Σημαντικες αλλαγές έφερε η νέα χρονιά όπως αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, περικοπή του ΕΚΑΣ, αύξηση της εξαγοράς πλασματικών ετών, αλλά και αύξηση του εισοδήματος για περίπου 620.000 συνταξιούχους.
Παράλληλα, τη νέα χρονιά αναμένεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο σχετικά με την καταβολή των αναδρομικών ποσών για τις περικοπές που έχουν κριθεί αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), αλλά και για κομβικές διατάξεις που περιλαμβάνονται στο νόμο Κατρούγκαλου, όπως ο επανυπολογισμός των συντάξεων, το ύψος των εισφορών σε ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους αλλά και η ένταξη όλων των ταμείων κύριας ασφάλισης στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης.
Οι αλλαγές που έφερε η νέα χρονιά είναι οι εξής:
-Αύξηση συντάξεων για 6 κατηγορίες ασφαλισμένων
Ευνοημένοι είναι περίπου 620.000 συνταξιούχοι που είδαν τις μηνιαίες αποδοχές τους να αυξάνονται από 5 έως και 45 ευρώ το μήνα. Σημειώνεται ότι πρόκειται για τους 6 κατηγορίες ασφαλισμένων που ο επανυπολογισμός έδειξε θετική προσωπική διαφορά, δηλαδή η σύνταξη τους είναι μεγαλύτερη από αυτή που έπαιρναν μέχρι σήμερα. Οι αυξήσεις θα δοθούν σε πέντε ισόποσες ετήσιες δόσεις έως το 2023.
Αυξήσεις στις αποδοχές τους είδαν:
1) Συνταξιούχοι του ΙΚΑ µε µέσες αποδοχές και από 20 έως 30 έτη ασφάλισης.
2) Συνταξιούχοι πρώην υπάλληλοι ΝΠΔΔ που ανήκαν στο ειδικό καθεστώς του ΙΚΑ και έλαβαν σύνταξη µε τις δηµοσιοϋπαλληλικές διατάξεις.
3) Συνταξιούχοι των πρώην ειδικών Ταµείων ΔΕΚΟ – Τραπεζών (ΤΑΠΟΤΕ, ΟΑΠ-ΔΕΗ, ΤΣΠ-ΕΤΕ κ.λπ.).
4) Συνταξιούχοι του ΟΑΕΕ-ΤΣΑ, πρώην αυτοκινητιστές που συνταξιοδοτήθηκαν µε 35ετία ή και περισσότερα έτη.
5) Συνταξιούχοι που αποχώρησαν µε διαδοχική ασφάλιση και είχαν µεγάλες ποινές στο τµήµα που αφορούσε τον συµµετέχοντα φορέα.
6) Συνταξιούχοι που λαµβάνουν πρόωρη/µειωµένη σύνταξη έως 30%.
-Διατήρηση της προσωπικής διαφοράς για όσους συνταξιοδοτήθηκαν πριν το νόμου Κατρούγκαλου στις 13 Μαΐου 2016
Περίπου 1,4 εκατ. συνταξιούχοι δεν θα δουν περικοπές στις συντάξεις τους έως και 18%, παρά την αρνητική διαφορά που έχει διαπιστωθεί μετά τον επανυπολογισμό τους. Οι συγκεκριμένοι συνταξιούχοι δε θα λάβουν αύξηση έως το 2022.
-Κατάργηση της προσωπικής διαφοράς μεταξύ παλιού και νέου τρόπου υπολογισμού συντάξεων
Ο υπολογισμός των συντάξεων για τους ασφαλισμένους που θα αποχωρήσουν μετά την 1-1-2019 θα γίνεται αποκλειστικά με τις διατάξεις του ν. 4387/2016. Οι συγκεκριμένοι συνταξιούχοι θα λάβουν εκκαθαριστικά με ένα και μόνο ποσό. Οι αποδοχές των νέων συνταξιούχων θα είναι μειωμένες κατά μέσο όρο 20%.
-Ολοκλήρωση μεταβατικής περιόδου εφαρμογής του νόμου Κατρούγκαλου σχετικά με την «προσωπική διαφορά» για τους νέους συνταξιούχους
Οι νέοι συνταξιούχοι που αποχώρησαν από 13 Μαίου 2016 έως 31 Δεκεμβρίου 2018 δικαιούνται τμήμα προσωπικής διαφοράς, το οποίο και διατηρούν, εφόσον ο επανυπολογισμός οδήγησε σε απώλειες άνω του 20%. Όσοι αποχώρησαν το 2016 δικαιούνται το 50% της διαφοράς. Όσοι συνταξιοδοτήθηκαν το 2017 παίρνουν το 33,3% και όσοι έφυγαν το 2018 το 25%.
