Ποιος είναι ο Γερούν Ντάισελμπλουμ Όταν τον Ιανουάριο του 2013 τα ηνία του Eurogroup περνούσαν από τα χέρια του πλακατζή και ατακαδόρου Ζαν Κλοντ Γιούνκερ στα χέρια του Γερούν Ντάισελμπλουμ, λίγοι ήταν εκείνοι που γνώριζαν το όνομα ή τις διαθέσεις του νέου προέδρου του συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης.
Δεν ήταν κι άσχημη εξέλιξη για την καριέρα ενός ανθρώπου χωρίς σπουδαία ακαδημαϊκή μόρφωση, χωρίς ιδιαίτερη επαγγελματική πορεία, μια θητεία τριών μόλις μηνών στο υπουργείο Οικονομικών της χώρας του και μηδενική εμπειρία στη διεθνή πολιτική σκηνή. «Ουάου», που θα έλεγε κι ο Γιάννης Βαρουφάκης.
Λίγα χρόνια αργότερα, το όνομα Ντάισελμπλουμ είναι ευρέως γνωστό στην ευρωπαϊκή ήπειρο και στην Ελλάδα ακόμη περισσότερο λόγω του ρόλου του αυστηρού και άμεσου, όπως αυτοαποκαλείται, Ολλανδού στην ελληνική κρίση. Κι αν για τους Έλληνες και τους άλλους ευρωπαϊκούς λαούς που κλήθηκαν να παλέψουν με τη λιτότητα, ήταν μια φορά ένα πρόσωπο μη δημοφιλές, οι τελευταίες του δηλώσεις αναφορικά με τα λεφτά που ξόδεψαν οι χώρες του Νότου σε γυναίκες και ποτά φαίνεται να αποτέλεσαν το κερασάκι στην τούρτα.
Τι κι αν τα όσα προσβλητικά είπε για τους λαούς του Νότου ξεσήκωσαν αντιδράσεις ακόμη και από ευρωπαϊκούς θεσμούς και αξιωματούχους και έφεραν στην επιφάνεια φωνές που ζητούσαν την παραίτησή του. Εκείνος που στάθηκε στο πλάι του δεν ήταν άλλος από τον γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που έσπευσε να δηλώσει τη στήριξή του στο πρόσωπό του. «Ο κ. Σόιμπλε εκτιμά παρά πολύ την εργασία του κ. Ντάισελμπλουμ ως προέδρου του Eurogroup», ήταν το σχόλιο εκπροσώπου του Σόιμπλε.
Το who is who του κ. Ντάισελμπλουμ και το «μαϊμού» μεταπτυχιακό
Ποιος είναι όμως ο κ. Ντάισελμπλουμ που μπορεί με τόση ευκολία να προσβάλει ολόκληρους λαούς που δοκιμάζονται επί χρόνια από τις σκληρές πολιτικές που φέρουν και τη δική υπογραφή; Από μια ματιά στο βιογραφικό του προέδρου του Eurogroup, όπως δημοσιεύεται στην επίσημη σελίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκύπτει ότι ο Γερούν Ντάισελμπλουμ γεννήθηκε το 1966 και έχει δύο παιδιά με τη σύντροφό του.
Ο μοναδικός ακαδημαϊκός του τίτλος είναι ένα πτυχίο αγροτικής οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Βαγκενίνγκεν. Το Νοέμβριο του 2012, όταν διορίστηκε υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας, στο βιογραφικό του που είχε αναρτηθεί στις επίσημες ιστοσελίδες της ΕΕ αναφερόταν ότι είχε Master από το University College Cork της Ιρλανδίας. Λίγο καιρό αργότερα και ενώ είχε ήδη αναλάβει τη θέση του στο Eurogroup, αποκαλύφθηκε από το ίδιο το πανεπιστήμιο ότι ο κ. Ντάισελμπλουμ ουδέποτε είχε αποκτήσει μεταπτυχιακό τίτλο από το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο. Μετά την αποκάλυψη του ιρλανδικού Independent και τον θόρυβο που προκλήθηκε γύρω από το θέμα, ακολούθησε η διόρθωση στο βιογραφικό του, όπου σήμερα λέει πως το 1991 απλώς πραγματοποίησε «έρευνα πάνω στο business economic προς ένα πτυχίο Master στο University College Cork της Ιρλανδίας». Το όλο θέμα αποδόθηκε σε λανθασμένη πληροφόρηση από υπαλλήλους του υπουργείου του και γρήγορα ξεχάστηκε…
Τι γίνεται όμως με την επαγγελματική του εμπειρία και την εμπειρία διοίκησης; Πέρα λοιπόν από την έλλειψη κατάρτισης στα μακροοικονομικά σε σχέση με τους ομολόγους του, η εμπειρία του περιλάμβανε σχεδόν αποκλειστικά σε συμβουλευτικές και βοηθητικές θέσεις στα γραφεία άλλων βουλευτών και υπουργών, σε τομείς μάλιστα άσχετους με τα οικονομικά. Έγινε μέλος του Εργατικού Κόμματος», μετά εργάστηκε για την κοινοβουλευτική ομάδα του Εργατικού Κόμματος, έπειτα ως σύμβουλος για το υπουργείο Γεωργίας, Φύσης και Αλιείας, αργότερα ήταν μέλος του δημοτικού συμβουλίου του Βαγκενίνγκεν, στη συνέχεια βουλευτής. Στις 5 Νοεμβρίου του 2012 ορίστηκε υπουργός Οικονομικών της χώρας του.
