Εκτός από τη μείωση των συντάξεων, το 2019 φέρνει και άλλα τρία μέτρα-«φωτιά» για τις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, τους φόρους ακινήτων και τις δαπάνες υγείας, σύμφωνα με τα κείμενα που συνοδεύουν την ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος.
Σε ό,τι αφορά στη μείωση των συντάξεων και παρά τις έμμεσες υποσχέσεις από κυβερνητικά στελέχη ότι υπάρχει πιθανότητα μη εφαρμογής ή περιορισμένης εφαρμογής του μέτρου, το τεχνικό μνημόνιο που φέρει ημερομηνία 20 Ιουνίου είναι ξεκάθαρο: Τονίζει ότι έχει ήδη ξεκαθαριστεί η εικόνα με την προσωπική διαφορά (που ήταν προαπαιτούμενο της 4ης αξιολόγησης) ώστε να περικοπεί το 2019 με στόχο «καθαρή» δημοσιονομική απόδοση 1% του ΑΕΠ (αυτό σημαίνει ότι η ονομαστική περικοπή θα είναι μεγαλύτερη ώστε να καλυφθούν και οι απώλειες σε φόρους) με αντιστάθμιση συγκεκριμένα κοινωνικά αντίμετρα.
Επίσης, άγνωστο γιατί, το τεχνικό μνημόνιο, παρότι αναρτήθηκε μια ημέρα πριν το Eurogroup της περασμένης Πέμπτης και παρά τις διαβεβαιώσεις του οικονομικού επιτελείου, διατηρεί τη ρήτρα πρόωρης εφαρμογής της περικοπής του αφορολόγητου μαζί με την περικοπή των συντάξεων το 2019 αν το ΔΝΤ κρίνει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να πετύχει για τον επόμενο χρόνο πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ
Στα σκαριά…
Εκτός όμως της περικοπής των συντάξεων, το 2019 υπάρχουν άλλα τρία μέτρα τα οποία επίσης αφορούν πολλούς αν όχι όλους τους Eλληνες. Συγκεκριμένα:
1. Η έμμεση αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών για 1 εκατ. ελεύθερους επαγγελματίες. Ως γνωστόν το 2018 ήταν η πρώτη χρονιά εφαρμογής του μέτρου κατά το οποίο οι ασφαλιστικές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών υπολογίζονταν για το σύνολο του εισοδήματός τους χωρίς να αφαιρούνται οι ασφαλιστικές εισφορές του προηγούμενου έτους. Μετά από πιέσεις το υπουργείο Εργασίας είχε θεσπίσει μια μικρή έκπτωση κατά 15% αλλά μόνο για το 2018. Το 2019 η έκπτωση αυτή απαλείφεται και έτσι του χρόνου οι εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών αν είχαν ίδια ή περίπου ίδια εισοδήματα με αυτά του 2018 θα είναι 15% υψηλότερες.
2. Η αύξηση των αντικειμενικών αξιών που θα ολοκληρωθεί σταδιακά ως το 2020 συμπαρασύροντας όλους τους φόρους που βαρύνουν το ακίνητο. Η έκθεση συμμόρφωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποκάλυψε ότι οι μετριασμένες αυξήσεις του 2018 ήταν μέρος μιας συμφωνίας με τους θεσμούς για τριετή προσαρμογή των αντικειμενικών τιμών στις εμπορικές. Συνεπώς η διαδικασία τη προσαρμογής ξεκίνησε μεν το 2018 αλλά θα ολοκληρωθεί το μεθεπόμενο έτος με την προσαρμογή του 50% της αύξησης που απομένει μέχρι να προσεγγίσουν τις εμπορικές αξίες για το 2019 και το άλλο 50% για το 2020.
Η χειρουργική επέμβαση στον πρώτο και τον τρίτο συντελεστή του ΕΝΦΙΑ (από τα 500 στα 550 ευρώ και από τα 1.000 στα 1.050 ευρώ) καθώς και στο αφορολόγητο του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ από τα 200.000 στα 250.000 ευρώ απέτρεψε μεγάλες αυξήσεις ειδικά σε λαϊκές περιοχές. Το 2019 όμως όσες περιοχές λόγω της δεύτερης δόσης της προσαρμογής ανέβουν κλιμάκιο, είτε από το πρώτο στο δεύτερο είτε από το δεύτερο στο τρίτο, είναι πιθανό να δουν για το 2019 αυξήσεις στον ΕΝΦΙΑ μέχρι και 40%.
Ψυχρολουσία θα είναι ο νέος ΕΝΦΙΑ και για τους ιδιοκτήτες ακινήτων εκτός σχεδίου και αγροτεμαχίων οι οποίοι θα ενταχθούν από το 2019 στη φορολογική ύλη του ΕΝΦΙΑ. Η ψυχρολουσία θα είναι προφανώς μεγαλύτερη για αυτούς που θα υποχρεωθούν να πληρώσουν και συμπληρωματικό φόρο.
Παράλληλα όμως με τον ΕΝΦΙΑ οι νέες αντικειμενικές τιμές θα συμπαρασύρουν και άλλους 19 φόρους που βαρύνουν το ακίνητο. Για παράδειγμα το 2019 σε όσες περιοχές καταγραφούν σημαντικές αυξήσεις θα έχουμε μια αύξηση στη φορολογική επιβάρυνση σε μεταβιβάσεις, κληρονομιές, γονικές παροχές και δωρεές και μαζί τους φόρους που χρεώνει τα δημοτικά τέλη η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η αύξηση αυτή αναμένεται να κορυφωθεί το 2020 με την πλήρη προσαρμογή των αντικειμενικών στις εμπορικές αξίες που προέκυψαν από την έρευνα των ιδιωτών εκτιμητών.
3. Ο τρίτος περιορισμός δεν προκύπτει άμεσα αλλά έμμεσα και αφορά τον ευαίσθητο τομέα της υγείας. Η έκθεση συμμόρφωσης βάζει κανόνα ότι οι δαπάνες της υγείας θα πρέπει να αυξάνονται κατ’ ανώτερο σε ποσοστό ίσο με την ετήσια αύξηση του ρυθμού του ΑΕΠ, ανεξάρτητα από τις ανάγκες και τις ελλείψεις που καταγράφονται σήμερα στον χώρο της υγείας.
Παράλληλα υπάρχει πίεση στον ΕΟΠΥΥ να προχωρήσει άμεσα στην είσπραξη των υπερβάσεων των δαπανών του 2017 από ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα και φαρμακευτικές εταιρείες καθώς επίσης και την άμεση επέκταση των γενοσήμων φαρμάκων με στόχο τον περιορισμό του κόστους των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Συνεπώς, άμεσα ή έμμεσα υπάρχει η υποχρέωση νέων μέτρων για μεγάλες ομάδες του πληθυσμού, έστω και αν αυτά πλέον θα «παρακολουθούνται» και δεν θα αξιολογούνται μέχρι τώρα από τους εκπροσώπους των δανειστών.
