Προγράμματα για 20.000 νέους ανέργους θα προκηρυχθούν συνολικά έως το τέλος του χρόνου όπως κάνει γνωστό η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας κ. Αντωνοπούλου με έγγραφο της ενώ παραθέτει στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ με τα οποία προκύπτει ότι παρουσιάζεται μία βελτιούμενη εικόνα στα ποσοστά ανεργίας των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης
Όπως υποστηρίζει η κ. Αντωνοπούλου σε έγγραφο που παρουσιάζουν πρώτα τα dikaiologitika news, στα πλαίσια του σχεδιασμού, της υλοποίησης και της αξιολόγησης των προγραμμάτων για την ενίσχυση της απασχόλησης και τη μείωση της ανεργίας, το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης λαμβάνει υπόψη του κάθε έρευνα ή μελέτη που προέρχεται από αξιόπιστες πηγές, όπως αυτή του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), με στόχο τη βελτίωση των αποτελεσμάτων των προγραμμάτων.
Παράλληλα, το Υπουργείο έχει προχωρήσει σε μια σειρά διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες ήδη έχουν θετικό αντίκτυπο στην αποδοτικότητα των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης που εφαρμόζονται.
Κατά τον επανασχεδιασμό που ξεκίνησε το 2015 το Υπουργείο έθεσε ως στόχο οι ενεργητικές πολιτικές:
Να παρέχουν στοχευμένη κατάρτιση και συμβουλευτική στον άνεργο ή το νέο επιχειρηματία, Να οδηγούν σε πιστοποίηση γνώσεων και αναβάθμιση δεξιοτήτων,
Να απευθύνονται στους δυναμικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας, ενισχύοντας τις επιχειρήσεις στην παροχή εγγυημένης απασχόλησης.
Σημαντικό εργαλείο στην επίτευξη αυτών την στόχων είναι ο μηχανισμός διάγνωσης αναγκών της αγοράς εργασίας. Η χώρα μας είχε αναλάβει την υποχρέωση υλοποίησης του έργου ήδη από την προγραμματική περίοδο 2007-2013, ωστόσο η διαδικασία ξεκίνησε μόλις το 2015 και ο μηχανισμός θεσμοθετήθηκε και ενεργοποιήθηκε επίσημα με τον νόμο 4368/2016.
Πέρα από την ενεργοποίηση σημαντικών πόρων του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού και Δια Βίου Μάθησης 2014-20120, που αφορούσαν την απασχόληση, οι οποίοι παρέμεναν δεσμευμένοι από την Κομισιόν λόγω της μη εκπλήρωσης της υποχρέωσης, η λειτουργία του μηχανισμού θα διασφαλίσει την καλύτερη στόχευση των ενεργητικών πολιτικών. Οι εκροές του Μηχανισμού θα δίνουν διαρκώς πληροφορίες σχετικά με τον δυναμισμό κλάδων και επαγγελμάτων (προσφορά και ζήτηση εργασίας), τις αναντιστοιχίες στην αγορά εργασίας σε επίπεδο δεξιοτήτων όπως επίσης τα δυναμικά,
φθίνοντα ή σταθερά επαγγέλματα. Επιδιωκόμενο αποτέλεσμα είναι να υπάρξει σύζευξη των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού με τις μελλοντικές αλλαγές και τις ανάγκες της οικονομίας, καθώς και της αγοράς εργασίας.
Ο Μηχανισμός θα παρέχει πληροφόρηση προς το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας (άτομα και επιχειρήσεις) π.χ. πληροφόρηση των πολιτών, επαγγελματικός προσανατολισμός των νέων και αναπροσανατολισμός των ανέργων ως προς τους δυναμικούς κλάδους της οικονομίας, μέσω σχετικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας κλπ. Εξάλλου, σημαντική παράμετρος, είναι η συνεργασία που λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο του μηχανισμού μεταξύ φορέων του δημόσιου τομέα, σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, και των εκπροσώπων του ιδιωτικού τομέα, των κοινωνικών εταίρων και των επιμελητηρίων.
Επιπλέον, η Ελλάδα συμμετέχει στο πρόγραμμα του CEDEFOP «Governance of EU skills anticipation and matching systems: Country review», με αντικείμενο την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ χωρών μελών της EE αναφορικά με τη διασύνδεση των αποτελεσμάτων των εθνικών μηχανισμών διάγνωσης αναγκών με το σχεδιασμό πολιτικών απασχόλησης, κατάρτισης και ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού.