Τα «προσόντα» του κ. Ντάισελμπλουμ, μετά και τις προκλητικές του δηλώσεις, βρέθηκαν στο στόχαστρο του γνωστού για την ιδιαίτερη σχέση μαζί του Γιάννη Βαρουφάκη, ο οποίος με ένα αιχμηρό σχόλιό του στο Twitter παρατήρησε: «Ας γίνει κατανοητό: Η ανάληψη θέσεων “ισχύος” στο Eurogroup και στην τρόικα προϋποθέτει χαμηλό επίπεδο ήθους και τεχνογνωσίας». Για να επανέλθει λίγο αργότερα σε συνέντευξή του σε ραδιοφωνικό σταθμό και να χαρακτηρίσει τον πρόεδρο του Eurogroup ως «ταχυδρόμο» και «εντολοδόχο» του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. «Έναν αλγόριθμο να βάλεις στη θέση του, έναν υπολογιστή, ο οποίος δέχεται πληροφορίες και υλικό από εκεί που δέχεται ο κ. Ντάισελμπλουμ την ίδια δουλειά θα κάνει», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Μια απάντηση για την τοποθέτηση του Ντάισελμπλουμ στο κρίσιμο πόστο του προέδρου του συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης είδε δοθεί το 2013 από την εφημερίδα «Καθημερινή», η οποία έγραφε χαρακτηριστικά: «Έχοντας μόλις τρεις μήνες συνολική υπουργική εμπειρία (!), επελέγη για τη θέση του επικεφαλής του Εurogroup, μόνο και μόνο επειδή όλοι οι άλλοι περισσότερο καταρτισμένοι και έμπειροι υποψήφιοι αποκλείστηκαν λόγω εθνικότητας. Η Αυστρία εκπροσωπείτο ήδη από τον επικεφαλής του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων του Εurogroup (ΕWG), η Γερμανία από τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, η Φινλανδία από τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Όλι Ρεν, η Ιταλία από τον επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, η Γαλλία στόχευε σε μία καλύτερη θέση μετά τις ευρωεκλογές του 2014 και ούτω καθ’ εξής…».
Η ταραχώδης σχέση με τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ
Σε αντίθεση με τον εξωστρεφή προκάτοχό του Ζαν Κλοντ Γιουνκερ, ο Ντάισελμπλουμ έχει χτίσει ένα περισσότερο αυστηρό και σοβαρό προφίλ. Πάντως οι σχέσεις των δύο ισχυρών αντρών έχουν χαρακτηριστεί από μια σειρά από εντάσεις, με χαρακτηριστική εκείνη της κριτικής που άσκησε ο Γιούνκερ στον Ντάισελμπλουμ σχετικά με τις θέσεις του τελευταίου στους αρχικούς όρους διάσωσης της Κύπρου.
Τον Μάρτιο του 2013, σε μια συνέντευξή του στους Financial Times είχε επιβεβαιώσει ότι το παράδειγμα της Κύπρου με το κούρεμα καταθέσεων θα μπορούσε να λειτουργήσει ως «πρότυπο» και για άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ξεσηκώνοντας οργή και κριτική ότι είχε πετάξει μια βόμβα για τα χρηματιστήρια της ευρωζώνης. Μια δήλωση που αναγκάστηκε να διορθώσει λίγο αργότερα. «Ο Ντάισελμπλουμ μπορεί να είναι αρκετά άμεσος για τα πράγματα», είχε δηλώσει ο δημοσιογράφος των Financial Times, Πίτερ Σπίγκελ, στον οποίο είχε γίνει η επίμαχη δήλωση. «Κατά λάθος είπε την αλήθεια. Αυτό είναι το στιλ του. Είναι το αντίθετο του Γιούνκερ, που κάποτε είχε πει: “Αν τα πράγματα δυσκολέψουν, πες ψέματα”».
