Όποιο και να είναι το κίνητρο, οι προβλέψεις για την ημέρα της κρίσης δεν έχουν στεφθεί από ιδιαίτερη επιτυχία.
Θυμάστε το πρόβλημα του έτους 2000 (Y2K); Ή μήπως την «προφητεία των Μάγια»;
Κάποιοι άνθρωποι είδαν το τέλος του ημερολογίου των Μάγια στις 21 Δεκεμβρίου 2012, θεωρώντας ότι συμπίπτει και με το τέλος του κόσμου. Προειδοποίησαν τότε για γιγαντιαία παλιρροιακά κύματα και για το ότι η Γη θα συγκρουόταν με έναν άλλο πλανήτη. Οι πωλήσεις εξαρτημάτων επιβίωσης αυξήθηκαν ενώ υπήρξαν αναφορές ότι ένας άνθρωπος στην Κίνα έχτισε μια σύγχρονη κιβωτό του Νώε.
Αλλά τέτοιες δυσάρεστες προβλέψεις δεν είναι σύγχρονο φαινόμενο.
Οι ιστορικοί λένε ότι πολλοί Χριστιανοί στην Ευρώπη του 17ου αιώνα προέβλεπαν ότι ο κόσμος θα έληγε το 1666 επειδή οι αριθμοί «666» αντιπροσώπευαν το σημάδι του Θηρίου που αναφέρεται στο βιβλίο της Αποκάλυψης του Ιωάννη. Όταν η μεγάλη πυρκαγιά του Λονδίνου, η οποία διήρκεσε τέσσερις ημέρες, ξέσπασε εκείνο το έτος, πολλοί το είδαν ως εκπλήρωση της προφητείας.
Η Browne, η συγγραφέας και μέντιουμ που αναφέραμε πιο πριν, κατηγορήθηκε συστηματικά για την ανακρίβεια των προφητειών της όταν ζούσε. Υπάρχουν πολυάριθμες περιπτώσεις όπου οι προβλέψεις της δεν επιβεβαιώθηκαν. Μία από αυτές, ο ίδιος ο θάνατός της: είχε προβλέψει ότι θα πεθάνει 88 ετών – πέθανε στα 77.
Ακόμη και η πιο διάσημη πρόβλεψη της Browne, για μια μυστηριώδη αναπνευστική ασθένεια το 2020, φαίνεται διαφορετική υπό ένα κρίσιμο φως.
Το Snopes, μια ιστοσελίδα που ελέγχει την αλήθεια κάποιων ισχυρισμών, αξιολόγησαν τις προβλέψεις της Browne όχι ως αληθινές ή ψεύτικες αλλά ως «ένα μείγμα» που περιέχει σημαντικά στοιχεία τόσο αλήθειας όσο και ψέματος. «Δεν είναι σαφές αν η ‘πρόβλεψη’ της Browne ήταν περισσότερο μια τυχερή μαντεψιά, δεδομένου ότι το βιβλίο γράφτηκε μετά την επιδημία του SARS», γράφει ο ιστότοπος.
Πολλοί επαναλαμβάνουν μύθους για την Αποκάλυψη
Εάν υπήρχε βραβείο για την πιο παρεξηγημένη πηγή κακών οιωνών, αυτό θα πήγαινε στο Βιβλίο της Αποκάλυψης: κανενός άλλου βιβλίου οι εικόνες αλλά και η γλώσσα δεν έχουν διεισδύσει τόσο πολύ στη λαϊκή κουλτούρα.
Ακόμη και οι άνθρωποι που δεν έχουν διαβάσει ποτέ τη Βίβλο είναι εξοικειωμένοι με τις αναφορές της: Οι Τέσσερις Καβαλάρηδες της Αποκάλυψης, ο Κόκκινος Δράκος, το 666 και τα επτά κύπελλα της πανώλης.
