Μετά την ανέξοδη και “εκ του ασφαλούς” εκστρατεία παραπληροφόρησης, η Άγκυρα περνάει στο επόμενο επίπεδο απειλώντας ευθέως την Ελλάδα με πολεμική σύγκρουση με τον τούρκο ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου να αναφέρει την εξής φράση: “Οι Έλληνες ξέρουν καλά το τι μπορεί να κάνει ο τουρκικός στρατός, μη μας υποχρεώσει να το δείξουμε. Μη μας ζορίζει περισσότερο τα περιθώριά μας”,
Οι δυνατότητες των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων αποτελούν φυσικά μεγάλο θέμα προς συζήτηση αναφορικά με το τι μπορούν να κάνουν και σε ποιο επίπεδο επιχειρησιακής ετοιμότητας βρίσκονται μετά το πραξικόπημα του περασμένου Ιουλίου.
Το ξήλωμα της ιεραρχίας και της δομής των τουρκικών Ε.Δ
Η αποτυχία της επίδοξης χούντας ήταν, όπως υπογράμμισε ο Έρντογαν τα ξημερώματα της 16ης Ιουλίου 2016, ένα «θέλημα Θεού» αφού δημιούργησε την απαραίτητη νομιμοποιητική βάση μιας ολοκληρωτικής αλλαγής του τουρκικού στρατού. Το κυβερνητικό διάταγμα 669 του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης, δημοσιεύθηκε στην επίσημη εφημερίδα του τουρκικού κράτους στις 31 Ιουλίου 2016.
Πρόκειται για το κυβερνητικό διάταγμα που περνά δικαιωματικά στη σύγχρονη ιστορία της χώρας ως το κείμενο εκείνο που άλλαξε ριζικά τη δομή του στρατού της Τουρκίας. Μέσα σε μερικές γραμμές, συμπυκνώθηκε η προσπάθεια πολλών και διαφορετικών πολιτικών δυνάμεων που για ολόκληρες δεκαετίες «ήθελαν αλλά δεν μπορούσαν» να μεταρρυθμίσουν τις ένοπλες δυνάμεις.
Η κεντρική φιλοσοφία πίσω από τη συνολική αναδιάρθρωση του τουρκικού στρατού είναι η όσο το δυνατό μεγαλύτερη επιτυχία στην αποκέντρωση της στρατιωτικής εξουσίας και αρμοδιότητας. Σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό, το τουρκικο επιτελείο δεν θα πρέπει πλέον να αποτελεί τη «μία και μοναδική» ιεραρχία.
Ο Αρχηγός των ΤΕΔ τίθεται υπό τον πολιτικό έλεγχο του Προέδρου του κράτους, ενώ τα σώματα του στρατού μπαίνουν στην πολιτική εποπτεία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Επομένως η παραδοσιακή «κεμαλική» θέση του ΓΕΕΘΑ ως του μοναδικού κέντρου στρατιωτικής ιεραρχίας αμφισβητείται και μετατρέπεται περισσότερο σε ένα «κέντρο συντονισμού» των ενόπλων δυνάμεων.Όλα τα παραπάνω φυσικά έχουν αποσυντονίσει τις τουρκικές Ε.Δ σε ένα νέο μοντέλο διοίκησης για το οποίο υπάρχουν έυλογα ερωτηματικά για το κατα πόσον είναι αποτελεσματικό σε σχέση με το προηγούμενο.
Στο ίδιο πλαίσιο οι μαζικές συλλήψεις χιλιάδων στελεχών από Στρατό, Αεροπορία και Ναυτικό έχουν πρακτικά αποψιλώσει μονάδες πρώτης γραμμής από έμπειρους αξιωματικούς και υπαξιωματικούς – ιδίως αυτούς που εκπαιδεύτηκαν με νατοϊκά πρότυπα και με εμπειρία σε διεθνείς ασκήσεις και σχολεία σε ΕΕ και ΗΠΑ.
Σε κατάσταση περιορισμένης ικανότητας η THK
Ο κλάδος που έχει υποστεί το μεγαλύτερο πλήγμα είναι η τουρκική Αεροπορία (THK) η οποία έχει χάσει δραματικά μεγάλο αριθμό χειριστών κυρίως σε μαχητικά αεροσκάφη παράλληλα με στελέχη με τεχνικές ειδικότητες που είναι καθοριστικές για την εύρυθμη διεξαγωγή των αεροπορικών επιχειρήσεων.
