Δύο εβδομάδες πριν ανοίξουν οι κάλπες της 25ης Ιουνίου στην Αλβανία και τα 18 κόμματα, που μετέχουν στις εκλογές αυτές, εντείνουν τις δραστηριότητές τους στην κατεύθυνση της διεκδίκησης της ψήφου των πολιτών. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το Δημοκρατικό Κόμμα και το Σοσιαλιστικό Κίνημα Ένταξης, διεκδικούν μια θέση στην πρώτη τριάδα ενώ τα μικρά κόμματα παλεύουν για να μπουν στη Βουλή ή και απλώς να ενισχύσουν την πολιτική και εκλογική τους επιρροή
Η συμφωνία των αρχηγών του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος Έντι Ράμα και του Δημοκρατικού, Λιουλεζίμ Μπάσα, για αποκλεισμό των προεκλογικών συμμαχιών, δυσκολεύει τα μικρά κόμματα και αναμένεται τα περισσότερα από αυτά να μην εκπροσωπηθούν στη νέα Βουλή.
Ήδη, από τα περίπου 60 κόμματα που μετείχαν στις εκλογές του 2013, στην αναμέτρηση της 25ης Ιουνίου διεκδικούν ψήφο μόλις δεκαοκτώ.
Σε αυτή την κατάσταση συνέβαλε και η στρατηγική επιλογή του Δημοκρατικού Κόμματος να εντάξει στα δικά του ψηφοδέλτια, και μάλιστα σε εκλόγιμες θέσεις, τους αρχηγούς μικρών κομμάτων της αντιπολιτευόμενης συμμαχίας.
Πρόκειται συνολικά για αρχηγούς οκτώ κομμάτων, ανάμεσα τους και τον ηγέτη του Κόμματος Ένωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΚΕΑΔ) που εκπροσωπεί και την εθνική ελληνική μειονότητα.
Ο προεκλογικός αγώνας, ουσιαστικά κινείται με γνώμονα τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης. Ο Έντι Ράμα, ο οποίος ηγείται προσωπικά του προεκλογικού αγώνα του Σοσιαλιστικού Κόμματος, επιδιώκει να κατακτήσει 71 έδρες, τόσες όσες του επιτρέπουν την αυτοδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης, έχοντας ως βασικό του σύνθημα: «ψήφος για αυτοδύναμη κυβέρνηση, με στόχο να απαλλάξουμε το κράτος από τον έλεγχο της πολιτικής εξουσίας των κομμάτων».
Ωστόσο, οι δημοσκοπήσεις και οι πολιτικοί αναλυτές στη χώρα, σημειώνουν ότι κανένα κόμμα δε θα πετύχει την αυτοδυναμία.
Ειδικότερα, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, δίνουν προβάδισμα στο Σοσιαλιστικό Κόμμα με ποσοστά που κυμαίνονται από 43% έως 45%, με διαφορά 8 ποσοστιαίων μονάδων από το Δημοκρατικό, που έρχεται δεύτερο, ενώ το κόμμα Σοσιαλιστικό Κίνημα Ένταξης ακολουθεί με ποσοστό περίπου το 12%.
Τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων τροφοδοτούν σενάρια για πιθανούς μετεκλογικούς κυβερνητικούς συνασπισμούς. Ένα εξ αυτών έχει στο επίκεντρο το Σοσιαλιστικό Κίνημα Ένταξης με ενδεχόμενη τη συνεργασία του με το Δημοκρατικό Κόμμα, σε περίπτωση που τα δύο από κοινού θα μπορέσουν να συγκροτήσουν αριθμητικά μια σταθερή κυβέρνηση. Σε αντίθετη περίπτωση, πιθανολογείται η ανανέωση της μέχρι τώρα κυβερνητικής συμμαχίας του, με το Σοσιαλιστικό Κόμμα.
Από την άλλη πλευρά οι αναλυτές δεν αποκλείουν (και) το σενάριο, ενός μεγάλου συνασπισμού, μεταξύ των δυο μεγάλων κομμάτων, το νυν κυβερνών Σοσιαλιστικό και το Δημοκρατικό της αντιπολίτευσης, όσο και αυτό εκ πρώτης όψεως φαντάζει ακατόρθωτο.
Τις εκτιμήσεις περί μεγάλου συνασπισμού ενισχύει το γεγονός ότι οι αρχηγοί των δυο κομμάτων δεν επιβεβαιώνουν ούτε όμως διαψεύδουν μια τέτοια μετεκλογική εξέλιξη, όταν ερωτώνται από τους δημοσιογράφους αλλά και η άμβλυνση της μεταξύ τους ρητορικής γεγονός που έχει προκαλέσει εναντίον τους σκληρές επιθέσεις από το Σοσιαλιστικό Κίνημα Ένταξης.
Ο ιδρυτής του τελευταίου και μέχρι πρότινος αρχηγός του, Ιλιρ Μέτα, επέλεξε τελευταία, να εγκαταλείψει την ουδετερότητα που επιβάλλει ηθικά, η εκλογή του στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, για να ηγηθεί εκ νέου του προεκλογικού αγώνα του κόμματός του.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, η εκλογική πορεία της ελληνικής μειονότητας μοιάζει ιδιαίτερα δύσκολη. Το Κόμμα Ένωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΚΕΑΔ) που υποστηρίζεται από την πολιτική- πολιτιστική έκφραση της μειονότητας, την οργάνωση «Ομόνοια», δεν συμμετέχει αυτόνομο στις εκλογές αλλά έχει τοποθετήσει υποψηφίους του στις λίστες του Δημοκρατικού Κόμματος.
Φέρεται ότι έχει συμφωνήσει με την ηγεσία του Δημοκρατικού Κόμματος, ότι οι υποψήφιοί του που θα εκλεγούν, θα δηλωθούν στη νέα βουλή ως βουλευτές του ΚΕΑΔ.
Αυτόνομο κατέρχεται στις εκλογές ένα σχετικά νέο, πλην πολιτικά εντελώς αδύναμο κόμμα μειονοτικών, το ΜΕΓΚΑ, χωρίς ελπίδα να εκλέξει βουλευτή. Απεναντίας αναμένεται να εκλεγούν τέσσερις έως πέντε ομογενείς βουλευτές που συμμετέχουν στα ψηφοδέλτια των τριών μεγάλων αλβανικών κομμάτων.