Η ψηφιακή εποχή ευνοεί τις θεωρίες συνομωσίας και τα fake news που ταξιδεύουν μέσω του ίντερνετ σε όλο τον κόσμο με ταχύτητα φωτός. Τα σενάρια περί προελεύσεως του κορωνοϊού βρίθουν και εκατομμύρια κόσμος φαίνεται πως τα μοιράζεται καθημερινά μέσω των κοινωνικών μέσων, γεγονός που συμβάλλει στον πολλαπλασιασμό και τη γρήγορη διασπορά ψευδών ειδήσεων.
Καθώς η κρίση του COVID-19 επιδεινώνεται, ο κόσμος αντιμετωπίζει πλέον και μια παράλληλη παγκόσμια κρίση παραπληροφόρησης. Οι θεωρίες συνωμοσίας, που συμπεριφέρονται όπως οι ίδιοι οι ιοί, εξαπλώνονται εξίσου γρήγορα στο διαδίκτυο.
Ενδεικτικά για να αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση παραπληροφόρησης, το Twitter αναβάθμισε την πολιτική περί COVID-19 ζητώντας από τους χρήστες να αφαιρούν tweets που κάνουν «μη επαληθευμένους ισχυρισμούς» και «υποκινούν τους ανθρώπους σε δράση, προκαλώντας εκτεταμένο πανικό, κοινωνική αναταραχή ή μεγάλη αταξία».
Οι αλλαγές ήρθαν, καθώς η παραπληροφόρηση σχετικά με τον COVID-19 έχει εξαπλωθεί στα κοινωνικά μέσα, και έχει παρακινήσει τους ανθρώπους να ενεργούν βιαστικά. Για παράδειγμα, πολίτες στην Βρετανία έβαλαν φωτιά στους πύργους 5G εξαιτίας θεωριών συνωμοσίας που συνδέουν ψευδώς την εξάπλωση του COVID-19 με τα δίκτυα- γι ‘αυτό το λόγο το Twitter αναφέρει συγκεκριμένα ότι tweets που υποκινούν ανθρώπους να καταστρέψουν υποδομές 5G περιλαμβάνονται στις νέες οδηγίες.
Το Facebook, η Google, το LinkedIn, η Microsoft, το Reddit, το Twitter και το YouTube ανακοίνωσαν ότι έχουν δεσμευτεί από κοινού να καταπολεμήσουν την παραπληροφόρηση που σχετίζεται με τον κορωνοϊό από τις 16 Μαρτίου.
Ιστορικά το ξέσπασμα μιας πανδημίας συνοδευόταν πάντα από φήμες ή θεωρίες συνωμοσίας. Σύμφωνα με τον Μίχαελ Μπούτερ, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Τύμπινγκεν, πολλοί τείνουν να ισχυρίζονται ότι πάντα πίσω από τα μεγάλα δεινά, κρύβεται μια παράνομη ομάδα ανθρώπων που σχεδιάζει να πάρει την εξουσία ή να ελέγξει ή ακόμη να καταστρέψει τον πλανήτη. Αντίστοιχες θεωρίες έχουν υπάρξει πολλές ανά τους αιώνες. Ας δούμε παρακάτω τις πιο γνωστές θεωρίες συνομωσίας για τον κορωνοϊό.
«Η κατανάλωση της μπύρας Corona προκαλεί κορωνοϊό»
Οι μεγαλύτερες ζυθοποιίες του πλανήτη έχουν δεχτεί ιδιαίτερο πλήγμα από το ξέσπασμα του κορωνοϊού. Μπαρ, καφέ, εστιατόρια και κλαμπ έχουν βάλει λουκέτο σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο εξαιτίας της πανδημίας. Με το ξέσπασμα του COVID-19 αναπτύχθηκε και η αδικαιολόγητη εντύπωση πως η κατανάλωση της μπύρας Corona μπορεί να προκαλέσει κορωνοϊό.
