Ορίζοντες Τέχνης

Γεννήθηκε στην Καλιφόρνια το 1877. Η μητέρα της, Dora Angela Duncan, μία αυτοδίδαχτη, καλλιεργημένη γυναίκα, δίδαξε στα παιδιά της την αγάπη και το σεβασμό για την τέχνη, τη γλώσσα αλλά και το παρελθόν.
Η οικογένειά της ταξίδευε συχνά, σταδιακά στην Αμερική και ύστερα στην Ευρώπη. Έφθασαν στο Λονδίνο το καλοκαίρι του 1899, όταν η Ισιδώρα, σε ήλικά 22 ετών, απορροφήθηκε σε καθημερινή βάση από τα εκθέματα του Βρετανικού Μουσείου.
Αργότερα στο Παρίσι γνώρισε στο Λούβρο, τη συλλογή Ελληνικών αγγείων και την εικονογραφία τους. Στην αυτοβιογραφία της αναφέρει πως ο αδερφός της Raymond, σκίτσαρε κάθε ερυθρόμορφο ή μελανόμορφο αγγείο σε αυτή τη συλλογή. Η Duncan χόρευε εμπνευσμένη από αυτές τις εικόνες, ενώ ο Raymond τη φωτογράφιζε. Ήταν η αυτό-διακηρυσσόμενη αποστολή τους να συντονιστούν με την αρχαιοελληνική ευαισθησία, αισθητική και ήθος. Η Duncan ένιωσε μεγάλη έλξη για τους μύθους και τις παραδόσεις της αρχαίας Ελλάδας. Η επιρροή τους ήταν βαθιά και καταλυτική. Ενστάλαξαν όχι μόνο τη δουλειά της, αλλά και τα βάθη της ψυχής της.
Για κάποιους κριτικούς, η μακροχρόνια αφοσίωση και η έμπνευση που αντλούσε από την αρχαία Ελλάδα, εμφανιζόταν σαν εμμονή. Η Duncan, ωστόσο, αντλούσε σε προσωπικό επίπεδο για να ζήσει και σε επαγγελματικό για την αποφασιστικότητά της να επαναφέρει την αρχαία ιδέα του «Χορού» (όπως το οραματίζονταν να εφαρμόζεται στην αρχαία Ελλάδα) επικεντρωμένη στην ανθρώπινη εμπειρία.

Η αφοσίωσή της σε αυτό το σκοπό προσδιόρισε το χορό της, λιγότερο σαν διασκέδαση και περισσότερο εξευμενιστικό στις δυνάμεις της φύσης και των θεών. Για την Duncan, ο χορός ήταν μια έκφραση της παρόρμησης. Ήταν μία σιωπηλή εκδήλωση της ανθρώπινης φύσης και μία επιβεβαίωση του ανθρώπινου πνεύματος. Αποδεχόταν την άποψη ότι ο χορός ήταν η αρχαιότερη των τεχνών και ότι προέρχονταν από τις ανάγκες της κοινωνικής ζωής, που εκδηλώνονταν στις γιορτές και τα πρώιμα τελετουργικά.
Τελευταία, η Duncan έχει κατηγορηθεί πως οικειοποιήθηκε την Ελληνική κουλτούρα για να αναπτύξει τη χορευτική της προσωπικότητα, και ότι η αφοσίωσή της στο Ελληνικό ιδεώδες ήταν σχεδόν επιπολαιότητα. Μπορεί να διαφωνήσει κανείς με μία τέτοια κριτική και να τη θεωρήσει αβάσιμη και προϊόν παρεξήγησης των πηγών που κινητοποιούσαν την Duncan, αλλά και της άποψης του Ελληνικού κόσμου. Είναι ξεκάθαρο μέσα από τα γραπτά της Duncan, τις δηλώσεις της και άλλες πηγές ότι καταλάβαινε την αναφορά στον αρχαίο Ελληνικό κόσμο περισσότερο σαν μία προσομοίωση που της παρείχε ένα εννοιολογικό πλαίσιο για να εξερευνήσει την τέχνη της και τον τρόπο ζωής της.
«Να δώσεις ζωή ξανά στο αρχαίο ιδεώδες! Δεν εννοώ να το αντιγράψεις, να το μιμηθείς, αλλά να αναπνεύσεις τη ζωή του, να το αναγεννήσεις εντός του ανθρώπου μέσα από την προσωπική έμπνευση, να ξεκινήσεις από την ομορφιά του και να προχωρήσεις στο μέλλον» (Duncan, The Art of the Dance, 96.)
Η τέχνη της Ισιδώρας ήταν συμβολική τέχνη. Η ψυχή του ανθρώπου που αντιμετωπίζει τη φύση και το αίνιγμα της ζωής, γενναίος και προβληματισμένος και τρομοκρατημένος μπροστά στο μυστήριο.

Η Duncan προκάλεσε με τον χορό της και τη δημόσια συμπεριφορά της, πολλούς κοινωνικούς περιορισμούς συμπεριφοράς, ειδικά εκείνους που αναφέρονταν στις γυναίκες και τα σώματά τους.
«Ξόδεψα πολλές μέρες και νύχτες στο στούντιο αναζητώντας ένα χορό που θα μπορούσε να είναι η θεϊκή έκφραση του ανθρωπίνου πνεύματος μέσα από την κίνηση. Για ώρες στεκόμουν ακίνητη, τα δυό μου χέρια διπλωμένα πάνω στο ηλιακό πλέγμα.. έψαχνα και τελικά ανακάλυψα την κεντρική πηγή όλης της κίνησης, ο κρατήρας της δύναμης της κίνησης, απ’ όπου γεννιέται όλες οι κινήσεις, ο καθρέφτης του οράματος για τη δημιουργία του χορού. Από αυτή την ανακάλυψη γεννήθηκε η θεωρία πάνω στην οποία βάσισα τη σχολή μου…. Όταν έμαθα να συγκεντρώνω όλη μου τη δύναμη σε αυτό το κέντρο, βρήκα ότι από κει κι έπειτα όταν άκουγα μουσική, οι ακτίνες και οι δονήσεις της έρεαν σε αυτή τη πηγή φωτός εντός μου, αντικατοπτρίζοντας τους εαυτούς τους στο Πνευματικό Όραμα, όχι τον καθρέφτη του μυαλού αλλά της ψυχής.»

Σχόλια

σχόλια