Απόδειξη της ζημιάς που έχει συντελεστεί στην μαχητική ισχύ της THK είναι η εξαιρετικά μειωμένη δραστηριότητα που παρατηρείται τους τελευταίους 6-7 μήνες στο Αιγαίο με παραβιάσεις που πραγματοποιούνται από 2-3 μαχητικά σε σχέση με πριν το πραξικόπημα όπου υπήρχαν περιπτώσεις παραβιάσεων από πολλαπλούς σχηματισμούς 12 έως και 16 μαχητικών σε μια δεδομένη ημέρα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η κλιμάκωση των προκλήσεων από την Αεροπορία της Τουρκίας στο Αιγαίο γίνεται πλέον από τον πιο σκληρά αποδεκατισμένο από φυλακίσεις και αποτάξεις κλάδο των Ενόπλων Δυνάμεων – με ότι αυτό συνεπάγεται για το γενικότερο επίπεδο ηθικού και αποφασιστικότητας να πολεμήσει εάν αυτό απαιτηθεί. Σύμφωνα με πηγές από την έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, οι πιλότοι που απέμειναν δεν αρκούν για να επανδρώσουν παρά τμήμα των σύγχρονων μαχητικών αεροσκαφών της THK.
Η παντελής έλλειψη αεροπορικής υποστήριξης στα τουρκικά στρατεύματα που εισέβαλαν σε συριακό έδαφος αποτελεί μια ακόμη ένδειξη πλήρους αδυναμίας της THK να ανταποκριθεί ακόμη και σε αποστολές εγγύς αεροπορικής υποστήριξης, με συνέπεια την εκδήλωση δραματικών απωλειών αρμάτων μάχης M-60A3/Sabra και Leo2 A4 από τον ISIS με χρήση ρωσικών αντιαρματικών πυραύλων.
Κατά συνέπεια κρίνεται ως κάτω του μέσου όρου η ικανότητα υποστήριξης παρατεταμένων επιχειρήσεων – πόσο μάλλον απέναντι σε έναν καλά εκπαιδευμένο και εξοπλισμένο αντίπαλο όπως η ΠΑ.
Οι Ειδικές Δυνάμεις του τουρκικού Στρατού
Πολύς ο λόγος και για τις τουρκικές Ειδικές Δυνάμεις αυτές τις μέρες έπειτα από τη σύλληψη δύο στελεχών των Bordo Bereli σε ελληνικό έδαφος. Ουσιαστικά οι εν λόγω μονάδες οι οποίες ούτε λίγο ούτε πολύ παρουσιάστηκαν από τη συνήθη άγνοια των ΜΜΕ στην Ελλάδα ως «υπεράνθρωποι» αποτελούν τμήματα Ειδικών Επιχειρήσεων με την ανάλογη εκπαίδευση που προβλέπεται με βάση τα νατοϊκά δεδομένα και με ισχυρές επιρροές από το δόγμα εκπαίδευσης αντίστοιχων μονάδων στις ΗΠΑ.
Η εμπλοκή τους στο πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016 ως μονάδα που θα έφερνε εις πέρας την εξουδετέρωση του Ερντογάν στο ξενοδοχείο της Μαρμαρίδας, στάθηκε ως αφορμή να διαπιστωθεί η πλήρης αποτυχία όχι μόνο να φέρουν εις πέρας την αποστολή τους, αλλά και να αντιμετωπίσουν –ως υποτίθεται επαγγελματίες- την ισχυρή φρουρά του τούρκου Προέδρου η οποία είχε μείνει πίσω προκειμένου να καλύψει τη φυγή του.
Οι εικόνες που παρουσίασαν τουρκικά ΜΜΕ αποκάλυψαν στα μάτια ειδικών , μια χαμηλού επιπέδου εκπαίδευση σε διαδικασίες εμπλοκής και μάχης με υποτονικές κινήσεις και μικρή επιθετική ικανότητα απέναντι σε αντιπάλους με ελαφρύ οπλισμό.
Ακολούθως μετά την αποτυχία του πραξικοπήματος οι επίλεκτες αυτές ομάδες «ξηλώθηκαν» σε μεγάλο βαθμό ενώ μάλιστα υπήρχαν και εικόνες κυνηγημένων bordo bereli που εντοπίστηκαν από δυνάμεις της.. αστυνομίας αφού διέφευγαν επί 15 και πλέον μέρες τη σύλληψη.