Η Grupo Modelo, κατασκευαστής της μπύρας και θυγατρική της Anheuser-Busch InBev, ανακοίνωσε ότι σταμάτησε την παραγωγή και την εμπορία της Corona, αφού η κυβέρνηση του Μεξικό διέταξε να κλείσουν όλες οι μη απαραίτητες επιχειρήσεις.
Μάλιστα, σε αναφορά του CNN για έρευνα που διεξήχθη από την 5W Public Relations, διαπιστώθηκε ότι το 38% των Αμερικανών δεν θα καταναλώσουν μπύρα Corona «υπό οποιεσδήποτε συνθήκες» λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Η μπύρα Corona δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να προκαλέσει κορωνοϊό, καθώς δεν υπάρχει καμία σύνδεση μεταξύ τους. Η λέξη «corona» στα ισπανικά σημαίνει «στέμμα» γι’ αυτό και η πιο λογική εξήγηση υποστηρίζει πως υπήρξε σύγχυση μεταξύ των ονομάτων.
Ο Μπόικο Μπορίσοφ, ο κορωνοϊός και η μυστηριώδης αύρα του
Ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ έχει μια μυστηριώδη, ισχυρή αύρα που μπορεί να κρατήσει μακριά τον θανατηφόρο ιό – τάδε έφη μια μελλοντολόγος στην κρατική βουλγαρική τηλεόραση.
Άλλη θεωρία συνωμοσίας υποστηρίζει ότι οι Αλβανοί δεν προσβάλλονται από τον κορωνοϊό διότι έχουν εξαιρετικά ανθεκτικό ανοσοποιητικό σύστημα χάρη στο DNA τους…..
Διάφορα πράγματα, από σκόρδο μέχρι κοκαΐνη, μπορούν να προλάβουν ή να θεραπεύσουν τον κορωνοϊό
Το σκόρδο έχει αποκτήσει το τελευταίο διάστημα μια νέα, και σαφώς ψεύτικη, ιδιότητα ως «μέσο προστασίας» από τον κορωνοϊό. Μια λανθασμένη θεωρία που μάλιστα οδήγησε μια γυναίκα από την Κίνα στο νοσοκομείο με φλεγμονή στο λαιμό αφού έφαγε 1,5 κιλό ακατέργαστο σκόρδο σε μια προσπάθεια να αποφύγει τη μόλυνση. Μεγάλο ποσοστό μάλιστα πιστεύει ότι η κατανάλωση σκόρδου, τζίντζερ, και φρούτων ή λαχανικών με βιταμίνη C σίγουρα ή πιθανώς βοηθά στην πρόληψη του κορωνοϊού.
Από την άλλη, η θεωρία συνωμοσίας που υποστηρίζει ότι η κοκαΐνη προστατεύει από τον κορωνοϊό, άρχισε να εξαπλώνεται μετά από ένα tweet και τελικά έφτασε ακόμη και στο σημείο να… υποχρεώσει τη γαλλική κυβέρνηση σε επίσημη ανακοίνωση ότι: «Όχι, η κοκαΐνη δεν προστατεύει από τη νόσο COVID-19».
Από την άλλη, αρκετοί άνθρωποι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση αλκοόλ είναι προληπτικό μέτρο. Επίσης, στην Ινδία, υπάρχουν άτομα που υποστηρίζουν ότι το να πιει κανείς ούρα αγελάδας μπορεί να γιατρέψει κάποιον από τον κορωνοϊό…
Αντισιμιτισμός
Το Press TV του Ιράν ισχυρίστηκε ότι «σιωνιστικά στοιχεία ανέπτυξαν τον θανατηφόρο κορωνοϊό εναντίον του Ιράν». Ομοίως, διάφορα αραβικά μέσα ενημέρωσης κατηγόρησαν το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι δημιούργησαν και διαδίδουν τον COVID-19, τη γρίπη των πτηνών και το SARS. Οι χρήστες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ανέπτυξαν ποικίλες θεωρίες συνομωσίας, μεταξύ των οποίων υποστηρίζουν ότι οι Εβραίοι είχαν κατασκευάσει τον COVID-19 για να προκαλέσουν παγκόσμια κατάρρευση της χρηματιστηριακής αγοράς και, ως εκ τούτου, να επωφεληθούν μέσω των εμπιστευτικών συναλλαγών, ενώ ένας καλεσμένος στην τουρκική τηλεόραση έθεσε ένα πιο φιλόδοξο σενάριο στο οποίο οι Εβραίοι και οι Σιωνιστές είχαν δημιουργήσει το COVID-19, τη γρίπη των πτηνών και τον αιμορραγικό πυρετό της Κριμαίας – Κονγκό για να «καταλάβουν τον κόσμο και τις χώρες, [και] να ουδετεροποιήσουν τον παγκόσμιο πληθυσμό».
