Την κατάργηση των νέων σταθμών διοδίων κατά μήκος της Εγνατίας Οδού ζητούν δεκάδες προσφεύγοντες στο Συμβούλιο της Επικρατείας καθώς επιφέρουν υπερβολικά μεγάλη επιβάρυνση στους οδηγούς των οχημάτων, και αυξάνουν σε μεγάλο βαθμό το κόστος μεταφοράς των αγαθών, προϊόντων
Τοπικοί φορείς ζητούν την αναστολή και ακύρωση της υπουργικής απόφασης για τη δημιουργία νέων σταθμών διοδίων λόγω αντισυνταγματικότητας και υπέρμετρης οικονομικής επιβάρυνσης
Η μία μετά την άλλη κατατίθενται στο Συμβούλιο της Επικρατείας οι προσφυγές για την κατάργηση των νέων σταθμών διοδίων που ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια κατά μήκος της Εγνατίας οδού.
Η Εγνατία οδός θα μετρά συνολικά 38 σταθμούς διοδίων, 18 μετωπικούς και 20 πλευρικούς, σύμφωνα με την από 29 Μαΐου 2017 απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Μεταφορών Ευκλείδη Τσακαλώτου και Χρήστου Σπίρτζη αντίστοιχα.
Στην Εγνατία μέχρι τώρα λειτουργούν 8 σταθμοί διοδίων και συγκεκριμένα στην Τύρια (περιοχή Παραμυθιάς Θεσπρωτία), στο Μαλακάσι (περιοχή Μετσόβου), στον Πολύμυλο Κοζάνης, στα Μάλγαρα Θεσσαλονίκης, στην Ανάληψη (περιοχή Λαγκαδά), στη Μουσθένη Καβάλας, στον Ιασμο Κομοτηνής και στον Προμαχώνα Σερρών.
Οι νέοι σταθμοί διοδίων, πλέον του ότι έχουν προκαλέσει τεράστιες αντιδράσεις όλων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης από όπου διέρχεται η Εγνατία οδός, παράλληλα επιφέρουν υπερβολικά μεγάλη επιβάρυνση στους οδηγούς των οχημάτων, αυξάνοντας σε μεγάλο βαθμό το κόστος μεταφοράς των αγαθών, προϊόντων κ.λπ.
Ηδη στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έχουν προσφύγει η Περιφέρεια Ηπείρου, οι δήμοι Μετσόβου, Αλεξανδρούπολης και Ορεστιάδας, ο Δικηγορικός Σύλλογος Αλεξανδρούπολης, το Επιμελητήριο Εβρου, ο Σύνδεσμος Ξενοδόχων Θράκης, η Ενωση Ξενοδόχων Μετσόβου, δικηγόροι, επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς, όπως εκείνοι της κτηνοτροφίας, της τυροκομίας, της μεταφοράς απορριμμάτων, ιδιοκτήτες φορτηγών TIR ψυγείων κ.ά.
Οι προσφεύγοντες στο ΣτΕ τοπικοί φορείς επικεντρώνουν τα νομικά τους πυρά κατά του σκέλους εκείνου της επίμαχης υπουργικής απόφασης που προβλέπει: Πρώτον, τη λειτουργία σταθμού διοδίων 10 χλμ. έξω από τα Ιωάννινα και 29 χλμ. από το Μέτσοβο στην Παμβώτιδα Δροσοχωρίου Ιωαννίνων και δεύτερον τη λειτουργία σταθμών διοδίων στο Αρδάνιο Αλεξανδρούπολης και τη Μέστη Αλεξανδρούπολης (πλευρικός σταθμός διοδίων).
Υπογραμμίζουν ότι η επιβολή των πολλαπλών διοδίων για τις μετακινήσεις τους εντός και εκτός των περιφερειών τους τούς προκαλεί ανεπανόρθωτη οικονομική ζημιά. Ζητούν από τους συμβούλους Επικρατείας να ανασταλεί άμεσα η επίμαχη υπουργική απόφαση για τους νέους σταθμούς διοδίων και στη συνέχεια να ακυρωθεί με απόφαση του ίδιου του δικαστηρίου.
