«Συνδετικό κρίκο» ανάμεσα στην Κοινωνία των Πολιτών και τη θεσμική διαδικασία στη Βουλή χαρακτήρισε ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας την Επιτροπή της Βουλής για τη Συνταγματική Αναθεώρηση.
Ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε κατά την εισήγησή του ότι η επιτυχία του εγχειρήματος της διαβούλευσης για την Αναθεώρηση του Συντάγματος θα κριθεί από τη συμμετοχή των πολιτών και τόνισε ότι οι πολίτες πρέπει να έχουν λόγο «όχι για να υπαγορεύσουν, αλλά γιατί η συμμετοχή τους είναι η πιο άμεση, η πιο καθαρή και η πιο ουσιαστική συζήτηση για την ίδια τη Δημοκρατία και το περιεχόμενο της».
«Η Δημοκρατία δεν κινδυνεύει από τους πολίτες» είπε ο κ. Τσίπρας και σημείωσε πως πρέπει να βρεθεί μια ισορροπία ανάμεσα στην άποψη ότι οι πολίτες έχουν πάντα δίκιο και σε αυτήν που λέει ότι πρέπει να λένε τη γνώμη τους μόνο μια φορά κάθε τέσσερα χρόνια.
«Ο διάλογος για τη συνταγματική αναθεώρηση είναι στοίχημα για την ποιότητα της Δημοκρατίας, μια συζήτηση για θεσμική τομή, για τη νέα μεταπολίτευση, για το πώς θέλουμε να είναι η Ελλάδα μετά το 2021, οπότε είναι η επέτειος των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821», ανέφερε ο Πρωθυπουργός και συνέχισε:
«Ο διάλογος και η αντιπαράθεση δεν πρέπει να μας φοβίζουν. Με τη συνταγματική αναθεώρηση πρέπει να κατοχυρωθεί η διαφάνεια, να υπάρξουν νέοι θεσμοί λαϊκής συμμετοχής και να αποκτήσει νέο περιεχόμενο ο όρος της λαϊκής κυριαρχίας, ιδιαίτερα τώρα που η χώρα μας έχει βρεθεί σε ένα καθεστώς αναγκαστικής οικονομικής επιτροπείας. Ο στόχος είναι, εκτός από την επιστροφή της κανονικότητας στην οικονομία, να βγει η χώρα από την κρίση και να ενισχυθούν τα “τρία δέλτα”, που είναι τα Δικαιώματα, η Διαφάνεια και η Δικαιοσύνη».
Ο Πρωθυπουργός πρότεινε στην Επιτροπή να ολοκληρωθούν οι εργασίες της το καλοκαίρι ώστε το ερχόμενο φθινόπωρο να ξεκινήσουν οι διαδικασίες στη Βουλή.
Οι εργασίες της Επιτροπής
Η Επιτροπή της Βουλής για τη Συνταγματική Αναθεώρηση έχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Η διαδικασία της Αναθεώρησης του Συντάγματος
Το άρθρο 110 του Συντάγματος περιγράφει τα βήματα για την αναθεώρηση του Συντάγματος και ορίζει ποιες είναι οι διατάξεις εκείνες που δεν υπόκεινται σε αναθεώρηση. Η ανάγκη της αναθεώρησης του Συντάγματος διαπιστώνεται με απόφαση της Βουλής, ύστερα από πρόταση τουλάχιστον πενήντα βουλευτών (ο πρωθυπουργός τοποθέτησε την έναρξη της διαδικασίας στη Βουλή το φθινόπωρο), με πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των μελών της, σε δύο ψηφοφορίες που απέχουν μεταξύ τους, τουλάχιστον έναν μήνα. Με την απόφαση αυτή καθορίζονται ειδικά οι διατάξεις που πρέπει να αναθεωρηθούν. Αφού η αναθεώρηση αποφασιστεί από τη Bουλή, η επόμενη Bουλή, κατά την πρώτη σύνοδό της, αποφασίζει με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των μελών της σχετικά με τις αναθεωρητέες διατάξεις.
Όπως ειδικότερα ορίζει το άρθρο 110 του Συντάγματος:
1. Oι διατάξεις του Συντάγματος υπόκεινται σε αναθεώρηση, εκτός από εκείνες που καθορίζουν τη βάση και τη μορφή του πολιτεύματος, ως Προεδρευόμενης Kοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, καθώς και από τις διατάξεις των άρθρων 2 παράγραφος 1, 4 παράγραφοι 1, 4 και 7, 5 παράγραφοι 1 και 3, 13 παράγραφος 1 και 26.