Εκτιμάται ότι αντίστοιχο «τσεκούρι» έχει πέσει και στην Μονάδα Καταδρομών της τουρκικής Αεροπορίας η οποία είχε «επιμεληθεί» τη σύλληψη του τούρκου Α/ΓΕΑ σε ξενοδοχείο όπου ήταν προσκεκλημένος σε γάμο το βράδυ του πραξικοπήματος..
Από εκεί και πέρα όμως διατηρείται σε κάθε περίπτωση μια κρίσιμη μάζα επίλεκτων μονάδων Δυνάμεων Καταδρομών του τουρκικού Στρατού και Πεζοναυτών, οι οποίοι πάντοτε υπήρχαν διαθέσιμοι σε αφθονία,. Αυτοί κρίνεται ότι διατηρούν βελτιωμένο ηθικό και μαχητική ικανότητα από το μέσο όρο ηθικού κληρωτών του τουρκικού Στρατού που εκτιμάται ως μέσος προς χαμηλό.
Οι εκτιμήσεις του ΝΑΤΟ
Μειωμένες ελαφρώς είναι και οι δυνατότητες τεθωρακισμένων Ταξιαρχιών στην Ανατολική Θράκη αλλά όχι σε σημείο που θα πρέπει να υποτιμάται η απειλή της ικανότητας τους να διεξάγουν επιθετικές επιχειρήσεις, χωρίς όμως να υπολογίζουν στην ενεργή υποστήριξη της τουρκικής Αεροπορίας. Πάρα ταύτα οι τακτικές τεθωρακισμένων που εφαρμόστηκαν στη Συρία κρίνονται ως ιδιαίτερα φτωχές, με πλήρη έλλειψη επιθετικής πρωτοβουλίας και χαμηλή ικανότητα αντίδρασης έπειτα από επαφή με τον αντίπαλο – ιδίως έπειτα από την εκδήλωση απωλειών.
Πάντως είναι σαφές ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις της Τουρκίας μετά τις μαζικές εκκαθαρίσεις που ακολούθησαν το αποτυχόν πραξικόπημα του Ιουλίου τελούν σε κατάσταση αποδιοργάνωσης. Αυτό ήταν και το μήνυμα των δηλώσεων στις οποίες προέβη στις 7 Δεκεμβρίου 2016 ο Ανώτατος Διοικητής Συμμαχικών Δυνάμεων στην Ευρώπη (Saceur) Αμερικανός Στρατηγός Κέρτις Σκαπαρότι, ο οποίος επισήμανε ότι οι μισοί Τούρκοι αξιωματικοί, (150 στον αριθμό), που υπηρετούσαν σε συμμαχικές δομές έχουν συλληφθεί ή αποταχθεί, «ανησυχώ σοβαρά για το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων της Τουρκίας», είπε χαρακτηριστικά.
Τέλος οι ναυτικές δυνάμεις της Τουρκίας κρίνονται ως ικανοποιητικά αξιόμαχες χωρίς όμως να κατέχουν καθοριστικό πλεονέκτημα απέναντι στο Πολεμικό Ναυτικό που διαθέτει υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και αυξημένη μαχητική ικανότητα τόσο σε μονάδες επιφανείας (παρά τα γνωστά προβλήματα διαθεσιμοτήτων που αντιμετωπίζονται) όσο κυρίως σε υποβρύχια που προσφέρουν κύριο τακτικό πλεονέκτημα σε θαλάσσια σύγκρουση.
Δεν θα πρέπει όμως να παραβλέπεται η σύγκριση των ναυτικών δυνάμεων Ελλάδας και Τουρκίας, αφού προκύπτει τουρκική υπεροχή σε αριθμό φρεγατών 2 φορές, σε τορπιλοπυραυλάκατους 1,14 φορές, σε περιπολικά κάθε τύπου 2,38 φορές, σε σκάφη ναρκοπολέμου 1,87 φορές και σε τόνους πλοίων αμφιβίων επιχειρήσεων 1,16 φορές. Σαφέστατα η τουρκική υπεροχή σε φρεγάτες, αποτελεί απειλή για τις ναυτικές μας δυνάμεις.