Η Αποκάλυψη είναι τόσο γεμάτη με μεταδοτικές εικόνες που ένας θεολόγος που έχει μελετήσει το κείμενό της το αποκαλεί ένα βιβλίο «πολυμέσων» του οποίου οι δημοφιλείς εικόνες λειτουργούν σαν μολυσματική ασθένεια.
«Αποσυνδέονται από το μεγαλύτερο κείμενο και κυκλοφορούν σαν μικροί ιοί στην κουλτούρα μας που συνδέονται με άλλα πράγματα και αυτό είναι όταν πραγματικά απογειώνονται και εξαπλώνονται», λέει ο Τίμοθι Μπίελ, συγγραφέας του «Το Βιβλίο της Αποκάλυψης: Μία βιογραφία».
Ο Μπίελ λέει ότι πολλοί άνθρωποι που διαβάζουν αποσπάσματα της Αποκάλυψης παρανοούν το νόημα και τον συμβολισμό τους.
«Σχεδόν κανείς από τους ανθρώπους που μιλάνε για την Αποκάλυψη δεν κάθισε πραγματικά να την διαβάσει», λέει. Πολλοί άνθρωποι, για παράδειγμα, πιστεύουν ότι η Ανάληψη – όταν πιστεύεται ότι ο Ιησούς επιστρέφει στο τέλος της εποχής και όλοι οι Χριστιανοί, νεκροί και ζωντανοί, θα ανυψωθούν για να τον συναντήσουν – είναι στην Αποκάλυψη.
Δεν είναι αλήθεια, λέει ο Μπίελ.
Δεν υπάρχει ρητή μνεία της Ανάληψης στην Αποκάλυψη. Υπάρχουν αναφορές στο θέμα αυτό σε επιστολές, όπως η 1η προς Κορινθίους, που λέει, «… διότι η τρομπέτα θα ακουστεί και οι νεκροί θα ανυψωθούν και θα μεταμορφωθούν».
Αλλά ο Μπίελ λέει ότι η θεωρία της Ανάλυψης στην πραγματικότητα προέκυψε τον 19ο αιώνα από έναν θεολόγο με το όνομα που ονομάζεται Τζον Νέλσον Ντάρμπι.
Τι συμβαίνει με τον Αντίχριστο; Δεν είναι αυτός στην Αποκάλυψη;
Όχι, λέει ο Μπίελ.
Ο συγγραφέας του πρώτου βιβλίου του Ιωάννη στην Καινή Διαθήκη προειδοποιεί για τους γενικούς «Αντίχριστους» που αρνούνται ότι ο Ιησούς είναι ο Μεσσίας. Αλλά δεν υπάρχει καμιά φιγούρα σαν τον κεντρικό χαρακτήρα της ταινίας «Η Προφητεία», ένας διαβολικός γιος του Σατανά με τον αριθμό 666 μαρκαρισμένο στο σώμα του.
Τι γίνεται με το 666 – δεν είναι αυτό στην Αποκάλυψη;
Ναι, αλλά δεν αναφέρεται στον Σατανά. Αντ’ αυτού, οι θεολόγοι λένε ότι ο αριθμός αναφέρεται σε μια άλλη ενσάρκωση του κακού για τους πρώτους χριστιανούς: τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Νέρωνα.
Ο Τζόουνς, ο επικεφαλής νεολαίας της εκκλησίας του Τέξας, ανέφερε την Αποκάλυψη 15: 1-3, η οποία προειδοποιεί για «επτά αγγέλους με επτά πληγές».
«Δεν νομίζω ότι η ανάρτηση τέτοιων αναφορών μπορεί να διασπείρει τον φόβο», λέει ο Τζόουνς. «Η πίστη μου είναι ότι ο Θεός έρχεται σύντομα και θα γίνουν πράγματα που έχουν γραφτεί, πράγματα που μπορεί να φαίνονται λίγο τρομακτικά, αλλά νομίζω ότι επιβεβαιώνουν αυτό που είπε ο Θεός ότι θα συμβει
Γιατί η καταστροφολογία μπορεί να είναι επιβλαβής
Η προτροπή σε «μέρες αποκάλυψης» μέσα από Βιβλικά αποσπάσματα μπορεί στην πραγματικότητα να ενισχύει την πίστη ορισμένων ανθρώπων στο να δίνουν σημασία σε γεγονότα που φαίνονται σκληρά και αυθαίρετα.