Η Περιφέρεια Ηπείρου και οι εκεί τοπικοί φορείς υποστηρίζουν ότι υπάρχει έλλειψη κατάλληλου, παράλληλου ή εναλλακτικού οδικού δικτύου που να επιτρέπει την ασφαλή μετακίνηση των μόνιμων κατοίκων, επιχειρηματιών, κ.λπ. χωρίς την υποχρέωση καταβολής διοδίων.
Ο υπερβολικά μεγάλος σταθμός διοδίων κατά μήκος της Εγνατίας οδού προσβάλλει τον πυρήνα του δικαιώματος στην ελευθερία κίνησης και εγκατάστασης των πολιτών, όπως αυτό κατοχυρώνεται τόσο από το Σύνταγμα όσο και από την ευρωπαϊκή νομοθεσία και νομολογία (δικαστικές αποφάσεις), επιβάλλοντας έτσι δυσανάλογο μεγάλο περιορισμό, αλλά και μη θεμιτό, όπως επίσης και στην επαγγελματική ελευθερία και στο δικαίωμα κάθε πολίτη στην εργασία, τα οποία επίσης προστατεύονται από το Σύνταγμα και τη νομοθεσία.
Παράλληλα, παραβιάζει τις συνταγματικές αρχές της αναλογικότητας και της ισότητας, καθώς δεν έχει προβλεφθεί εξαίρεση από την υποχρέωση καταβολής των διοδίων στους μονίμους κατοίκους και τους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται κατά μήκος και κοντά στην Εγνατία οδό. Πολύ περισσότερο όταν στην περιοχή της Ηπείρου δεν υπάρχει άλλου είδους ασφαλές και κατάλληλο εναλλακτικό οδικό δίκτυο (ούτε όμως και παράπλευρο) για τις μετακινήσεις τόσο των κατοίκων όσο και για τη μεταφορά διαφόρων προϊόντων, αγαθών κ.λπ.
Από το πλήθος των διοδίων πλήττεται άμεσα ο τουρισμός (ξενοδοχεία, καταστήματα, εστιατόρια, καφετέριες κ.λπ.), καθώς αυξάνεται σε μεγάλο βαθμό το οδικό κόστος μεταφοράς, αποτρέποντας τους τουρίστες, Ελληνες και αλλοδαπούς, να εισέλθουν με τα αυτοκίνητά τους στην Εγνατία οδό.
Η ευρωπαϊκή νομοθεσία, η οποία έχει επικυρωθεί από τη χώρα μας το 2013, απαγορεύει ρητά την ταυτόχρονη επιβολή διοδίων για τη χρήση του ίδιου οδικού τμήματος στα βαρέα φορτηγά οχήματα.
Ωστόσο, για την κατασκευή των νέων σταθμών διοδίων δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, ούτε υπάρχουν οι απαιτούμενες επιστημονικές μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, όπως επίσης δεν τηρήθηκε ούτε και η διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης των σχετικών μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, οι οποίες δεν υπάρχουν καν.
Η επίμαχη υπουργική απόφαση πρέπει να ακυρωθεί ως στερούμενη παντελώς αιτιολογίας, καθώς δεν συνοδεύεται από μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την οποία να προκύπτουν οι επιπτώσεις των σχεδιαζόμενων νέων σταθμών διοδίων στο περιβάλλον και η συμβατότητά τους με το πλαίσιο χωροταξικού σχεδιασμού της κάθε νομαρχιακής περιφέρειας.
Σε άλλο σημείο επικαλούνται τη νομολογία εκείνη του ΣτΕ που έχει κρίνει ότι «είναι ανεπίτρεπτες οι αποσπασματικές και μη εντασσόμενες σε γενικότερο σχεδιασμό πράξεις διαχείρισης του οδικού δικτύου».
Μάλιστα επισημαίνουν την αναγκαιότητα απαλλαγής από την υποχρέωση καταβολής διοδίων για τις εντός και πέριξ των νομών μετακινήσεις μονίμων κατοίκων, επιχειρηματιών, επαγγελματιών κ.λπ. και ζητούν τον εφοδιασμό τους με κάρτα ελεύθερης διέλευσης.
