Επειτα από πιέσεις των καταναλωτών (και της συζύγου του αφεντικού) ο πολυεθνικός όμιλος της Unilever ανακοίνωσε ότι αλλάζει όλες τις πλαστικές συσκευασίες των προϊόντων του. Μέχρι το 2025 θα έχουν γίνει ανακυκλώσιμες ή θα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν
Είναι δυνατόν η γυναίκα ενός μεγαλοστελέχους να αλλάξει την περιβαλλοντική πολιτική μιας πολυεθνικής εταιρείας; Φαίνεται πώς ναι, αν βέβαια η κυρία έχει ισχυρή περιβαλλοντική συνείδηση και ο λόγος της περνάει. Συνέβη στην περίπτωση της Unilever που ετοιμάζεται να κάνει μεγάλες αλλαγές χάρη (και) στην επιμονή της συζύγου του διευθύνοντος συμβούλου του ομίλου. Και όπως μπορεί κανείς να συμπεράνει, όταν ένας όμιλος καταναλωτικών προϊόντων του μεγέθους της Unilever, που οι πωλήσεις της παγκοσμίως ξεπερνούν τα 60 δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο, πάρει σοβαρές αποφάσεις και προχωρήσει σε ανακύκλωση, τότε θα συμπαρασύρει και άλλες εταιρείες να πράξουν αναλόγως.
Όπως αποδεικνύεται από περιβαλλοντικές έρευνες που κρούουν συνεχώς τον κώδωνα του κινδύνου για το μέλλον του πλανήτη μας, η ανάγκη για ανακύκλωση είναι πλέον τεράστια. Ευτυχώς, το θέμα αγγίζει πια και τους κολοσσούς της παγκόσμιας βιομηχανίας όπως η Unilever που παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός τις περιβαλλοντικές της δεσμεύσεις.
Δεν είναι τυχαίο. Οι βιομηχανίες έχουν αρχίσει να δέχονται πιέσεις από ευαισθητοποιημένους καταναλωτές. Όταν μάλιστα συμβαίνει να ανησυχούν για το περιβάλλον και άνθρωποι που ανήκουν στον στενό οικογενειακό κύκλο στελεχών στις ανώτερες βαθμίδες των εταιρειών τότε τα πράγματα είναι ακόμα καλύτερα και οι αλλαγές επιβάλλονται με συνοπτικές διαδικασίες.
Κάτι τέτοιο συνέβη στη Unilever όπου εκτός από τους πελάτες της, πιέσεις άσκησε ακόμη και η συνειδητοποιημένη περιβαλλοντικά σύζυγος του Πολ Πόλμαν. Όπως αποκάλυψε ο 60χρονος διευθύνων σύμβουλος του ομίλου όλο και περισσότεροι πελάτες, μεταξύ αυτών και η σύζυγός του Κιμ, «ενοχλούνται από τις συσκευασίες που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν». Ακόμη δήλωσε ότι «η πλαστική συσκευασία διαδραματίζει έναν κρίσιμο ρόλο στο να κάνουμε τα προϊόντα μας ελκυστικά και ασφαλή» και τόνισε: «Ωστόσο, είναι σαφές ότι, εάν θέλουμε να συνεχίσουμε να απολαμβάνουμε τα οφέλη αυτού το πολύπλευρου υλικού, θα πρέπει να κάνουμε πολύ περισσότερα ως βιομηχανία για να διασφαλίσουμε ότι χρησιμοποιείται υπεύθυνα και αποτελεσματικά.»
Μέσα στο αριστερό βάζο υπάρχει μια πλαστική σακούλα και στο δεξί μία μέδουσα. Οι θαλάσσιες χελώνες δεν μπορούν να καταλάβουν τη διαφορά και κινδυνεύουν να πεθάνουν από τα πλαστικά κομμάτια που καταπίνουν νομίζοντας ότι είναι μέδουσες (Plastic Pollution Coalition/Facebook)
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Ιδρύματος Ellen MacArthur, που συστάθηκε από την διάσημη θαλασσοπόρο για να ενθαρρύνει το μοντέλο της «κυκλικής οικονομίας», μόνο το 14% των πλαστικών συσκευασιών που χρησιμοποιούνται παγκοσμίως ανακυκλώνεται, το 40% καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής, ενώ σχεδόν το ένα τρίτο πιστεύεται ότι καταλήγει μέσα στη θάλασσα. Το Ίδρυμα, αναφέρει δημοσίευμα της εφημερίδας TheTimes, συνεργάζεται με εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης της Unilever, για την αναθεώρηση και τον επανασχεδιασμό των συσκευασιών τους.
