Νέες οδηγίες για την μεταφορά μαθητών δημόσιων σχολείων από τις Περιφέρειες δίνει με εγκύκλιο του ο υπουργός Εσωτερικών κ. Χαρίτσης.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο Χαρίτση προβλέπεται πλέον η επιδότηση των μαθητών σε περίπτωση που αυτή είναι αδύνατη από μέσα που προβλέπει η σχετική απόφαση ενώ πλέον και τα μισθωμένα μέσα για τους μικρούς μαθητές θα είναι υποχρεωτική η παρουσία συνοδού/
Δικαιούμενοι μεταφοράς – χιλιομετρικές αποστάσεις
Οι δικαιούμενοι μεταφοράς μαθητές και οι τρόποι μεταφοράς τους, λαμβάνοντας υπόψη την ελάχιστη απόσταση της κατοικίας του μαθητή από τη σχολική μονάδα και την εκπαιδευτική βαθμίδα. Κατά τον υπολογισμό της απόστασης κατοικίας μαθητή – σχολικής μονάδας, λαμβάνεται υπόψη η συντομότερη και ασφαλέστερη ενδεδειγμένη πεζή διαδρομή του τόπου κατοικίας των μαθητών από την είσοδο της σχολικής μονάδας στην οποία φοιτούν.
Η διεύθυνση κατοικίας του μαθητή, προκειμένου να υπολογιστεί η απόσταση αυτής από τη σχολική μονάδα, πιστοποιείται με προσκόμιση λογαριασμού κοινής ωφέλειας (ηλεκτροδότησης, ύδρευσης, φυσικού αερίου, σταθερής τηλεφωνίας) ή τελευταίο εκκαθαριστικό στο όνομα του κηδεμόνα του μαθητή ή του κατά νόμο επιτρόπου αυτού. Υπεύθυνες δηλώσεις φιλοξενίας δεν γίνονται δεκτές.
Στα όρια των χιλιομετρικών αποστάσεων, για μεταφορά μαθητών με δημόσια σύμβαση υπηρεσιών και στην υποπερίπτωση α. στα 1200 μέτρα για μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης αναφέρεται η φράση «κατ’ ελάχιστον μέχρι την Β’ Τάξη του Δημοτικού». Με τη φράση αυτή εννοείται ότι οι μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, μέχρι και την Β΄ τάξη του Δημοτικού, μεταφέρονται για λόγους ασφάλειας, αποκλειστικά με δημόσια σύμβαση υπηρεσιών, ακόμη και αν υφίστανται δημόσια αστική, υπεραστική, δημοτική συγκοινωνία ή είναι διαθέσιμα ίδια μέσα Δήμων και Περιφερειών, ενώ είναι στη διακριτική ευχέρεια των Περιφερειών η μεταφορά μαθητών και των λοιπών τάξεων Π/βάθμιας Εκπαίδευσης μέσω δημόσιας σύμβασης. Επισημαίνεται ότι στη νέα ΚΥΑ περιλαμβάνονται στους δικαιούμενους δωρεάν μεταφοράς τα νήπια β’ προσχολικής ηλικίας (προνήπια).
Για τη μεταφορά των μαθητών της Γ’ τάξης Δημοτικού για την εφαρμογή του αντικειμένου της κολύμβησης επιβάλλεται ελάχιστο χιλιομετρικό όριο (1.200 μ.) και μέγιστο (25.000 μ). Η μεταφορά των μαθητών γίνεται είτε με τα ίδια μέσα των Δήμων ή των Περιφερειών, εφόσον αυτό δεν είναι εφικτό ή κρίνεται οικονομικά ασύμφορο από πλευράς κόστους, με δημόσια σύμβαση υπηρεσιών
Ωστόσο, με αιτιολογημένη απόφαση του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης και με την προϋπόθεση ότι δεν γίνεται υπέρβαση του προγραμματισμένου κόστους, δίνεται η δυνατότητα για δωρεάν μεταφορά των εν λόγω μαθητών για αποστάσεις από 600-1200 μέτρα, σε ειδικές περιπτώσεις που σχετίζονται με την ασφάλεια της μετακίνησης και την προστασία της υγείας των μαθητών.
Εάν η μεταφορά των μαθητών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δημοσίων σχολείων δεν είναι εφικτή με δημόσια συγκοινωνία ή με ίδια μέσα των Περιφερειών και των Δήμων, επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση και έπειτα από σύμφωνη γνώμη επιτροπής, στην οποία μετέχει από ένας εκπρόσωπος της οικείας περιφερειακής ενότητας, της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης και του οικείου οργανισμού δημόσιας συγκοινωνίας υπό την Προεδρία του Περιφερειάρχη ή του αρμόδιου κατά περίπτωση Αντιπεριφερειάρχη, η υπέρβαση των χιλιομετρικών αποστάσεων που τίθεται στην εν λόγω ΚΥΑ, υπό την προϋπόθεση ότι το συνολικό κόστος της μεταφοράς μαθητών της οικείας περιφερειακής ενότητας, δεν υπερβαίνει το αντίστοιχο της περσινής σχολικής χρονιάς. Έτσι, η Περιφέρεια δύναται, σε εξαιρετικές πάντα περιπτώσεις, να προβαίνει σε διαφοροποίηση των ορίων που τίθενται στην ΚΥΑ και να μεταφέρει με δημόσια σύμβαση μαθητές σε αποστάσεις μικρότερες των κατωτέρων ορίων.
