Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (Σ.Μ.Ν.) ονομάζονται οι παθήσεις που μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω της σεξουαλικής επαφής (σεξ, στοματικό σεξ, πρωκτικό σεξ) και περιλαμβάνουν τα εξής:
Σύφιλη
Γονόρροια
Έρπης των γεννητικών οργάνων
Βακτηριακή κολπίτιδα
Ηπατίτιδες B,C
Ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV)
Λοίμωξη με HIV
Χλαμύδια
Συχνά αντί του όρου Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (Σ.Μ.Ν.) χρησιμοποιείται ο όρος Σεξουαλικά Μεταδιδόμενες Λοιμώξεις (Σ.Μ.Λ.) για να συμπεριλάβει και τις περιπτώσεις των ατόμων που δεν εμφανίζουν συμπτώματα.
Τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (Σ.Μ.Ν.) είναι γνωστά εδώ και εκατοντάδες χρόνια.
Η πρώτη καταγεγραμμένη αφροδίσια νόσος είναι η σύφιλη το 1494-1495, σκοτώνοντας περισσότερους από 5 εκατομμύρια ανθρώπους στην Ευρώπη. Τη δεκαετία του 1980, με τα ξεσπάσματά τους, ο έρπης και το AIDS πέρασαν στη συνείδηση του κοινού ως σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες που δεν θα μπορούσαν να θεραπευτούν από τη σύγχρονη ιατρική.
Για να γίνει πλήρως κατανοητή η έκταση της απειλής τους, αρκεί να αναφερθεί ότι:
Ετησίως περίπου 12 εκατομμύρια Ευρωπαίοι μολύνονται από κάποιο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα.
Περίπου 3 στους 4 Ευρωπαίους μεταξύ 15 και 49 ετών έχουν μολυνθεί από τον HPV σε ολόκληρη τη ζωή τους.
Στην Ελλάδα κάθε χρόνο καταγράφονται περίπου 300 νέα περιστατικά σύφιλης, 200 νέα περιστατικά γονόρροιας και περίπου 500 νέες λοιμώξεις από χλαμύδια.
Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ εκτιμά ότι κάθε χρόνο οι νέες λοιμώξεις από Σ.Μ.Ν. αγγίζουν τα 19 εκατομμύρια. Το 50% των ασθενών ανήκει στην ηλικιακή ομάδα 15-24.
Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα αποτελούν σημαντικό πρόβλημα για τη δημόσια υγεία. Στην πλειονότητά τους δεν είναι θανατηφόρα, μπορεί όμως να αποδειχθούν εξαιρετικά επικίνδυνα, προκαλώντας πόνο ή στειρότητα.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν φαγούρα, τσούξιμο κατά την ούρηση, έκκριση υγρών, κακοσμία των γεννητικών οργάνων, δερματικές παραμορφώσεις, έλκη, συμπτώματα γρίπης.
Δεν είναι όλα τα Σ.Μ.Ν. συμπτωματικά και τα συμπτώματα μπορεί να μην εμφανιστούν αμέσως μετά την μόλυνση. Σε μερικές περιπτώσεις μια ασθένεια μπορεί να επωασθεί χωρίς συμπτώματα, γεγονός που κάνει μεγαλύτερο τον κίνδυνο μετάδοσης της νόσου σε άλλους.
Ο έγκαιρος εντοπισμός και η θεραπεία έχουν ως αποτέλεσμα λιγότερες πιθανότητες να μεταδοθεί η ασθένεια και, για ορισμένες συνθήκες, μπορούν να βελτιώσουν τα αποτελέσματα της θεραπείας. Η διάγνωση μπορεί επίσης να καθυστερήσει εξαιτίας της απροθυμίας των μολυσμένων ατόμων να αναζητήσουν βοήθεια από έναν επαγγελματία της ιατρικής.
Μια έρευνα έδειξε ότι οι άνθρωποι που πάσχουν στρέφονται προς το διαδίκτυο και όχι σε γιατρό για πληροφορίες σχετικά με σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις, σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ ότι για τα άλλα σεξουαλικά προβλήματα.
“Κλειδί” για την επιτυχή αντιμετώπιση είναι η πρόληψη
Για τα περισσότερα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (Σ.Μ.Ν.) η θεραπεία υπάρχει και με κατάλληλη αγωγή θεραπεύονται. Κλειδί για την επιτυχή αντιμετώπιση είναι η πρόληψη. Η πρόληψη της διασποράς των Σ.Μ.Ν. προϋποθέτει αλλαγή συμπεριφοράς, αντιλήψεων, συνηθειών και πρακτικών.
Συγκεκριμένα:
Επιλογή συντρόφου. Μονογαμικές σχέσεις μειώνουν τις πιθανότητες έκθεσης. Όσο περισσότεροι οι ερωτικοί σύντροφοι, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος έκθεσης.
Τύπος σεξουαλικής δραστηριότητας (αυτές έχουν ταξινομηθεί με βάση τον κίνδυνο μόλυνση.
Υψηλού κινδύνου: κολπικό ή και πρωκτικό σεξ χωρίς προφυλακτικό.
Μέσου κινδύνου: κoλπικό ή και πρωκτικό σεξ με προφυλακτικό, καθώς και στοματικό σεξ χωρίς προφυλακτικό.
Χαμηλού κινδύνου: Χάδια στα γεννητικά όργανα, υγρά φιλιά και στοματικό σεξ με προφυλακτικό.
Ακίνδυνα: μασάζ, αυνανισμός, αποχή.
Τήρηση κανόνων υγιεινής
Αποφυγή ανταλλαγής με τον σύντροφο πετσέτας ή εσωρούχων
Ούρηση μετά τη σεξουαλική πράξη
Ιωάννης Σ. Μπουζαλάς
Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος
