Ρεκόρ ζέστης στο Ηνωμένο Βασίλειο, πρώιμη άνοιξη στη Γαλλία ή τη Σκανδιναβία, όμως χιόνια στην Τουρκία και την Ελλάδα: το μετεωρολογικό δελτίο φέρνει τα πάνω κάτω στην Ευρώπη τον φετινό Φεβρουάριο, πιθανόν σε μια νέα ένδειξη της κλιματικής απορρύθμισης.
Άνοιξη στη δυτική Ευρώπη
Το Ηνωμένο Βασίλειο κατέρριψε το ένα μετά το άλλο χθες και σήμερα τα ρεκόρ ζέστης για τον μήνα Φεβρουάριο, ακόμη και για ολόκληρο τον χειμώνα. Ενώ το όριο των 20 βαθμών Κελσίου δεν είχε μέχρι τώρα ξεπεραστεί αυτή την εποχή, ο υδράργυρος έφθασε χθες, Δευτέρα, τους 20,6 βαθμούς Κελσίου στο Τρόσγκεντ και στη συνέχεια, σήμερα, τους 20,8 βαθμούς Κελσίου στο Πορθμάντογκ, δύο τοποθεσίες της Ουαλίας.
«Είναι πρωτοφανές (…) Στην Ουαλία, 20,6 βαθμοί Κελσίου είναι αληθινά σαν να είναι κατακαλόκαιρο», σχολιάζει ο Ετιέν Καπικιάν, μετεωρολόγος στη γαλλική μετεωρολογική υπηρεσία Meteo-France.
Πιο εντοπισμένα μηνιαία ρεκόρ καταγράφηκαν επίσης τις τελευταίες ημέρες σε πολυάριθμες τοποθεσίες χωρών της δυτικής Ευρώπης, για παράδειγμα 25 βαθμοί Κελσίου στο Ορένσε της Ισπανίας, 21 βαθμοι Κελσίου στο Πλεμπέρ-Κριστ (στην περιοχή Φινιστέρ της Γαλλίας, ρεκόρ Βρετάνης) ή 18,8 βαθμοί Κελσίου στο Ούκλε, κοντά στις Βρυξέλλες.
Οι θερμοκρασίες είναι επίσης ανοιξιάτικες στη Σκανδιναβία, με το ρεκόρ για τον Φεβρουάριο να καταρρίπτεται το Σάββατο στο Κβίκιοκ της Σουηδίας (9,1 βαθμοί Κελσίου), κοντά στον πολικό κύκλο, ή ακόμη με 17,8 βαθμούς Κελσίου στο Λίνγκε της Νορβηγίας, κοντά στο εθνικό ρεκόρ, σύμφωνα με τη Meteo-France.
Όμως την ίδια στιγμή, το θερμόμετρο δεν ξεπερνούσε τους 5 βαθμούς Κελσίου στο Λέτσε της Ιταλίας ή τους 3 βαθμούς Κελσίου στη Θεσσαλονίκη, όπου χιόνισε το περασμένο σαββατοκύριακο, όπως και στη βορειοανατολική Τουρκία.
Ροές από τον νότο προς τον βορρά
Η κατάσταση αυτή «συνδέεται με την ατμοσφαιρική κυκλοφορία που καταγράφηκε αυτό το σαββατοκύριακο και η οποία συνεχίζεται στην αρχή αυτής της εβδομάδας», εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ετιέν Καπικιάν, περιγράφοντας χαμηλές πιέσεις στον Ατλαντικό και την ανατολική Ευρώπη, οι οποίες πλαισιώνουν έναν ισχυρό αντικυκλώνα πάνω από τη δυτική Ευρώπη.
«Αυτή η διαδοχή χαμηλών πιέσεων-υψηλών πιέσεων-χαμηλών πιέσεων συνοδεύεται από ανταλλαγές αέριων μαζών προς διευθύνσεις από βορρά προς νότο», προσθέτει ο μετεωρολόγος. Έτσι στην πλευρά του Ατλαντικού ο θερμός αέρας ανεβαίνει από τον νότο, προκαλώντας ανοιξιάτικες θερμοκρασίες, και ανατολικά ο ψυχρός αέρας από τον πολικό κύκλο κατεβαίνει προς τα Βαλκάνια και την κεντρική Ευρώπη προκαλώντας επίσης «θερμικές ανωμαλίες» και χιόνι.
