Οι αριθμοί είναι αποκαρδιωτικοί: 294 νεκροί, 298 βαριά τραυματίες, 5.578 ελαφρά τραυματίες. Κι αυτά μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2018. Αυτά είναι τα θλιβερά νούμερα της πραγματικότητας που επικρατεί στους ελληνικούς δρόμους
Τα τροχαία συνεχίζουν να αφαιρούν εκατοντάδες ζωές κάθε χρόνο και παρότι οι αριθμοί για το πρώτο εξάμηνο του 2018 εμφανίζονται ελαφρώς μειωμένοι – σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017 – με μία βαθύτερη ανάλυση των στοιχείων, αποκαλύπτονται χρόνιες παθογένειες όσον αφορά στη νοοτροπία και την εκπαίδευση των Ελλήνων οδηγών.
Όπως φαίνεται από τα επίσημα στοιχεία της Τροχαίας, οι θάνατοι από οδικά δυστυχήματα έχουν μειωθεί -294 νεκροί το 2018 από 314 το 2017- το πρώτο εξάμηνο του έτους.
Καθοδική πορεία ακολουθεί, επίσης, και ο αριθμός των τραυματιών. Πιο συγκεκριμένα, 298 άνθρωποι τραυματίστηκαν σοβαρά το πρώτο εξάμηνο του έτους (305 την αντίστοιχη περίοδο του 2017) ενώ άλλοι 5.578 οδηγοί, συνεπιβάτες και πεζοί τραυματίστηκαν ελαφρά (5635 το 2017).
Όπως δηλώνει, o Νικόλαος Ρήγας, γενικός γραμματέας της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Αθηνών, «είμαστε πολύ μικρό κράτος και εν καιρώ ειρήνης είναι πολύ άδικο να έχουμε τόσα πολλά θύματα στην άσφαλτο».
Η «ακτινογραφία» των τροχαίων
Αναλύοντας τις κυριότερες παραβάσεις στους δρόμους, παρατηρείται, μεταξύ άλλων, πως αυτές που συνδέονται με την ταχύτητα αναδεικνύονται για ακόμη μία φορά «πρωταθλήτριες», εμφανίζοντας αύξηση 11,6%.
Συγκεκριμένα, η Τροχαία έχει καταγράψει 98.977 παραβάσεις ταχύτητας εντός του πρώτου, αυτού, εξαμήνου.
«Το αυτοκίνητο είναι πολύ καλό μέσο για να μας διευκολύνει, αλλά μπορεί να γίνει και ο φονιάς μας εάν υπερβαίνουμε τα όρια και του οχήματος και του ΚΟΚ», αναφέρει ο κ. Ρήγας επί του ζητήματος. Οι παραβάσεις σε σχέση με τη μέθη είναι, επίσης, αυξημένες και μάλιστα κατά 4,4%.
Συνολικά καταγράφηκαν 15.330 παραβάσεις του οδικού κώδικα. Ιδιαίτερη αύξηση παρουσιάζει, επίσης, ο αριθμός των οχημάτων που δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ, με το ποσοστό να φτάνει το 43,5%.
«Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει την κατάσταση», εξηγεί ο κ. Ρήγας και προσθέτει: «Όλοι προσπαθούμε στη δύσκολη καθημερινότητα που ζούμε να περικόψουμε απ΄ όπου μπορούμε και, δυστυχώς, περικόπτουμε και από την ασφάλεια του οχήματος. Και αυτό επηρεάζει και την ασφάλειά μας».
«Οι οδηγοί να καταλάβουν ότι δεν κερδίζουν κάτι από το να κοροϊδέψουν τον τροχονόμο. Μπορεί να μην τους ελέγξει ποτέ η Τροχαία, αλλά να βρεθούν νεκροί ή τραυματίες ή κατηγορούμενοι».
Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι ο ΚΟΚ είναι ένας νόμος που πρέπει να τηρείται απαρέγκλιτα, κάτι που πρέπει να γίνει βίωμα στον Έλληνα οδηγό.
Μέχρι στιγμής, δεν έχει φανεί εάν ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας έχει καταφέρει να βελτιώσει την κατάσταση στους ελληνικούς δρόμους.