Σε ό,τι αφορά προγράμματα για την απασχόληση των νέων, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης υιοθέτησε στις 22 Απριλίου 2013 (2013/C 120/01) τη Σύσταση για τη θέσπιση του προγράμματος «Εγγύηση για τη Νεολαία» («Youth Guarantee»). Για την εφαρμογή της Δέσμης των μέτρων για την απασχόληση των νέων και, ιδίως, για την εφαρμογή της Σύστασης για την Εγγύηση για τη Νεολαία θεσπίστηκε η Πρωτοβουλία για την Απασχόληση των Νέων (ΠΑΝ/Youth Employment Initiative), ιδιαίτερης σημασίας για την Ελλάδα. Η συνολική χρηματοδότηση για την υλοποίηση των δράσεων της ΠΑΝ, η οποία έχει ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» 2014-2020, ανέρχεται σε περίπου 393 εκ. €, εκ των οποίων 343 εκ. € χρηματοδοτούνται από το ειδικό κονδύλι της ΠΑΝ (171,5 εκ. €) και το αντίστοιχο ΕΚΤ (171,5 εκ. €) και 49,6 εκατ. ευρώ από εθνικούς πόρους (εθνική συμμετοχή στο αντίστοιχο ΕΚΤ).
Στο πλαίσιο του Ε.Π. «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση 2014-2020» έχουν υλοποιηθεί ή υλοποιούνται:
Επιταγή εισόδου για απόκτηση εργασιακής εμπειρίας για νέους 18-24 ετών σε ιδιωτικές επιχειρήσεις για 12.000 ωφελούμενους, μέσω θεωρητικής κατάρτισης και πρακτικής άσκησης σε πραγματικές συνθήκες εργασιακού περιβάλλοντος, η οποία δυνητικά καταλήγει στην τοποθέτησή τους σε θέσεις απασχόλησης σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα όλων των κλάδων της οικονομίας.
Επιταγή εισόδου για 30.000 άνεργους νέους ηλικίας από 25 έως 29 ετών σε ιδιωτικές επιχειρήσεις για απόκτηση εργασιακής εμπειρίας.
Προγράμματα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας για νέους 18-24 ετών (10.000 ωφελούμενοι) και 25-29 ετών (3.000 ωφελούμενοι) αντίστοιχα, σε επιχειρήσεις και γενικά εργοδότες του ιδιωτικού τομέα καθώς και σε Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ) . Έμφαση θα δοθεί στους μακροχρόνια ανέργους, στις γυναίκες με μικρά παιδιά και στους πτυχιούχους με υψηλή ανεργία.
Πρόγραμμα μαθητείας για 4.000 νέους 15-24 ετών.
Πρόγραμμα κατάρτισης και πιστοποίησης για 15.000 άνεργους νέους, ηλικίας 18-24 ετών, σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, σε ειδικότητες που αφορούν κλάδους αιχμής της ελληνικής οικονομίας. Στο πρόγραμμα επιδοτούμενης κατάρτισης και πρακτικής άσκησης συμμετέχουν επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς, της Εφοδιαστικής Αλυσίδας (Logistics), του Λιανικού Εμπορίου, του διεθνούς Εμπορίου (Έμφαση στον πρωτογενή τομέα) και της τεχνολογίας των Πληροφοριών και των Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.)
Επιταγή εισόδου για 8.000 νέους έως 29 ετών σε ιδιωτικές επιχειρήσεις στον κλάδο του . τουρισμού, για απόκτηση εργασιακής εμπειρίας.
Πρόγραμμα νέων θέσεων εργασίας για 1.295 νέους ηλικίας 25-29 ετών (β’ φάση απόκτησης εργασιακής εμπειρίας)
Επίσης, είναι προγραμματισμένα και αναμένεται να ξεκινήσει η υλοποίηση μέχρι το τέλος του 2017 προγραμμάτων συμβουλευτικής, υποστήριξης, κατάρτισης, πιστοποίησης και προώθησης στην απασχόληση, καθώς και υποστήριξης της επιχειρηματικότητας για 20.000 άνεργους νέους.