Επιδότηση μαθητών
Τα επιδόματα καταβάλλονται στους μαθητές ή στους νόμιμους κηδεμόνες τους οι οποίοι είναι δικαιούχοι μεταφοράς στην περίπτωση που η μεταφορά δεν είναι εφικτή ή κρίνεται οικονομικά ασύμφορη με κάποιον από τους τρόπους που περιγράφονται στην ΚΥΑ.
Το ποσό που καταβάλλεται ανά μαθητή αντιστοιχεί στο γινόμενο του αριθμού των χιλιομέτρων της απόστασης της σχολικής μονάδας από τον τόπο κατοικίας του μαθητή με το ποσό των 0,35€ ημερησίως και για τις ημέρες παρουσίας του μαθητή στο σχολείο.
Το εν λόγω επίδομα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 1500€ ανά μαθητή ανά σχολικό έτος, εξαιρουμένων των μαθητών ΣΜΕΑΕ. Δεν απαιτείται από τις διατάξεις της ΚΥΑ το μέσο μεταφοράς να ανήκει στην κυριότητα των εχόντων τη γονική μέριμνα ή των κατά νόμο επιτρόπων του μαθητή. Επισημαίνεται ότι τα επιδόματα δύναται να χορηγούνται προσωρινά, μέχρι να ολοκληρωθεί τόσο ο διαγωνισμός όσο και οι άλλες διαδικασίες ανάθεσης της μεταφοράς των μαθητών, ενώ τα επιδόματα δεν μπορούν να καταβάλλονται ταυτόχρονα στον ίδιο μαθητή.
Διαδικασία μεταφοράς μαθητών
Στην εγκύκλιο γίνεται γνωστό ότι μειώθηκε από ενενήντα (90) λεπτά σε εξήντα (60) λεπτά, ο χρόνος αναμονής για τους μαθητές οι οποίοι λόγω της διάρθρωσης του προγράμματος σπουδών προσέρχονται ή αποχωρούν σε διαφορετικές ώρες από τους υπολοίπους έως την πραγματοποίηση του επόμενου δρομολογίου. Προκειμένου να μπορεί να εφαρμοσθεί απρόσκοπτα η παρούσα διάταξη οι Περιφέρειες επικοινωνούν με τους Περιφερειακούς Διευθυντές Εκπαίδευσης προκειμένου να δίνονται οι κατάλληλες οδηγίες στους Διευθυντές Εκπαίδευσης και στους Διευθυντές των σχολικών μονάδων ώστε οι μαθητές να παραμένουν εντός του χώρου της σχολικής μονάδας τόσο κατά την πρωινή άφιξή τους όσο και κατά την αποχώρησή τους έως την άφιξη του προγραμματισμένου δρομολογίου.
Επισημαίνεται ότι αναφορικά με το υπόψη ζήτημα, για την Π/βάθμια Εκπαίδευση εκδόθηκε έγγραφο του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων με θέμα: «Μεταφορά μαθητών προς και από τις σχολικές μονάδες ΠΕ με μισθωμένα μέσα μεταφοράς» σύμφωνα με το οποίο οι Διευθυντές Εκπαίδευσης σε συνεργασία με τους Διευθυντές των Δημοτικών Σχολείων, τους/τις Προϊσταμένους/ες των Νηπιαγωγείων και τις οικείες Περιφερειακές Ενότητες, εξετάζουν τη δυνατότητα μεταφοράς των μαθητών με διαφορετικά δρομολόγια ανά βαθμίδα εκπαίδευσης.
Αν δεν είναι εφικτή η ρύθμιση με τον παραπάνω τρόπο, ώστε οι μαθητές των νηπιαγωγείων και των δημοτικών οι οποίοι μεταφέρονται με μισθωμένα μέσα μεταφοράς (λεωφορεία του ΚΤΕΛ, μισθωμένα ταξί) να προσέρχονται και να αποχωρούν έγκαιρα από τη σχολική τους μονάδα, είναι δυνατόν, με εισήγηση της σχολικής μονάδας και με απόφαση του οικείου Διευθυντή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, να εγγράφονται στο Ολοήμερο Πρόγραμμα (πρόωρη υποδοχή και προαιρετικό ολοήμερο πρόγραμμα), όπου ήδη λειτουργεί, με δυνατότητα πρόωρης αποχώρησης.
