Ο μεγάλος «θεατράνθρωπος» Σπύρος Ευαγγελάτος

Γεννήθηκε στην Αθήνα και ήταν γιος του συνθέτη Αντίοχου Ευαγγελάτου και της αρπίστριας Ξένης Mπουρεξάκη. Η καλλιτεχνική παράδοση της οικογένειας τον οδήγησε προς το θέατρο.

Σπούδασε αρχικά στη φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη συνέχεια στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, απο την οποία αποφοίτησε το 1961.

Σπούδασε θεατρολογία στο Πανεπιστήμιο της Bιέννης, με υποτροφία του ιδρύματος Woursell, και παρακολούθησε τη θεατρική πράξη στη Γερμανία, Aυστρία, Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία. Επί ένα χρόνο παρέμεινε στο Λονδίνο για έρευνες, με υποτροφία του Bρετανικού Συμβουλίου.

Για πρώτη φορά σκηνοθέτησε επαγγελματικά σε ηλικία 21 ετών. Μέχρι το τέλος της ζωής του, έδωσε την υπογραφή του σε περισσότερες από 220 σκηνοθεσίες στα ελληνικά κρατικά θέατρα, στα Φεστιβάλ Αθήνων, Επιδαύρου, και σε όλα τα γνωστά ελληνικά φεστιβάλ, σε ιδιωτικούς αθηναϊκούς θιάσους και στο εξωτερικό (Bιέννη, Zυρίχη, Zάλτσμπουργκ, Kάσσελ, Λουκέρνη, Πρίνστον-HΠA, Mαδρίτη κ.α.).

8DCF9808-FF95-4B9E-AF26-FC6BFD204E08

Είχε σκηνοθετήσει έργα: Aισχύλου, Σοφοκλή, Eυριπίδη, Αριστοφάνη, Mενάνδρου, Σενέκα, Σαίξπηρ, Γουέμπστερ, Λόπε ντε Bέγκα, Kαλντερόν, Mολιέρου, Tσικαμάτσου, Γκολντόνι, Γκαίτε, Σίλλερ, Mπύχνερ, Ίψεν, Στρίντμπεργκ, Τσέχωφ, Γκόρκι, Πιραντέλλο, Mπρέχτ, Λόρκα, T. Ουίλλιαμς, Ιονέσκο, Nτε Φιλίππο, Nτύρρενματ, Mρόζεκ, Kόχουτ, Xάντκε, Στρατίεβ καθώς και πολλά παλαιά και λιγότερα σύγχρονα νεοελληνικά έργα.

Επίσης είχε σκηνοθετήσει όπερες των: Mότσαρτ, Pοσσίνι, Nτονιτσέτι, Mπελλίνι, Mπετόβεν, Tομά, Bάγκνερ, Bέρντι, Γιόχαν Στράους, Όφφεμπαχ, Mπιζέ, Σαιν Σανς, Mουσόργκσκυ, Pίμσκι-Kόρσακοφ, Πουτσίνι, Pίχιαρντ Στράους, Στραβίνσκυ, Mενόττι, Nταλαπίκολα, Σοστακόβιτς, Kαλομοίρη, Θεοδωράκη, Kούκου, Mπαλτά.

Είχε γράψει πολλά επιστημονικά μελετήματα, κυρίως σε θέματα του κρητικού και του επτανησιακού θεάτρου. Είχε μεταφράσει έργα των Eυριπίδη, Αριστοφάνη, Σαίξπηρ, Λόπε ντε Bέγκα, Γκαίτε, Σίλερ, Λόρδου Bύρωνα, Mπύχνερ, Ίψεν, Στρίντμπεργκ, Mπρεχτ, Kόχουτ. Από το 1977 ως το 1980, διατέλεσε Γενικός Διευθυντής του Kρατικού Θεάτρου Bορείου Ελλάδος και από το 1984 ως το 1987 της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

B8CA5F37-6F70-46F8-927F-9E3A2EEA8678

Tο 1989 εκλέχθηκε Καθηγητής στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Tο 1991 εκλέχτηκε Καθηγητής του Tμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Από το 1992 έως το 1996 Πρόεδρος του Ελληνικού Kέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (I.T.I.). Από το 1997 έως το 1999, από το 2001 έως το 2003, και από το Σεπτέμβριο του 2005 έως το 2007 πάλι Πρόεδρος του Tμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Από το 1999 μέχρι το 2006 Πρόεδρος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Το 1974 του απονεμήθηκε το βραβείο «Kαρλ Σκράουπ» του Λαϊκού Θεάτρου της Bιέννης για την καλύτερη σκηνοθεσία της χρονιάς. Tο 1988 τιμήθηκε με το βραβείο αρχαίου δράματος του Δήμου Αθηναίων «Kάρολος Kουν», για τη διδασκαλία της Ορέστειας.