Επίσης, το Υπουργείο Εργασίας είναι αρμόδιο για την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας, ως ενός εναλλακτικού μοντέλου παραγωγικής ανασυγκρότησης, ιδιαίτερα αποδοτικού όσον αφορά τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ενδογενή ανάπτυξη παραγωγικού ιστού. Συγκροτεί οικονομικά περιβάλλοντα με πολλαπλά οφέλη για όλους τους εμπλεκόμενους, αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και αποδοχές, παροχή κοινωνικού έργου, υψηλή ποιότητα παρεχόμενων προϊόντων και υπηρεσιών, σεβασμό στο κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον.
Με τον νόμο 4430/2016 για την «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία και την ανάπτυξη των Φορέων της και άλλες διατάξεις», επιδιώκεται μεταξύ άλλων να δοθεί μια επιπλέον δυνατότητα στους νέους και τις νέες να μπορέσουν να εργαστούν με αξιοπρεπείς συνθήκες και αποδοχές στην πατρίδα τους. Αυτό επιτυγχάνεται με την εισαγωγή, για πρώτη φορά στην ελληνική έννομη τάξη, ενός νέου νομικού προσώπου, του συνεταιρισμού εργαζομένων, καθώς και φορολογικών και ασφαλιστικών κινήτρων.
Πρόκειται για συνεργατικά σχήματα 3 τουλάχιστον φυσικών προσώπων που επιθυμούν να βιοποριστούν μέσω της εργασίας τους στο Συνεταιρισμό. Το 35% των κερδών που παράγονται ετησίως διατίθενται στους εργαζομένους, και φορολογούνται μόνο σε επίπεδο φυσικού προσώπου και μάλιστα με την κλίμακα του εισοδήματος από μισθωτή εργασία. Επιπλέον, ο συνεταιρισμός απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής τέλους επιτηδεύματος για τα πρώτα πέντε έτη από την έναρξη λειτουργίας. Τέλος, σε ό,τι αφορά τα ασφαλιστικά κίνητρα, τα μέλη του συνεταιρισμού εργαζομένων μπορούν να ασφαλίζονται, χωρίς μπλοκάκι, στη χαμηλότερη βαθμίδα ασφαλιστικών εισφορών του ΟΑΕΕ, και πληρώνουν εισφορά μόνο ως νομικό πρόσωπο.
Τέλος, σύμφωνα με τα τριμηνιαία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, παρουσιάζεται μία βελτιούμενη εικόνα στα ποσοστά ανεργίας των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, η οποία απεικονίζεται στον παρακάτω πίνακα:
Λαμβάνοντας υπόψη το επίπεδο εκπαίδευσης, το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας παρατηρείται σε όσους έχουν ολοκληρώσει μόνο μερικές τάξεις δημοτικού (38%), ενώ τα χαμηλότερα ποσοστά παρατηρούνται στους πτυχιούχους της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (17,5%).
Τέλος όπως αναφέρει η κ. Αντωνοπούλου, σχετικά με τις αμοιβές, είναι γνωστό ότι με τον νόμο 4024/2011, έχει ανασταλεί από το 2012 η ισχύς των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των βασικών αρχών της ευνοϊκότερης ρύθμισης και της επεκτασιμότητας. Ο νόμος ήρθε ως δήθεν μέσο αντιμετώπισης της διογκούμενης ανεργίας και της ύφεσης, πλην όμως το – αναμενόμενο – αποτέλεσμα ήταν η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας, με ελαοτικοποίηση των εργασιακών σχέσεων και μείωση του κατώτατου μισθού και, εν γένει, των αμοιβών.
Το Υπουργείο Εργασίας και η Κυβέρνηση συνολικά όπως αναφέρει η αναπληρώτρια υπουργός, επιδιώκει να περιφρουρήσει την αγορά εργασίας, καθώς, όπως διαπιστώνει και η ερώτηση του Βουλευτή, έχει αποδειχθεί ότι η απορρύθμιση βλάπτει υφεσιακά το σύνολο της οικονομίας, αλλά κυρίως βλάπτει δυναμικά κοινωνικά στρώματα, όπως οι νέοι υψηλής μόρφωσης και κατάρτισης, είτε πρόκειται για εργαζόμενους, είτε για ανέργους. Όπως προαναφέρθηκε, στην προσπάθεια αντιμετώπισης της ανεργίας και αύξησης της απασχόλησης, με όρους δίκαιους και επωφελείς για τους εργαζόμενους, λαμβάνονται υπόψη τόσο μελέτες και έρευνες, όπως αυτή του ΙΟΒΕ, όσο και κάθε άλλη πρόταση που μπορεί να συνδράμει στην ανοικοδόμηση μιας υγιούς αγοράς εργασίας.