Οι ισραηλινές προσπάθειες να αναπτύξουν εμβόλιο για τον κορωνοϊό προκάλεσαν μικτές αντιδράσεις. Ο Μεγάλος Αγιατολάχ Νάσερ Μακάρεμ Σιράζι αρνήθηκε τις αρχικές αναφορές που υποστήριζαν ότι ένα σιωνιστικό εμβόλιο θα ήταν «halal» δηλαδή «επιτρεπτό και νόμιμο», και ένας δημοσιογράφος του Press TV έγραψε ότι «θα προτιμούσα να το ρισκάρω με τον ιό παρά να κάνω ισραηλινό εμβόλιο». Ένας αρθρογράφος του τουρκικού Γενί Ακίτ ισχυρίστηκε ότι ένα τέτοιο εμβόλιο θα μπορούσε να είναι ένα τέχνασμα για μαζική αποστείρωση.
Ο κορωνοϊός δεν υπάρχει στην πραγματικότητα
Σύμφωνα με επαγγελματίες θεωρητικούς συνωμοσίας, όπως ο David Icke και ο Alex Jones του InfoWars, ο COVID-19 δεν υπάρχει στην πραγματικότητα, αλλά είναι μια συνωμοσία της παγκοσμιοποιημένης ελίτ για να αφαιρέσει τις ελευθερίες μας.
Οι πρώιμες πιο αδύναμες εκδοχές αυτής της θεωρίας ήταν διαδεδομένες στο πλαίσιο των «πολιτικών διακιωμάτων», με την έννοια ότι ο κορωνοϊός δεν θα ήταν «χειρότερος από τη γρίπη» και οι νεότερες θεωρίες εγείρουν διαμαρτυρίες κατά του lockdown σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ. Επειδή οι υποστηρικτές όλων των παραπάνω αρνούνται όλο και περισσότερο να τηρούν τα μέτρα κοινωνικής απόστασης, θα μπορούσαν άμεσα να είναι υπεύθυνοι για την εξάπλωση της πανδημίας στις περιοχές τους και να αυξηθεί το ποσοστό θανάτων από τον ιό.
Ο αμερικανικός στρατός έφερε τον ιό στην Κίνα
Η κινεζική κυβέρνηση ανταποκρίθηκε στις αντι-κινεζικές θεωρίες με μια δική της θεωρία συνωμοσίας που επιδιώκει να αποδώσει την ευθύνη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτή η ιδέα διαδόθηκε αρχικά από τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας, Ζάο Λιτζιάν, ο οποίος δημοσίευσε ένα tweet λέγοντας πως «είναι πιθανό ο αμερικανικός στρατός να έφερε τον ιό στη Γουχάν».
Αυτά τα σχόλια, σύμφωνα με τη Voice of America, «απηχούν μια φημολογούμενη συνωμοσία, που κυκλοφόρησε ευρέως στην Κίνα, ότι το αμερικανικό στρατιωτικό προσωπικό είχε φέρει τον ιό στην Κίνα κατά τη συμμετοχή του στους Παγκόσμιους Στρατιωτικούς Αγώνες του 2019 στη Γουχάν τον περασμένο Οκτώβριο». Για την Κίνα, όπως ανέφερε η The Atlantic, αυτή η θεωρία συνωμοσίας και η προσπάθεια μετονομασίας του COVID-19 ως «ιός των ΗΠΑ», ήταν ένα διαφανές «γεωπολιτικό τέχνασμα» – χρήσιμο για την εγχώρια προπαγάνδα, αλλά καθόλου πιστευτό διεθνώς.