Στην ανατολική πλευρά το κρύο αρχίζει να κοπάζει, όμως «οι ήπιες θερμοκρασίες συνεχίζονται στη δυτική Ευρώπη», αναφέρει ακόμη ο Ετιέν Καπικιάν, ο οποίος προβλέπει μέχρι αύριο Τετάρτη και άλλα ρεκόρ στη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις χώρες της Μπενελούξ (Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο) και μέχρι τη Σκανδιναβία.
Ένδειξη της κλιματικής αλλαγής;
«Αυτό που βλέπουμε στη Βρετανία, θερμοκρασίες πάνω από 20 βαθμούς Κελσίου τον χειμώνα για πρώτη φορά, είναι αυτό που περιμένουμε να δούμε με την άνοδο της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Φριντερίκε Ότο, ερευνήτρια στο Environmental Change Institute της Οξφόρδης.
«Το γεγονός ότι η άνοιξη αρχίζει πολύ νωρίτερα είναι μία από τις προφανείς ενδείξεις της κλιματικής αλλαγής», προσθέτει η Ότο, χωρίς όμως να φτάσει μέχρι να συνδέσει επισήμως τα δύο, εφόσον δεν υπάρχει κάποια ακριβέστερη ανάλυση.
Γενικώς οι επιστήμονες είναι επιφυλακτικοί όταν είναι να αποδώσουν μόνο στην κλιματική απορρύθμιση την εκδήλωση κάποιου ακραίου μετεωρολογικού φαινομένου, όποιο κι αν είναι αυτό. Πάντως διεξάγονται όλο και περισσότερες έρευνες για να προσδιοριστεί εκ των υστέρων αν κάποιο γεγονός θα μπορούσε να έχει λάβει χώρα σ’ έναν κόσμο που δεν υπόκειται στην κλιματική αλλαγή που προκαλείται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες.
Στα τέλη του περασμένου Ιουλίου, το World Weather Attribution, ένα δίκτυο στο οποίο συμμετέχει η δρ. Ότο. είχε μάλιστα διατυπώσει την εκτίμηση, έχοντας κάνει υπολογισμούς χωρίς να περιμένει το τέλος του καύσωνα, πως το σπάνιο κύμα ζέστης που καταγράφεται στην Ευρώπη είναι «χωρίς αμφιβολία ένδειξη» της ανόδου της θερμοκρασίας.
«Είχαμε ένα ασυνήθιστα αργοπορημένο καλοκαίρι αυτό το φθινόπωρο και τώρα η άνοιξη αρχίζει πιο νωρίς (…). Συνδέεται με την άνοδο τη θερμοκρασίας του πλανήτη που αυξάνει πολύ την πιθανότητα τέτοιας ζέστης», σχολιάζει από την πλευρά του ο Ντιμ Κούμου, του Institute for Climate Impact Research στο Πότσδαμ (PIK).
«Μπορεί κανείς να σκεφτεί πως είναι ευχάριστο να έχουμε τέτοιον καιρό τόσο νωρίς στη σεζόν, όμως αν (τέτοιες ανωμαλίες) εμφανιστούν στη μέση του καλοκαιριού, αυτό μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην κοινωνία», προσθέτει μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Οι ερευνητές είναι πιο επιφυλακτικοί όσον αφορά το κατά πόσον η κλιματική αλλαγή ευθύνεται για την ατμοσφαιρική κυκλοφορία στην οποία οφείλονται οι χαμηλότερες θερμοκρασίες στα ανατολικά.
«Όταν υπάρχει ισχυρή θερμή ανωμαλία κάπου, συχνά αντισταθμίζεται από μια ψυχρή ανωμαλία», σχολιάζει ο Ετιέν Καπικιάν.