Με το ισοδύναμο ενός απορριμματοφόρου γεμάτου με πλαστικές συσκευασίες να πέφτει στον ωκεανό κάθε λεπτό που περνάει, το Ίδρυμα υπολογίζει ότι μέχρι το 2050 στη θάλασσα θα υπάρχουν περισσότερα πλαστικά από ό,τι ψάρια. Οι θαλάσσιες χελώνες τρώνε πλαστικά κομμάτια νομίζοντας ότι είναι μέδουσες αλλά μπορεί να μπλοκάρει το πεπτικό τους σύστημα και να τις σκοτώσει. Μερικά είδη θαλάσσιων πτηνών προσελκύονται επίσης από τη μυρωδιά του πλαστικού junk «food».
Ο κ. Πόλμαν και η κυρία ΜακΆρθουρ χρησιμοποίησαν το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ για να παροτρύνουν και άλλες εταιρείες να συνεργαστούν με τη Unilever και να αναλάβουν παρόμοια δέσμευση. «Πρέπει να συνεργαστούμε και με άλλους στη βιομηχανία για να βρούμε λύσεις τέτοιες που να σταματούν τα πλαστικά να εισέρχονται κατ’ αρχάς σε υδάτινους δρόμους. Ελπίζουμε ότι αυτές οι δεσμεύσεις θα ενθαρρύνουν και άλλους να προχωρήσουν μαζί μας», είπε ο Πόλμαν.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Unilever το πέρασμα από τις συμβατικές συσκευασίες σε πλαστικές που θα ανακυκλώνονται ή θα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2025. Σε κάποιες περιπτώσεις θα πρέπει να αναπτυχθούν νέα υλικά που θα ανταποκρίνονται στους κανονισμούς ασφαλείας και κανονισμούς των τροφίμων, ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου. Η εταιρεία ελπίζει επίσης να πείσει τις κυβερνήσεις να στηρίξουν την ανάπτυξη φυτών ανακύκλωσης που είναι αναγκαία για την επίτευξη του στόχου.
Δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν καθημερινά ένα προϊόν της Unilever και εκτιμάται ότι η εταιρεία παράγει περίπου το 3% των πλαστικών συσκευασιών σε όλο τον κόσμο.
Η Unilever έχει σταματήσει ήδη από το 2014 να χρησιμοποιεί πλαστικά μικροσφαιρίδια απολέπισης σε προϊόντα ομορφιάς ως απάντηση στις ανησυχίες των καταναλωτών σχετικά με τη συσσώρευση μικροσκοπικών ινών πλαστικού (μικροπλαστικά) στους ωκεανούς. Ένα ντους με αφρόλουτρο που περιέχει πλαστικά μικροσφαιρίδια μπορεί για παράδειγμα να έχει ως αποτέλεσμα 100.000 μικροσφαιρίδια να περάσουν στην αποχέτευση. Είναι πολύ μικρά και δεν μπορούν να τα συγκρατήσουν τα φίλτρα που υπάρχουν στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων. Ετσι βρίσκουν το δρόμο τους προς τους ωκεανούς, όπου γίνονται τροφή για τα οστρακοειδή και το πλαγκτόν.
Το αντίτιμο της τάξης των 5-10 λεπτών για κάθε σακούλα μιας χρήσης που επιβάλλει η ΕΕ για τη δραστική μείωση ή και κατάργηση της πλαστικής σακούλας στις ευρωπαϊκές χώρες προβλέπεται να ισχύσει και στην Ελλάδα από το δεύτερο εξάμηνο του 2017. Το μέτρο έχει ήδη συμβάλει στη μείωση των πλαστικών αποβλήτων όπου έχει εφαρμοστεί. Σύμφωνα με μελέτη του MCS (Marine Conservation Society) στο Ηνωμένο Βασίλειο που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Νοέμβριο, ο αριθμός των πλαστικών σακουλών στις παραλίες της Ιρλανδίας μειώθηκε κατά 90% (εφαρμόστηκε το 2002) και στην Ουαλία μεταξύ 70-96% μετά την εφαρμογή του μέτρου.