε η σύζυγος του κ. Στουρνάρα, Λ. Νικολοπούλου, σε μια αιχμηρή ανακοίνωση που κατέληγε στο ότι «οι πολιτικές σκοπιμότητες σε μια δημοκρατική Ελλάδα δεν μπορούν να κατασκευάσουν ενόχους». Το συγκεκριμένο περιστατικό πήρε διαστάσεις και στο εξωτερικό, με σαφείς αιχμές για τις τακτικές της κυβέρνησης, ενώ προκάλεσε σφοδρή σύγκρουση εντός της χώρας σε όλα τα δυνατά επίπεδα.
Κάποιοι, πάντως, που ξέρουν πρόσωπα και πράγματα τονίζουν ότι ο Στουρνάρας «κάτι ξέρει και παρεμβαίνει συχνά μπαίνοντας στο μάτι του Μαξίμου». Πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν πρόκειται να μείνει ήσυχος καθώς έχει μάθει ότι τόσο εντός της κυβέρνησης όσο και εξωθεσμικά κέντρα τον έχουν στοχοποιήσει και αναζητούν… πάση θυσία, στοιχεία για να τον ενοχοποιήσουν και να τον διαπομπεύσουν. Φήμες λένε ότι κορυφαίος πολιτικός παράγοντας πριν από μερικά χρόνια, ζήτησε από νομικούς του να βρουν στοιχεία για τον Γ. Στουρνάρα, αλλά δεν κατάφεραν τίποτε προκαλώντας την οργή του εν λόγω πολιτικού. Ο λόγος είναι ότι πνέει μένεα εναντίον του διοικητή επειδή συχνά – πυκνά αναφέρεται σε μια περίοδο που προκάλεσε μεγάλη καταστροφή στην οικονομία.
Το τι μέλλει γενέσθαι αναμένεται να φανεί. Η καχυποψία τουλάχιστον στο κυβερνητικό στρατόπεδο είναι αυξανόμενη. Με δεδομένο δε το ιστορικό στη σχέση των δύο πλευρών, το μόνο σίγουρο είναι πως οι αναταράξεις θα συνεχιστούν, το επόμενο διάστημα.