«Είναι λίγοι οι μήνες που έχει μπει σε εφαρμογή και ακόμη δεν έχουμε απτά παραδείγματα και απτά αποτελέσματα» λέει ο κ. Ρήγας.
Λανθασμένη η νοοτροπία του Έλληνα οδηγού;
«Όλοι οι Έλληνες πρέπει να καταλάβουμε πως στα τροχαία ατυχήματα και γενικά στην οδηγική συμπεριφορά δεν έχει δοθεί η δέουσα προσοχή που δίδεται σε άλλες, δυτικές χώρες», παρατηρεί ο κ. Ρήγας και τονίζει πως όσο αυστηρές και αν είναι οι ποινές που επιβάλλονται, πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία του Έλληνα οδηγού.
Ο ρόλος του κράτους δεν είναι αυτός του «μπαμπούλα», επισημαίνει. «Δεν είναι λογικό να φοβάται ο οδηγός μόνο το πρόστιμο» λέει ο κ. Ρήγας, και συνεχίζει: «Σκοπός δεν είναι να πιαστεί εξ’ απήνης την ώρα που βγάζει το κράνος ή τη ζώνη του. (σ.σ. Σκοπός) Είναι να του καλλιεργηθεί η ιδέα ότι πρέπει να φορά καθ’ όλη τη διάρκεια της οδήγησης το κράνος, τη ζώνη και να μην περνάει τον ερυθρό σηματοδότη».
Τίθεται και ζήτημα νομοθεσίας
Ο κ. Γιώργος Κουβίδης, γιατρός και πρόεδρος του συλλόγου SOS Τροχαία Εγκλήματα, μιλώντας στο CNN Greece, βάζει στο επίκεντρο ακόμη ένα σημαντικό ζήτημα που έχει να κάνει με τη νομοθεσία του κράτους σε σχέση με τα τροχαία.
Ο σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα υπάρχει από το 2011, δραστηριοποιείται σε πολλές πόλεις της Ελλάδας και συσπειρώνει περίπου 250 οικογένειες που έχουν απώλειες ανθρώπων σε τροχαία.
Τα μέλη του συλλόγου αλληλοϋποστηρίζονται, αλλά, παράλληλα, αναπτύσσουν δράσεις και «σε σχέση με την πρόληψη των τροχαίων και επεξεργάζονται προτάσεις που κατατίθενται στους αρμόδιους φορείς.
Πρωταρχικός στόχος, όμως, είναι να επέλθουν αλλαγές στον τομέα της Δικαιοσύνης.
«Υπάρχει πλήρης αμνήστευση όλων των τροχαίων εγκλημάτων, κανείς δεν τιμωρείται για τίποτα. Σαν πρωταρχικό στόχο βάζουμε τη συνολική αναμόρφωση της νομοθεσίας που αφορά το τροχαίο έγκλημα, αλλά πρωταρχικά την κατάργηση του άρθρου 43 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, ενός άρθρου το οποίο νομιμοποιεί την εγκατάλειψη των θυμάτων στους δρόμους», αναφέρει.
Ο πρόεδρος του συλλόγου καταγγέλλει το «ανήθικο», όπως το χαρακτηρίζει, μήνυμα που εκπέμπει η πολιτεία μέσω αυτού του άρθρου, «ότι μπορείς να χτυπάς κάποιον στο δρόμο και να τον εγκαταλείπεις. Να είναι ο άλλος νεκρός ή σοβαρά τραυματίας στο δρόμο και εσένα να σου ξαναδίνουν το δίπλωμά σου και να σε ενημερώνουν πως αυτό που έκανες δεν ήταν τίποτα το ιδιαίτερο, ήταν ένα απλό πλημμέλημα».