Οι άνθρωποι όμως που επικαλούνται την τρομακτική απεικόνιση της Αποκάλυψης σε σχέση με τον COVID-19 μπορεί να προκαλέσουν περισσότερο κακό από μία λανθασμένη ερμηνεία. Μπορούν να βλάψουν την ψυχολογική υγεία των άλλων, λέει ο Μπίελ.
«Είχα μια μαθήτρια που διάβαζε την Αποκάλυψη στην προκυμαία και έπεσε κοιμισμένος και ξύπνησε στη μέση μιας καταιγίδας. Είχε μια απόλυτη κρίση πανικού επειδή ένιωθε σαν να ζούσε μέσα στο βιβλίο», λέει ο Μπίελ, καθηγητής θρησκειολογίας στο Πανεπιστήμιο Case Western Reserve στο Οχάιο.
Οι προβλέψεις για την Ημέρα της Κρίσης από τη Βίβλο μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε έναν άλλο κίνδυνο – να μην κάνουμε τίποτα, λέει ο Μπίελ. Πιστεύει ότι οι άνθρωποι που κυριεύτηκαν από τον πανικό για κάτι σαν το Covid-19 ενδέχεται να αγνοούν άλλα χρόνια ζητήματα που απειλούν την επιβίωση της ανθρωπότητας, όπως η κλιματική αλλαγή.
«Μπορεί να οδηγήσει σε αδράνεια», λέει ο Μπίελ αναφερόμενος στην παρερμηνεία της Αποκάλυψης. «Οι άνθρωποι θα πουν ότι όλα αυτά συμβαίνουν εξαιτίας του σχεδίου του Θεού, οπότε δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε γι’ αυτό επειδή είναι το θέλημα του Θεού».
Αλλά αυτό πιθανότατα δεν θα εμποδίσει τους ανθρώπους να επικαλούνται την Αποκάλυψη όταν χτυπά μια πανδημία. Για αιώνες είναι το βιβλίο αναφοράς των προφητών της Ημέρας Της Κρίσης μέσω του οποίου προειδοποιούν για την εξάπλωση κάθε είδους πανούκλας και των παράξενων καιρικών φαινομένων.
«Το βιβλίο της Αποκάλυψης δεν είναι ένα βιβλίο προβλέψεων αλλά ένα βιβλίο παρηγοριάς», επιμένει ο Λένερ.
Η παρηγοριά είναι αυτό που οι άνθρωποι θα έπρεπε να επιδιώκουν να εξαπλωθεί στα κοινωνικά μέσα αυτή τη στιγμή – όχι οι προβλέψεις για την κρίση, προσθέτει. Ο Λένερ λέει ότι τις τελευταίες μέρες έχει δει όμορφες προσευχές και ακόμη χιουμοριστικά μηνύματα στα κοινωνικά μέσα ενημέρωσης που έχουν ανυψώσει το πνεύμα του και παρακινεί τους ανθρώπους να προσεγγίσουν εκείνους που μπορεί να είναι απομονωμένοι.
Κάτι τέτοιο μπορεί να μην είναι τόσο συναρπαστικό όσο το να μοιράζεται κανείς τις δυσοίωνες προβλέψεις. Αλλά προτού αποφασίσετε να έρθετε σε επαφή με τον εσωτερικό Νοστράδαμό σας, μοιραστείτε μια καλή λέξη και όχι έναν κακό οιωνό, λέει.
Θα αισθανθείτε καλύτερα στο τέλος – το ίδιο και πολλοί από εμάς που θα χρειαστούν όλη τη βοήθεια που μπορούμε να πάρουμε αυτές τις που έχουμε μπροστά μας.