Ο Μπιλ Γκέιτς φταίει για τον κορωνοϊό
Δεν είναι η πρώτη φορά που το όνομα του Μπιλ Γκέιτς συνδέεται με κάποια θεωρία συνομωσίας. Η θεωρία που κρατά από το 1996 υποστηρίζει ότι η Microsoft είναι εφεύρεση των Illuminati.
Τώρα, με το ξέσπασμα της πανδημίας, πολλές είναι οι θεωρίες συνομωσίας που εγέρθησαν γύρω από τον Μπιλ Γκέιτς. Το 2015, ο Γκειτς προειδοποίησε σε ομιλία του ότι το μεγαλύτερο ρίσκο για την ανθρωπότητα δεν είναι ένας πυρηνικός πόλεμος αλλά ένας μολυσματικός ιός που μπορεί να απειλήσει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων. Αντί-εμβολιαστές, μέλη της συνωμοτικής ομάδας QAnon και «ειδήμονες» υποστηρίζουν ότι αυτό το βίντεο είναι απόδειξη ότι ένας από τους πλουσιότερους άντρες στον κόσμο σχεδίαζε να χρησιμοποιήσει μια πανδημία για να αποκτήσει με τη βία τον έλεγχο του παγκόσμιου συστήματος υγείας.
Σε αναρτήσεις στο YouTube, το Facebook και το Twitter, απεικονίζεται ψευδώς ως ο δημιουργός του Covid-19, ως κερδοσκόπος από το εμβόλιο κατά του ιού και ως μέρος τρομερής συνωμοσίας για τη χρήση της ασθένειας ως μέσου παρακολούθησης του παγκόσμιου πληθυσμού.
Ο Γκέιτς έχει εμφανιστεί ως φωνητικό αντίβαρο στον πρόεδρο Τραμπ για τον κορωνοϊό και στις πρακτικές που ακολουθεί. Για εβδομάδες, ο Γκέιτς εμφανίστηκε στην τηλεόραση, σε επιλεγμένες σελίδες και σε φόρουμ Reddit προτείνοντας να ακολουθηθούν πολιτικές διαμονής στο σπίτι, εκτεταμένες δοκιμές και ανάπτυξη εμβολίων. Και χωρίς να ονομάσει τον Τραμπ, επέκρινε τις πολιτικές του Αμερικανού προέδρου.
Επιπλέον, σύμφωνα με το fastcompany ο Fannin (ένας αμφιλεγόμενος ιεροκήρυκας από τη Φλόριντα) ισχυρίζεται ότι ο Γκέιτς θέλει να χρησιμοποιήσει τον εμβολιασμό για να «εγκαταλείψει» τον κόσμο, έναν μύθο που υπάρχει εδώ και τουλάχιστον 10 χρόνια.
Ο Fannin, στο βίντεο του, το οποίο έχει 1,8 εκατ. προβολές, κατηγορεί τον Γκέιτς για υποστήριξη του εμβολιασμού και ενημέρωνει τον κόσμο ότι εργάζεται πάνω σε εμφυτεύσιμες συσκευές με «ψηφιακά πιστοποιητικά» και «τατουάζ κβαντικής κουκίδας» που θα ταυτοποιούν άτομα με COVID-19 και θα στέλνουν τις πληροφορίες τους στα Ηνωμένα Έθνη. Επίσης συνεχίζει να αποκαλεί τον Γκέιτς «Αντίχριστο».
Μέχρι στιγμής, ο Μπιλ Γκέιτς έχει δωρίσει 250 εκατ. δολάρια για την κρίση, υιοθέτησε τη σημασία της ανάπτυξης ενός ασφαλούς και αποτελεσματικού εμβολίου και υποστήριξε τη δημιουργία μιας κυβερνητικής χρηματοδοτούμενης υποδομής.