Ο κ. Κουβίδης εξηγεί πως σε περίπτωση που κάποιος – όχι οδηγός – τραυματίσει και εγκαταλείψει κάποιον «θα τιμωρηθεί με βάση τον 306 του ποινικού κώδικα, που σημαίνει 6 χρόνια φυλακή. Είναι κακούργημα. Αν κάνεις το ίδιο πράγμα με αυτοκίνητο, (σ.σ. η ποινή) είναι 6 μήνες. Είναι πλημμέλημα. Αυτά ισχύσουν στην Ελλάδα γι’ αυτό το πράγμα στους δρόμους δεν πρόκειται να σταματήσει ποτέ. Όλα πλημμελήματα είναι. Είτε οδηγείς μεθυσμένος και σκοτώνεις έναν, δύο, τρεις ανθρώπους, είτε περνάς με 100 χιλιόμετρα μέσα στη Σταδίου και σκοτώσεις έναν άνθρωπο. Πάλι, και αυτό είναι πλημμέλημα. Όταν η πολιτεία εκπέμπει αυτά τα μηνύματα, αυτές είναι οι συνέπειες που εισπράττει».
Ίσως μπορεί να «σωθεί» η επόμενη γενιά
Το μήνυμα που μεταφέρει ο κ. Νικόλαος Ρήγας είναι το πόσο σημαντική είναι η εκπαίδευση της νέας γενιάς ώστε να προληφθεί η διαιώνιση όλων των παθογενειών.
«Είναι σημαντικό να εισάγουμε την οδηγική συμπεριφορά στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ειδικά στην πρωτοβάθμια. Να γίνει βίωμα του μικρού παιδιού ότι πρέπει να τηρεί τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας, ότι πρέπει να φορά τη ζώνη, ότι πρέπει να φορά προστατευτικό κράνος. Όλα αυτά να γίνουν βίωμα και να μην είναι αποτέλεσμα επιβολής ενός υψηλού προστίμου ή αφαίρεσης της άδειας κυκλοφορίας».
Εκτιμά ότι αν δουλέψουμε προς αυτή την κατεύθυνση ίσως «σωθεί μία επόμενη γενιά», καθώς οι νέοι σήμερα έχουν ήδη μεγαλώσει με τα λάθη του παρελθόντος.
Και ο κ. Γιώργος Κουβίδης παρατηρεί πως υφίσταται θέμα εκπαίδευσης του Έλληνα οδηγού, ωστόσο, σημειώνει πως το «πρωταρχικό είναι πως δεν υπάρχουν ασφαλείς δομές, δεν υπάρχει ένα σαφές νομοθετικό πλαίσιο για το τι ισχύει για την κυκλοφορία και τρίτον υπάρχει πολύ μικρή επιτήρηση. Αν σκοτώσεις έναν άνθρωπο δεν σου αφαιρούν καν την άδεια οδήγησης. Σκοτώνεις σήμερα και αύριο το πρωί έχεις το δίπλωμα σου στο χέρι για να έχεις ακόμη μία ευκαιρία».
Απαριθμώντας μερικά στοιχεία σχετικά με τους κανόνες οδηγικής συμπεριφοράς στην Ελλάδα, όπως τα επιτρεπτά επίπεδα αλκοόλ, τα όρια ταχύτητας κτλ., ο ίδιος τονίζει: «Αυτά είναι ζητήματα πάρα πολύ σοβαρά που δεν θα τα λύσει το να εκπαιδεύσουμε τους μαθητές δημοτικού, ώστε μετά από 10 χρόνια να είναι πιο υπεύθυνοι. Αναπαράγεται μία συμπεριφορά στο δρόμο που χειροτερεύει καθημερινά».
Στέλνοντας ένα μήνυμα στους Έλληνες οδηγούς, ο κ. Κουβίδης λέει:
«Η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες στον κόσμο που εξακολουθεί να χρησιμοποιεί τον όρο ‘’ατυχήματα’’ για τα τροχαία. Δεν το χρησιμοποιεί ούτε ο ΟΗΕ, ούτε ο ΠΟΥ, ούτε κανένας από τους μεγάλους φορείς, ούτε οι αστυνομίες των άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπάρχουν επίσημες οδηγίες να μην χρησιμοποιείται η λέξη ατύχημα, δεν είναι ουδέτερη. Η λέξη ατύχημα εμπλέκει την τύχη. Ένα τροχαίο είναι προβλέψιμο και άρα μπορεί να προβλεφθεί. Υπάρχει πάντα σχέση αιτίου και αποτελέσματος».