Στις εξαιρετικές περιπτώσεις που μεταφέρονται μαθητές νηπιαγωγείου με μισθωμένα μέσα μεταφοράς και δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσει Προαιρετικό ολοήμερο πρόγραμμα (με πρόωρη υποδοχή), δύναται με απόφαση του οικείου Περιφερειακού Υπηρεσιακού Συμβουλίου να τροποποιείται η ώρα έναρξης ή λήξης των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων του νηπιαγωγείου ή του δημοτικού σχολείου του οποίου μεταφέρονται μαθητές μαζί με τους μαθητές του νηπιαγωγείου
Μεταφορά μαθητών με δημόσια συγκοινωνία
Οι αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας, που ασκούν αρμοδιότητες για το σχεδιασμό της μεταφοράς μαθητών και τις αρμοδιότητες του τομέα «Δ». «Μεταφορών και Επικοινωνιών», όπως και οι αρμόδιες υπηρεσίες των Δήμων που ασκούν τις αρμοδιότητες «Ποιότητας Ζωής και Εύρυθμης Λειτουργίας των Πόλεων και των Οικισμών», οφείλουν να συνεργάζονται μεταξύ τους, προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες της μεταφοράς μαθητών και να επιλύονται τυχόν προβλήματα. Ιδιαίτερα οι Περιφέρειες σε περιπτώσεις μετεπιβιβάσεων (όταν δηλ. υπάρχει συνδυασμός των τρόπων μεταφοράς), πρέπει να λαμβάνουν κάθε δυνατή μέριμνα για την συναρμογή των δρομολογίων.
Μεταφορά μαθητών με ίδια μέσα των Περιφερειών και των Δήμων
Οι Περιφέρειες και οι Δήμοι, για την εξυπηρέτηση του έργου της μεταφοράς μαθητών με τη χρήση των ιδιόκτητων μεταφορικών τους μέσων, καταγράφουν και αποστέλλουν κατάλογο με τα κατάλληλα μέσα που διαθέτουν, ενώ προσδιορίζουν και βεβαιώνουν τα διαθέσιμα μέσα στην αρμόδια υπηρεσία της Περιφέρειας για το σχεδιασμό του έργου της μεταφοράς μαθητών μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου κάθε έτους. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στη διάκριση μεταξύ των κατάλληλων μέσων που θα μπορούσαν δυνητικά να χρησιμοποιηθούν για τη μεταφορά μαθητών και αυτών που τελικώς είναι διαθέσιμα για τη μεταφορά μαθητών. Η εν λόγω καταγραφή/επικαιροποίηση καθώς και η διάθεση των ιδίων μέσων στις Περιφέρειες είναι κρίσιμη για την επιτέλεση του έργου της μεταφοράς μαθητών, ειδικά σε περιπτώσεις που δεν υπάρχουν επαρκή δημόσια μέσα μεταφοράς ή όταν δεν είναι εφικτή η σύναψη δημόσιας σύμβασης.
Μεταφορά μαθητών με δημόσια σύμβαση υπηρεσιών
Ως προς τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων για τη μεταφορά μαθητών, εφαρμοστέες είναι οι σχετικές διατάξεις του ν.4412/2016 (ΦΕΚ Α’ 147) περί ανάθεσης και εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων γενικών υπηρεσιών.
Ο διαγωνισμός προκηρύσσεται κατ’ ελάχιστον έξι μήνες πριν την έναρξη των δρομολογίων. Επισημαίνεται ότι οι Διευθυντές της σχολικής μονάδας οφείλουν να διαβιβάζουν εγκαίρως προς στην Περιφέρεια κατάσταση των εκτιμώμενων δικαιούχων μεταφοράς μαθητών του επόμενου σχολικού έτους, έως και την 31η Ιανουαρίου και με κοινοποίηση των στοιχείων αυτών στην οικεία Δ/νση Εκπαίδευσης.
Οι αναθέτουσες αρχές σύμφωνα με το άρθρο 46 του ν. 4412/2016 (ΦΕΚ Α’ 147), μπορούν να διεξάγουν διαβουλεύσεις με την αγορά, προκειμένου να προετοιμάσουν τη διαδικασία σύναψης σύμβασης και να ενημερώνουν τους οικονομικούς φορείς για τα σχέδια και τις απαιτήσεις τους όσον αφορά στις συμβάσεις,
Προβλέπεται πλέον, για τις νέες συμβάσεις ως υποχρεωτική η ύπαρξη συνοδού στα μισθωμένα λεωφορεία που μεταφέρουν μαθητές Π/βάθμιας Εκπαίδευσης κατ΄ελάχιστον μέχρι και τη Β΄ Δημοτικού, καθώς και μαθητές ΣΜΕΑΕ Π/βάθμιας και Δ/βάθμιας Εκπαίδευσης. Είναι στην διακριτική ευχέρεια των Περιφερειών η ύπαρξη συνοδού και για τις λοιπές τάξεις της Π/βάθμιας Εκπαίδευσης. Για τους μαθητές ΣΜΕΑΕ που μεταφέρονται με Ε.Δ.Χ. όχημα, η ύπαρξη συνοδού δεν είναι υποχρεωτική και η απόφαση για την ύπαρξή του λαμβάνεται από την Αναθέτουσα Αρχή, έπειτα από εισήγηση του Διευθυντή του σχολείου.