-Αύξηση του κόστους εξαγοράς πλασματικών ετών στο Δημόσιο μείωση σε μη μισθωτούς
Όσοι δημόσιοι υπάλληλοι επιθυμούν να εξαγοράσουν πλασματικά έτη από την 1/1/2019 θα επιβαρυνθούν επιπλέον, καθώς αυξάνεται το κόστος των ασφαλίστρων που πληρώνει το Δημόσιο στον ΕΦΚΑ για τους υπαλλήλους. Στο πλαίσιο αυτό διαμορφώνεται το 2019 στο 10% η εργοδοτική εισφορά ενώ η εργατική είναι στο 6,67%. Αυτό σημαίνει πως από 1/1/2019 το κόστος εξαγοράς επιβαρύνεται με συνέπεια να απαιτείται η καταβολή του 16,67% επί των συντάξιμων αποδοχών του υπαλλήλου ανά μήνα εξαγοράς. Το 2018 το κόστος είχε διαμορφωθεί στο 13,33% επί των συντάξιμων αποδοχών του υπαλλήλου το μήνα υποβολής της εξαγοράς.
Χαμηλότερο θα είναι το κόστος εξαγοράς πλασματικών ετών για 1,5 εκατομμύριο μη μισθωτούς, δηλαδή ελεύθερους επαγγελματίες (πρ. ΟΑΕΕ), αυτοαπασχολούμενους – επιστήμονες (πρ. ΕΤΑΑ) και αγρότες (πρ. ΟΓΑ). Η μείωση του βασικού ασφαλίστρου για σύνταξη από το 20% στο 13,33% θα παρασύρει και το κόστος εξαγοράς των πλασματικών ετών ασφάλισης. Αυτό σημαίνει πως εντός της 5ετίας 2019 – 2023 τουλάχιστον 100.000 μη μισθωτοί μπορούν να συνταξιοδοτηθούν έως και επτά χρόνια νωρίτερα από το γενικό όριο ηλικίας, κερδίζοντας από 360 ευρώ έως και 4.691 ευρώ για κάθε πλήρες πλασματικό έτος (12 μήνες) που αναγνωρίζουν.
Σημαντικά χαμηλότερες εισφορές για την εξαγορά πλασματικών ετών θα καταβάλλουν και οι αγρότες, καθώς μειώνεται από το 18% η εισφορά μειώνεται στο 12%.
Όσο αυξάνει το ασφαλιστέο εισόδημα, τόσο διογκώνεται και το όφελος για τους επιτηδευματίες που θα σπεύσουν να αναγνωρίσουν πλασματικά έτη ασφάλισης.
Αντίθετα όσοι καταβάλλουν το ελάχιστο ασφάλιστρο, δηλαδή εμπίπτουν στο κατώτατο πλαφόν των 117,2 ευρώ εισφορά για κύρια σύνταξη (εισόδημα έως 586 ευρώ το μήνα), δεν επηρεάζονται από την εν λόγω μείωση ως προς το κόστος εξαγοράς, αφού στο νέο θεσμικό πλαίσιο η κατώτατη βάση υπολογισμού θα παραμείνει η ίδια.
-Αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης
Η 1η Ιανουαρίου 2019 θα φέρει νέες αλλαγές στα όρια ηλικίας χιλιάδων ασφαλισμένων σε όλους τους φορείς κύριας ασφάλισης και το Δημόσιο. Η αύξηση επηρεάζει την ηλικία συνταξιοδότησης για όλες τις περιπτώσεις με κατοχυρώμένο ή θεμελιωμένο δικαίωμα σύνταξης που έχουν τη δυνατότητα αξιοποίησης με τα παλαιά όρια μέχρι την 31/12/2022.
Αντίθετα το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης δεν επηρεάζεται για όσους είχαν συμπληρώσει την 19η Αυγούστου 2015 και τις δύο αθροιστικά προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (όριο ηλικίας και χρόνος ασφάλισης). Μάλιστα οι ασφαλισμένοι αυτής της κατηγορίας μπορούν να υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης οποτεδήποτε. Ειδικότερα :
Α. Συνταξιοδότηση με 35ετία και 37ετία
Συμπλήρωση προϋποθέσεων από την 1-1-2019
Κατοχυρωμένο ή θεμελιωμένο όριο ηλικίας
Νέο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης
55
59 και 5 μήνες
58
60 και 6 μήνες
59
60 και 11 μήνες
60
61 και 3 μήνες
Β. Συνταξιοδότηση σε όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις
Συμπλήρωση προϋποθέσεων από την 1-1-2019
Κατοχυρωμένο ή θεμελιωμένο όριο ηλικίας
Νέο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης
50 -52
61 και 10 μήνες
53- 56
62 και 6 μήνες
57
62 και 8 μήνες
58
63 και 3 μήνες
59
64
60
64 και 5 μήνες
61
64 και 9 μήνες
62
65 και 2 μήνες
63
65 και 6 μήνες
64
65 και 11 μήνες
65
66 και 3 μήνες
66
66 και 8 μήνες
67
67
Συμπλήρωση προϋποθέσεων από την 1-1-2017 με τις 10.000 ημέρες ασφάλισης
Κατοχυρωμένο ή θεμελιωμένο όριο ηλικίας
Νέο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης
56 και 6 μήνες
63 και 1 μήνας
58 και 5 μήνες
65 και 10 μήνες
63 και 6 μήνες
65. αι 8 μήνες
-Περικοπή του ΕΚΑΣ
Στα μόλις 12 ευρώ διαμορφώνεται την νέα χρονιά το ΕΚΑΣ από 35 ευρώ που ήταν το 2018.