2. H ανάγκη της αναθεώρησης του Συντάγματος διαπιστώνεται με απόφαση της Bουλής, που λαμβάνεται ύστερα από πρόταση πενήντα τουλάχιστον βουλευτών, με πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των μελών της σε δύο ψηφοφορίες που απέχουν μεταξύ τους έναν τουλάχιστον μήνα. Mε την απόφαση αυτή καθορίζονται ειδικά οι διατάξεις που πρέπει να αναθεωρηθούν.
3. Aφού η αναθεώρηση αποφασιστεί από τη Bουλή, η επόμενη Bουλή, κατά την πρώτη σύνοδό της, αποφασίζει με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των μελών της σχετικά με τις αναθεωρητέες διατάξεις.
4. Aν η πρόταση για αναθεώρηση του Συντάγματος έλαβε την πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, όχι όμως και την πλειοψηφία των τριών πέμπτων, σύμφωνα με την παράγραφο 2, η επόμενη Bουλή κατά την πρώτη σύνοδό της μπορεί να αποφασίσει σχετικά με τις αναθεωρητέες διατάξεις, με την πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των μελών της.
5. Kάθε ψηφιζόμενη αναθεώρηση διατάξεων του Συντάγματος δημοσιεύεται στην Eφημερίδα της Kυβερνήσεως μέσα σε δέκα ημέρες αφότου επιψηφιστεί από τη Bουλή και τίθεται σε ισχύ με ειδικό ψήφισμά της.
6. Δεν επιτρέπεται αναθεώρηση του Συντάγματος πριν περάσει πενταετία από την περάτωση της προηγούμενης.
Οι διατάξεις που δεν υπόκεινται σε αναθεώρηση είναι εκείνες που καθορίζουν τη βάση και τη μορφή του πολιτεύματος, ως Προεδρευόμενης Kοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, καθώς και οι διατάξεις:
Άρθρο 2: (Πρωταρχικές υποχρεώσεις της πολιτείας)
1. O σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας.
Άρθρο 4: (Ισότητα των Ελλήνων)
1. Oι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου.
4. Mόνο Έλληνες πολίτες είναι δεκτοί σε όλες τις δημόσιες λειτουργίες, εκτός από τις εξαιρέσεις που εισάγονται με ειδικούς νόμους.
7. Tίτλοι ευγένειας ή διάκρισης ούτε απονέμονται ούτε αναγνωρίζονται σε Έλληνες πολίτες.
Άρθρο 5: (Ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας, προσωπική ελευθερία)
1. Kαθένας έχει δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη.
3. H προσωπική ελευθερία είναι απαραβίαστη. Kανένας δεν καταδιώκεται, ούτε συλλαμβάνεται, ούτε φυλακίζεται, ούτε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο περιορίζεται, παρά μόνο όταν και όπως ορίζει ο νόμος.
Άρθρο 13: (Θρησκευτική Ελευθερία)
1. Η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη. Η απόλαυση των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων δεν εξαρτάται από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις καθενός.
Άρθρο 26: (Διάκριση των εξουσιών)
1. H νομοθετική λειτουργία ασκείται από τη Bουλή και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
2. H εκτελεστική λειτουργία ασκείται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την κυβέρνηση.
3. H δικαστική λειτουργία ασκείται από τα δικαστήρια• οι αποφάσεις τους εκτελούνται στο όνομα του ελληνικού λαού.
Πρέπει να διευκρινιστεί ότι διασφαλίζεται κάθε «ψήφος» να είναι ατομική, δηλαδή να μην μπορεί ένα άτομο να διπλοψηφίσει και ταυτόχρονα διασφαλίζεται το απόρρητο των στοιχείων του πολίτη που συμμετέχει στη διαδικασία.
Μετά την ηλεκτρονική διαβούλευση, η Επιτροπή έχει προγραμματίσει τη διαβούλευση με επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς πανελλαδικής εμβέλειας, και στις έδρες των 13 Περιφερειών της χώρας.
Θα ακολουθήσει β’ φάση της διαβούλευσης, με το έργο της Επιτροπής να ολοκληρώνεται τον Σεπτέμβριο.
