«Οιδίπους επί Κολωνώ» με τέσσερις ιεροψάλτες
Ο εσπερινός ήταν αυτό που τον παίδεψε περισσότερο. Γιατί η μουσική που έγραψε ο Μίνως Μάτσας για τον «Οιδίποδα επί Κολωνώ» του Σοφοκλή, τον οποίο θα δούμε στην Επίδαυρο (7 κι 8 Ιουλίου) σε σκηνοθεσία Σταύρου Τσακίρη, εκτελείται ζωντανά από τέσσερις ιεροψάλτες, ως ένα παράλληλο κείμενο εν είδει χορού.
Αλλά οι ώρες που θα έπρεπε να συμπέσουν οι τέσσερις ιεροψάλτες στις πρόβες με τον Χορό των Πολιτών, τον οποίο αποτελούν ακόμη πέντε άτομα, δεν ήταν πάντα εύκολη υπόθεση. Οι ιεροψάλτες (Πέτρος Δασκαλοθανάσης, Παναγιώτης Διαμαντόπουλος, Θεόδωρος Παλτόγλου, Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης), εκτός από τις πρωινές τους δουλειές, είχαν και εκκλησιαστικές υποχρεώσεις, λέει γελαστά σαν θυμάται τις πρώτες πρόβες ο συνθέτης. «Σημασία έχει ότι με τους ψάλτες και τους ηθοποιούς σχηματίσαμε έναν δικό μας ηχητικό κόσμο», δηλώνει. Δεν υπάρχουν μουσικά όργανα, η μουσική εκτελείται μόνο από τις φωνές, κι αυτό που ακούγεται είναι φθόγγοι που τραγουδιούνται, μας προειδοποιεί λίγο πριν πατήσει το κουμπί στο κομπιούτερ και ξεχυθεί μια ηχητική αρμονία, λιτή, αυστηρή, θυμίζοντας εκκλησιαστική κατάνυξη.
Με τον Σταύρο Τσακίρη, που «γνωρίζει καλά την τραγωδία, αντιμετωπίσαμε όλο το έργο σαν μια τελετή μύησης». Η μουσική αφηγείται με τον τρόπο της τον κόσμο του ποιητή.Οι ψάλτες επηρέασαν τους ηθοποιούς που τραγουδούν και οι ηθοποιοί τους ψάλτες. Δεκαέξι άνθρωποι που μας λένε μια παραβολή. Στόχος μας ήταν η μουσική να προεκτείνει τον λόγο.
«Η μουσική αφηγείται»
Ο Μίνως Μάτσας γράφει μουσική για θέατρο, για σινεμά, για τηλεόραση και βέβαια τραγούδια, εδώ και 23 χρόνια. Κι αυτό που λέει με βεβαιότητα είναι πως «η μουσική πρέπει να αφηγείται». Στον κινηματογράφο τον οδηγεί η εικόνα, «η μουσική σε αυτή την περίπτωση διαθλά αυτό που βλέπει ο θεατής». Οσο για το θέατρο, είναι κάτι που αλλάζει κάθε βράδυ. «Η επαφή με τους ανθρώπους έχει πάντα σημασία για να γράψω». Ξυπνάει νωρίς, δουλεύει στο πιάνο, «είναι ένας τρόπος συγκέντρωσης που με βοηθάει στην υπόλοιπη μέρα».
Τι τον γοήτευσε στον μύθο του «Οιδίποδα επί Κολωνώ»; «Αυτός ο άνθρωπος είναι κατακερματισμένος, αλλά όχι μετανιωμένος. Επειτα από πολυετή περιπλάνηση, φτάνει στις παρυφές της πόλεως των Αθηνών, στο άλσος του Κολωνού, τυφλός και κουρελιασμένος, ζητώντας φιλοξενία. Γνωρίζει ότι πλησιάζει το τέλος του και χρειάζεται τόπο να αναπαυθεί. Ναι, είναι αιμομείκτης και πατροκτόνος, όμως το κλειδί του έργου είναι στα λόγια του: “Φόνευσα και εξαφάνισα, αλλά κατά τον νόμο τα έκανα δικαίως, γιατί δεν γνώριζα”. Το θέμα είναι η ανθρώπινη απουσία και η κατανόησή της. Το έργο, μην ξεχνάμε, είναι το κύκνειο άσμα του Σοφοκλή ο οποίος το έγραψε σε βαθιά γεράματα. Εκφράζει την αγωνία για τον θάνατο, κάτι που απασχολεί όλους μας. Ομως, όσο πλησιάζεις στον εαυτό σου τόσο κατανοείς τι υπάρχει όταν εσύ δεν θα υπάρχεις».
«Οιδίπους επί Κολωνώ», Θέατρο Επιδαύρου, 7 και 8 Ιουλίου.
Πρωταγωνιστούν οι: Κώστας Καζάκος, Δημήτρης Λιγνάδης, Κόρα Καρβούνη, Δημήτρης Ημελλος, Αρης Τρουπάκης, Τζένη Κόλλια, Δημήτρης Λάλος.