Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μιλάει για τα επόμενα μεγαλεπήβολα σχέδιά του, κατακεραυνώνει τη βρώμικη και χαοτική «Παλιά Τουρκία» και επαίρεται πως μεταμόρφωσε την χώρα σε ένα μοντέρνο κράτος. «Ο Ερντογάν είναι κουρασμένος, δεν έχει πια καμία χαρά και είναι αλαζόνας… Από τη μια πλευρά έχετε έναν κουρασμένο πολιτικό και από την άλλη “νέο αίμα”» απαντά με τη σειρά του ο Μουχαρέμ Ιντζέ.
Στις κάλπες καλούνται την Κυριακή πάνω από 62 εκατομμύρια Τούρκοι για να τις διπλές πρόωρες εκλογές, τη σημαντικότερη εκλογική αναμέτρηση των τελευταίων δεκαετιών στη γειτονική χώρα. Σχεδόν σε κάθε του ομιλία, ο Ερντογάν θυμίζει στον τουρκικό λαό τα… παλιά χρόνια: όταν η Τουρκία είχε «βουνά» με σκουπίδια δίπλα στους δρόμους, τα νοσοκομεία ήταν πάντα ασφυκτικά γεμάτα και οι δρόμοι δεν φωτίζονταν επαρκώς.
Αυτό το μήνυμα «μεταμόρφωσης» της Τουρκίας είναι και αυτό που έχει δώσει στον Ερντογάν 12 εκλογικές νίκες τα τελευταία 16 χρόνια, αναδεικνύοντάς τον στον μακροβιότερο πολιτικό ηγέτη της γειτονικής χώρας από το 1923.
Η μεγαλύτερη πρόκληση της καριέρας του, όμως, βρίσκεται ακόμη μπροστά του… Και μάλιστα είναι ένα… εμπόδιο που έθεσε ο ίδιος στον εαυτό του, προκηρύσσοντας πρόωρες εκλογές πριν από λίγο καιρό.
Για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια, οι Τούρκοι πολίτες έχουν επιλογές, καθώς τα κόμματα έχουν ρίξει στη «μάχη» τους πιο… δυνατούς υποψηφίους τους. Στο παρελθόν, η λαοθάλασσα στις προεκλογικές ομιλίες του Ερντογάν ήταν κάτι το αναμενόμενο κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.
Ιδιαίτερα χαρισματικός σε αυτόν τον… τομέα αναδείχτηκε, ωστόσο, και ο υποψήφιος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Μουχαρέμ Ιντζέ, που συγκέντρωσε εκατομμύρια πολιτών κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στη Σμύρνη. «Άραγε άκουγαν τις φωνές του κόσμου στην Ελλάδα» διερωτήθηκαν πολλοί χρήστες κοινωνικών δικτύων.
Αντίστοιχη ήταν και η εικόνα στην Κωνσταντινούπολη…
Μεταξύ άλλων, ο πρώην εκπαιδευτικός έχει υποσχεθεί να βάλει ένα «τέλος» στον νεποτισμό της κυβέρνησης Ερντογάν ενώ υπόσχεται να ακυρώσει και τις συνταγματικές αλλαγές που θα τεθούν σε ισχύ μετά τις εκλογές και δίνουν υπερεξουσίες στον Τούρκο πρόεδρο.
Η εξουσιομανία
Σε κάθε βήμα της καριέρας του, ο Ερντογάν είχε ως στόχο του να συγκεντρώνει όλο και μεγαλύτερη εξουσία. Το 2013, κατάφερε να αποφύγει μια έρευνα, που αφορούσε τον στενό κύκλο συνεργατών του… Και μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016, ξεκίνησε ανελέητο πογκρόμ κατά αντιφρονούντων, δημοσιογράφων, στρατιωτικών και δημοσίων υπαλλήλων. Με το επιχείρημα της υποκίνησης ανατροπής της Δημοκρατίας, κατάφερε να κάνει όλες τις αντίθετες «φωνές» να σωπάσουν.
Ο Τούρκος πρόεδρος πιθανώς να πίστευε ότι υπενθυμίζοντας στον λαό όλα τα έργα υποδομών που έχει υλοποιήσει τα τελευταία χρόνια θα μπορούσε να πείσει τους ψηφοφόρους του να τον στηρίξουν για ακόμη μια φορά. Φαίνεται, όμως, πως το αφήγημα αυτό έχει χάσει την αίγλη του το τελευταίο διάστημα, καθώς οι Τούρκοι πολίτες αισθάνονται πλέον στο….πετσί τους τα οικονομικά προβλήματα της χώρας.
Από την αρχή του χρόνου, η τουρκική λίρα έχει χάσει το 20% της αξίας του και ο πληθωρισμός αγγίζει το 12%. Και κάποιοι ψηφοφόροι φαίνεται να έχουν κουραστεί από τη συνεχή προσπάθεια του Ερντογάν να συγκεντρώνει όλο και μεγαλύτερες εξουσίες.