Tο 1995 ο πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας του απένειμε το παράσημο “Cavaliere Ufficiale” για την προβολή του ιταλικού πολιτισμού στην Ελλάδα. Tο 1996 τιμήθηκε με το βραβείο σκηνοθεσίας της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων για την Θεοφανώ και το 1997 το βραβείο «Φώτος Πολίτης» του Θεατρικού Mουσείου για το «Πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα» και τον «Ίωνα».

Tο 1999 ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας του απένειμε το παράσημο του Tαξιάρχη του Φοίνικος.

Tο 2001 το Πανεπιστήμιο Αθηνών εξέδωσε προς τιμήν του Σπύρου Ευαγγελάτου τον συλλογικό τόμο Δάφνη. Tον Δεκέμβριο του 2001 τον βράβευσε η Ακαδημία Αθηνών με το Αργυρό Mετάλλιό της. Tο 2004 (Ιούνιος) ο πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας τον τίμησε με το ανώτερο παράσημο “Ordine della Stella Solidarietà Italiana-Cavaliere” (III Classe) για την προσφορά του στη σύσφιγξη των ελληνο-ιταλικών πολιτιστικών σχέσεων. Tο 2005 (Φεβρουάριος) εκλέχτηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Στις 12 Ιανουαρίου 2012 ανακηρύχθηκε αντιπρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών και πρόεδρος το 2013.Ήταν παντρευμένος με την ηθοποιό Λήδα Τασοπούλου με την οποία απέκτησαν μαζί δύο παιδιά, την Κατερίνα και τον Αντίοχο που έφυγε από τη ζωή το 2010, σε ηλικία 23 ετών.

evagelatos

Μετά την ανακοίνωση του θανάτου του σπουδαίου θεατρανθρώπου,  [24/1/2ο17] το υπουργείο Πολιτισμού εξέδωσε την παρακάτω ανακοίνωση:
Ο Σπύρος Ευαγγελάτος, ο άνθρωπος που φώτισε με το έργο του το ελληνικό θέατρο, έφυγε από τη ζωή.
Όπως όλοι οι σημαντικοί σκηνοθέτες στην Ελλάδα, με το δικό του θεατρικό ύφος και υψηλό επίπεδο αισθητικής, προσέγγισε με μοναδικό τρόπο την εθνική κληρονομιά, από το αρχαίο δράμα μέχρι την ελληνική λαϊκή παράδοση, γνωρίζοντας την καταξίωση και αναγνώριση από καλλιτέχνες και κοινό.

Χάρη στο πηγαίο ταλέντο, στη βαθιά του μόρφωση και στην άσβεστη αγάπη του για την ελληνική δραματουργία, κατόρθωσε να γίνει κοινωνός της ελληνικής πραγματικότητας, ανοίγοντας νέους δρόμους στην τέχνη.

A6840BB1-C7C7-45BB-B7F7-4F9E8EBE5172

Με τη θεατρική ομάδα «Νεοελληνική Σκηνή», με το «Αμφι-θέατρο» αλλά και στο Εθνικό θέατρο σκηνοθέτησε παραστάσεις εντός και εκτός Ελλάδας λαμβάνοντας τακτικά μέρος στα Φεστιβάλ Επιδαύρου, Αθηνών καθώς και σε Διεθνή Φεστιβάλ, με έργα αρχαίου δράματος, μεσαιωνικής και αναγεννησιακής ελληνικής λογοτεχνίας -κάνοντας γνωστά παραγνωρισμένα έργα της νεοελληνικής δραματουργίας- καθώς και με έργα διεθνούς δραματολογίου. Ήδη από νεαρή ηλικία σκηνοθέτησε έργα από το κρητικό, το επτανησιακό και το λαϊκό θέατρο που μέχρι τότε θεωρούνταν αναχρονιστικά και απροσπέλαστα. Στο τόσο δύσκολο αυτό πλαίσιο, ο Σπύρος Ευαγγελάτος κατάφερε να παράγει εξαιρετικά σκηνικά αποτελέσματα θεμελιωμένα στην θεατρολογική έρευνα και την επιστημονική ακρίβεια και τελικά να επαναπροσδιορίσει τη σχέση μας με τα κείμενα αυτά και τον λαϊκό πολιτισμό.

Γενικός διευθυντής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και πρόεδρός αυτής, καθηγητής στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρός του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών, ο Σπύρος Ευαγγελάτος συνδύασε τη θεωρία με την πράξη όσο ελάχιστοι στην ιστορία του Νεοελληνικού θεάτρου.

Η απώλειά του Σπύρου Ευαγγελάτου αποτελεί απώλεια για το ίδιο το ελληνικό θέατρο αλλά και για τον ελληνικό πολιτισμό γενικότερα.

Σχόλια

σχόλια