Ο κορωνοϊός συνδέεται με το κινεζικό τεχνολογικό δίκτυο 5G
Η θεωρία αυτή ξεκίνησε τον περασμένο Ιανουάριο, όταν ένας Βέλγος γιατρός δημοσιοποίησε άρθρο στο οποίο έκανε νύξη των ιστών 5G στη Γουχάν της Κίνας και του πώς αυτοί συνδέονται με το ξέσπασμα της πανδημίας. Το άρθρο φυσικά αποσύρθηκε αμέσως, όμως ήταν αρκετό για να πάρει το θέμα μεγάλες διαστάσεις σε πολλά μέρη του κόσμου.
Η κατάσταση ωστόσο φαίνεται να ξέφυγε αρκετά, καθώς στην Βρετανία σημειώθηκαν φαινόμενα εμπρησμού κεραιών κινητής τηλεφωνίας την ίδια μέρα σε τρεις μεγάλες πόλεις της χώρας: Μπέρμπιγχαμ, Λίβερπουλ και στο Μέρσεϊσάιντ. Σειρά αναρτήσεων στο Facebook συνέδεαν με κάποιον τρόπο τη δημιουργία του κορωνοϊού με τις κεραίες των 5G δικτύων. Κυκλοφόρησαν και βίντεο που έδειχναν κεραίες τηλεπικοινωνιών να τυλίγονται στις φλόγες στις τρεις βρετανικές πόλεις.
Το αρμόδιο υπουργείο στη Βρετανία προτρέπει τις εταιρείες social media να μπλοκάρουν άμεσα αυτού του είδους τις θεωρίες συνωμοσίας που συνδέουν τα δίκτυα 5G με την πανδημία των κορωνοϊού.
Στην ουσία οι υποστηρικτές αυτής της θεωρίας, λένε πως η ακτινοβολία μπορεί να συμβάλει στην αναπαραγωγή του ιού ή στην εξάπλωσή του ή ακόμη και να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου και να τον κάνει πιο ευάλωτο στον ιό.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα συμπεράσματα της μελέτης που πραγματοποίησε ο Μαρκ Όουεν Τζόουνς, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Κατάρ. Συγκεκριμένα, ανέλυσε 22.000 αναρτήσεις στο Twitter με αναφορές στις λέξεις «5G» και «corona» και αποδείχθηκε ότι μεγάλος αριθμός αυτών ήταν ψεύτικοι αυτοματοποιημένοι λογαριασμοί. Ο ίδιος μάλιστα εξήγησε ότι πρόκειται για μία συνονισμένη προσπάθεια διασποράς της ψευδούς αυτής θεωρίας.
Το ίδιο ακριβώς υποστήριξε και εταιρεία Blackbird.AI στη Νέα Υόρκη με ειδίκευση πάνω στις διαδικτυακές καμπάνιες παραπληροφόρησης. Παρατήρησε ότι σημειώθηκε ανησυχητική αύξηση των αναφορών στην συνομωσία 5G με τον κορωνοϊό.
Ο κορωνοϊός δημιουργήθηκε από τους Κινέζους ως βιολογικό όπλο και τους ξέφυγε από το εργαστήριο
Η κινεζική πόλη Γουχάν, φιλοξενεί ινστιτούτο ιολογίας όπου οι ερευνητές μελετούν εδώ και πολύ καιρό τους κορωνοϊούς. Ένας από αυτούς τους ερευνητές, η Shi Zhengli, ιολόγος η οποία πέρασε χρόνια συλλέγοντας δείγματα κοπριάς νυχτερίδων και ήταν επικεφαλής εμπειρογνώμονας για το προηγούμενο ξέσπασμα του SARS, ανησυχούσε αρκετά καθώς περνούσε αρκετές μέρες μέσα στο εργαστήριο προσπαθώντας να ελέγξει τα εργαστηριακά αρχεία για να δει αν κάτι είχε πήγε στραβά. Η ίδια ωστόσο ανακουφίστηκε όταν η γενετική αλληλουχία έδειξε ότι ο νέος κορωνοϊός SARS-CoV-2 δεν ταιριάζει με κανέναν από τους ιούς που δειγματοληψήθηκαν και μελετήθηκαν στο Ινστιτούτο ιολογίας της πόλης Γουχάν από την ομάδα της.
Ωστόσο, η απόλυτη σύμπτωση ότι η επικεφαλής ινστιτούτου της Κίνας που μελετά κορωνοϊούς νυχτερίδων βρίσκεται στην ίδια πόλη με την προέλευση της επιδημίας του κορωνοϊού ήταν αρκετά ζουμερή για τους συνομωσιολόγους. Η ιδέα δημιουργήθηκε αρχικά μέσω ενός ντοκιμαντέρ διάρκειας μίας ώρας από την Epoch Times, ένα αγγλόφωνο πρακτορείο ειδήσεων που εδρεύει στις Ηνωμένες Πολιτείες με συνδέσμους με τη θρησκευτική λατρεία του Falun Gong που εδώ και καιρό διώκεται από το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΚ). Οι Epoch Times επιμένουν να αποκαλούν τον κορωνοϊό «ιό του ΚΚΚ» σε όλα τα θέματα που καλύπτουν.
Παράλληλα, στις 9 Μαρτίου, ο πρώην πρόεδρος του Ιράν, Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, κήρυξε τη νόσο COVID-19 ως «βιολογικό όπλο» σε ένα tweet που περιείχε μια επιστολή την οποία έστειλε στον António Guterres, Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, περιγράφοντας τις υποψίες του για τον νέο ιό.
Μάλιστα, η θεωρία αυτή συγκέντρωσε γρήγορα πολλούς υποστηρικτές. Λίγες μέρες πριν η New York Post δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Μην πιστεύετε την ιστορία της Κίνας: Ο ιός ίσως διέρευσε από το εργαστήριο».
Από την άλλη, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε στις 15 Απριλίου ότι η κυβέρνησή του προσπαθεί να εξακριβώσει εάν και κατά πόσον ο κορωνοϊός που έχει προκαλέσει παγκόσμιο σοκ προήλθε «από εργαστήριο» στην πόλη Γουχάν της κεντρικής Κίνας, ενώ ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο απαίτησε το Πεκίνο «να ξεκαθαρίσει» τι συνέβη.
Το τηλεοπτικό δίκτυο Fox News υποστήριξε μάλιστα ότι ο κορωνοϊός προήλθε από εργαστήριο στη Γουχάν. Μετέδωσε ότι δεν αναπτύχθηκε για να χρησιμοποιηθεί ως όπλο βιολογικού πολέμου, αλλά ως μέρος της προσπάθειας της Κίνας να δείξει πως οι προσπάθειές της να εντοπίζει και να καταπολεμά ιούς είναι εφάμιλλες αν όχι ανώτερες από αυτές των ΗΠΑ.
Ωστόσο, την απάντηση σε όλα τα παραπάνω, καθώς και σε όλες τις συνομωσίες που υποστηρίζουν ότι ο κορωνοϊός είναι ανθρώπινο κατασκεύασμα, ήρθε να δώσει στις 21 Απριλίου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ανακοινώνοντας ότι όλα τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν πως ο ιός προέρχεται από τα ζώα και δεν κατασκευάστηκε σε κάποιο εργαστήριο ή κάπου αλλού». Αυτή τουλάχιστον ήταν η δήλωση της Φαντέλα Σάιμπ, εκπροσώπου του ΠΟΥ. «Είναι πιθανό ότι ο ιός προέρχεται από τα ζώα. Δεν είναι ξεκάθαρο πώς ο ιός πέρασε από τα ζώα στους ανθρώπους, αλλά «σίγουρα» υπήρξε κάποιο ζώο ξενιστής», εξήγησε η ίδια.