«Είναι μια κατάσταση για την οποία ο Ερντογάν δεν μπορεί να κατηγορήσει κανέναν άλλο παρά μόνο τον εαυτό του. Δεν είναι κάποιος άλλος στην κυβέρνηση για να βγει και να ζητήσει τη ψήφο του λαού για να βελτιώσει την κατάσταση της οικονομίας» λέει η Asli Aydintasbas, από το European Council on Foreign Relations.
Φυσικά, υπάρχουν και αυτοί που ισχυρίζονται ότι τα οικονομικά δεινά της χώρας δεν οφείλονται σε κακή διαχείριση της κυβέρνησης αλλά στον… ξένο δάκτυλο. Μεταξύ αυτών και η ένθερμη υποστηρίκτρια του Ερντογάν Gulbahar Turan. «Αυτά είναι παιχνίδια των ξένων δυνάμεων, αλλά θα πρέπει να ξέρουν ότι ακόμη και νεκρός ο Ερντογάν θα πάρει ψήφους» λέει η ίδια.
Η μεγαλύτερη «απειλή» του Ερντογάν
Παρότι οι δημοσκοπήσεις στην Τουρκία δεν είναι παραδοσιακά ιδιαίτερα αξιόπιστες, ο Ερντογάν εμφανίζεται στην πρώτη θέση της πρόθεσης ψήφου. Παρόλα αυτά, δεν φαίνεται ότι θα καταφέρει να κερδίσει το 50% της ψήφου, με αποτέλεσμα να διεξαχθεί και δεύτερος γύρος εκλογών στις 8 Ιουλίου.
Το ενδεχόμενο αυτό θα ήταν ιδιαίτερα επικίνδυνο για τον Ερντογάν, καθώς τα περισσότερα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν ανακοινώσει ότι θα στηρίξουν τον υποψήφιο που θα βρεθεί αντιμέτωπος με τον Τούρκο πρόεδρο στον β’ γύρο των εκλογών.
Έτσι, τα ποσοστά του Ιντζέ δεν αποκλείεται να εκτοξευθούν, κάτι που φυσικά θα εξαρτηθεί από το εάν οι ψηφοφόροι θα υπακούσουν στις εντολές των κομμάτων που παραδοσιακά στηρίζουν.
Το τελευταίο διάστημα οι υποψήφιοι και τα κόμματα της αντιπολίτευσης προσπαθούν με κάθε τρόπο να… κλέψουν τους υποστηρικτές του Ερντογάν. Η «λύκαινα» Μεράλ Ακσενέρ απειλεί να υφαρπάξει ψήφους της κεντροδεξιάς ενώ ο ηγέτης του Κόμματος της Ευδαιμονίας Τεμέλ Καραμολάογλου αποτελεί μια εναλλακτική για τους θρησκευόμενους συντηρητικούς.
Ωστόσο, η μεγαλύτερη απειλή για τον Τούρκο πρόεδρο παραμένει ο Ιντζέ, που κατάφερε να συσπειρώσει την κεντροαριστερά γύρω από το CHP. Στο παρελθόν, οι υποψήφιοι του CHP δεν ήταν προσωπικότητες που θα μπορούσαν να αναμετρηθούν με τον Ερντογάν.
«Είναι η πρώτη φορά που επιλέγεται κάποιος πραγματικά χαρισματικός» λέει η Aydintasbas, μιλώντας στο CNNi. Το όνομα του 54χρονου πολιτικού δεν είναι άγνωστο στην Τουρκία, καθώς ο Ιντζέ είναι βουλευτής εδώ και 16 χρόνια.
«Οι πρώην ηγέτες του κόμματος ήταν γραφειοκράτες» λέει ο Behlul Ozk, πολιτικός αναλυτής από το πανεπιστήμιο του Μαρμαρά. «Ο Ιντζέ, που έχει επαρχιακές οικογενειακές ρίζες, πατέρα οδηγό φορτηγού και μητέρα και αδελφή που φορούν μαντήλες είναι διαφορετικός από τους προκατόχους του» λέει ο ίδιος.
Όλα τα σενάρια ανοιχτά
«Ποτέ στη ζωή μου δεν είδα, ούτε άκουσα, ούτε έζησα εκλογές τόσο ανοιχτές για εκπλήξεις όπως αυτές της 24ης Ιουνίου. Όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα δεν θα εκπλαγώ» σχολιάζει ο αρθρογράφος της τουρκικής εφημερίδας Hurriyet, Αχμέτ Χακάν, όπως μεταδίδει το ΚΥΠΕ.
Σύμφωνα με το πρακτορείο, οι πολιτικοί αναλυτές σχολιάζουν ότι η φόρμουλα της συμμαχίας που εφηύραν το κυβερνών κόμμα ΑΚP με το ακροδεξιό κόμμα ΜΗΡ για να ξεπεράσουν τον πρόβλημα του εκλογικού ορίου του 10% που πιθανόν να αντιμετώπιζε το ακροδεξιό κόμμα ωφέλησε περισσότερο τα κόμματα της αντιπολίτευσης που επίσης συνασπίστηκαν.
Έτσι, όπως όλα δείχνουν, όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης θα μπουν στη Βουλή, κάτι που δεν ευνοεί το κόμμα του Ερντογάν που επιδιώκει πλειοψηφία 300 εδρών στο τουρκικό κοινοβούλιο.