Η σχέση Ντάισελμπλουμ και Γιούνκερ ταράχτηκε εκ νέου, όταν ο πρώτος αποκάλεσε τον δεύτερο «μανιώδη καπνιστή και πότη» στην ολλανδική τηλεόραση. Η δήλωση έκανε τον γύρο του κόσμου σε μια περίοδο που ο Γιούνκερ είχε μόλις ανακοινώσει την υποψηφιότητά το για την προεδρία της Κομισιόν, αναγκάζοντάς να κάνει μια δημόσια δήλωση ότι δεν έχει πρόβλημα με το αλκοόλ. Σε δηλώσεις του το 2016 στη γαλλική Liberation ο Γιούνκερ θα δήλωνε: «Τη ζημιά μου την έκανε ο Γερούν Ντάισελμπλουμ». Όπως παρατηρούσε η εφημερίδα, τον Ιανουάριο του 2014, ο Ντάισλεμπλουμ δυσφόρησε γιατί ο Γιούνκερ τον κατηγόρησε ότι έκανε άθλια διαχείριση στην κυπριακή κρίση και άρχισε να τον κατηγορεί ότι καπνίζει υπερβολικά και πίνει. «Αυτό πραγματικά με λύπησε και μου δημιουργεί και προβλήματα με τη γυναίκα μου, η οποία με ρωτάει αν της λέω ψέματα, γιατί δεν πίνω ποτέ όταν είμαι στο σπίτι», σημείωνε ακόμη ο Γιούνκερ.
«Του ζήτησα δύο φορές συγγνώμη. Μία φορά τηλεφωνικά και εν συνεχεία ενώ συναντηθήκαμε για έναν καφέ. Αυτό θα πρέπει να αρκεί για να λήξει το θέμα… Δεν μπορείς να το αναμασάς για πάντα», ήταν η απάντηση που είχε δώσει σε συνέντευξή του ο Ντάισελμπλουμ.
Στην περίπτωση των τελευταίων δηλώσεων που εξόργισαν ο Ντάισελμπλουμ δεν βρήκε στήριξη από τον προκάτοχό του: «Ο καθένας είναι υπεύθυνος για τα σχόλια που κάνει. Η Επιτροπή είναι γνωστό ότι δεν σχολιάζει δηλώσεις. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ πάντοτε εκφράζει το σεβασμό, τη συμπάθεια και την αγάπη του για τις χώρες της νότιας Ευρώπης», ήταν η απάντηση εκπροσώπου της Κομισιόν, όταν κλήθηκε να τοποθετηθεί στα όσα δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup.
Μια καρέκλα που τρίζει;
Τα λεφτά, οι γυναίκες και τα ποτά του κ. Ντάισελμπλουμ είχαν ως αποτέλεσμα να ακουστούν αρκετές φωνές που ζητούσαν την παραίτησή του από την προεδρία του Εurogroup. Ελάχιστες μέρες μάλιστα μετά την πανωλεθρία του στις ολλανδικές εκλογές και ενώ η θητεία του αναμένεται να τελειώσει τον Ιανουάριο του 2018. Πηγή της ευρωζώνης εκτιμούσε πως αν το κόμμα του Ντάισελμπλουμ δεν μπει στη κυβέρνηση, οι πιθανότητες να παραμείνει στη θέση του προέδρου είναι πολύ λίγες.
Ο ίδιος πάντως, σε πρόσφατη συνέντευξή του στην εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung δήλωνε: «Η θητεία μου λήγει τον Iανουάριο του 2018 και δεν άλλαξε τίποτε (με τις ολλανδικές εκλογές)». Στη θέση αυτή θα παραμείνει έως τον σχηματισμό της νέας ολλανδικής κυβέρνησης, όπως διευκρίνισε στη γερμανική εφημερίδα. Εάν από το χρονικό αυτό σημείο μέχρι τη λήξη της θητείας του, ως επικεφαλής του Εurogroup, υπάρξει κενό θα πρέπει να το δει κανείς (το θέμα), ανέφερε.
Ως προς τα προσβλητικά σχόλια για τον ευρωπαϊκό Νότο, ο Ντάισελμπλουμ εξέφρασε τη λύπη του αν κάποιος προσβλήθηκε, επιμένοντας πως δεν σκοπεύει να παραιτηθεί. Απέδωσε μάλιστα τις δηλώσεις αυτές στην «αυστηρή ολλανδική, καλβινιστική κουλτούρα» και την «ολλανδική αμεσότητα». Όλα καλά λοιπόν…
