Το «Απέραντο Γαλάζιο» των Κυκλάδων -Παναγία Χοζοβιώτισσα
Το «Απέραντο Γαλάζιο» των Κυκλάδων. Το νησί που έγινε γνωστό σε όλο τον κόσμο από μια γαλλική ταινία και το εντυπωσιακό μοναστήρι που είναι «κρυμμένο» σε έναν βράχο ύψους 300 μέτρων.
Η παράδοση λέει ότι το νησί οφείλει το όνομα του στο σπάνιο θεραπευτικό βότανο τη λινοκαλάμη, που φύεται στις πλαγιές των ορεινών όγκων του νησιού. Από το 1988 το νησί βαφτίστηκε ξανά ως το «Απέραντο Γαλάζιο», από την ομώνυμη γαλλική ταινία του Ζακ Λικ Μπεσόν, που χάρισε στους σινεφίλ και στη χώρα μας, υπέροχα πλάνα της Αμοργού μέσα από τη ζωή των δυτών. Ακόμη και σήμερα κάθε απόγευμα μια καφετέρια στην Αιγιάλη προβάλει ανελλιπώς την ταινία.. Αποτέλεσμα ήταν οι Γάλλοι να λατρέψουν το νησί και να το επισκέπτονται κατά χιλιάδες κάθε χρόνο, ξεκινώντας μάλιστα τον τουρισμό από τον Μάιο. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Αμοργό ζουν και πολλοί Γάλλοι που έχουν αγοράσει δικό τους σπίτι.
Η Αμοργός πρωτοκατοικήθηκε πριν 6.000 χρόνια και υπήρξε σημαντικό κέντρο του κυκλαδικού και μυκηναϊκού πολιτισμού με κέντρα τις αρχαίες πόλεις Αιγιάλη, Μινώα και Αρκεσίνη. Το νησί αποτέλεσε άντρο των πειρατών στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, καθώς το σημερινό λιμάνι, τα Κατάπολα, ήταν το μεγαλύτερο φυσικό λιμάνι των Κυκλάδων με μήκος ένα ναυτικό μίλι. Οι επιδρομές των Σαρακηνών πειρατών ανάγκασαν τους κατοίκους της να απομακρυνθούν από τις παραλίες και να οχυρωθούν στο κάστρο της Χώρας και στο Καστρί της Κάτω Μεριάς.
Η περιήγηση στην Αμοργό ξεκινά από τη Χώρα, την πρωτεύουσα, που βρίσκεται περίπου στο κέντρο του νησιού. Πρόκειται για έναν ολόλευκο οικισμό «σκαρφαλωμένο» σε απότομο βράχο ύψους 65 μέτρων. Στην κορυφή του βράχου βρίσκεται το μισογκρεμισμένο βενετσιάνικο Κάστρο του 13ου αιώνα, που θυμίζει το παρελθόν της ιστορίας των Κυκλάδων. Η Χώρα αποτελεί πρότυπο δείγμα κυκλαδίτικου οικισμού, με ασβεστωμένα στενά δρομάκια, μπουκαμβίλιες, γεράνια και κατάλευκα σπιτάκια. Το κεντρικό σοκάκι της Χώρας οδηγεί στη Λόζα, την κεντρική πλατεία του οικισμού με το γραφικό καφενεδάκι κάτω από τη σκιά ενός μεγάλου ευκάλυπτου. Κοντά στην πλατεία βρίσκεται η εκκλησία της Κυρά Ελεούσας, ο παλαιότερος ναός του νησιού. Στον κεντρικό δρόμο της Χώρας βρίσκεται ο Πύργος του Γαβρά, ένα όμορφο βενετσιάνικο αρχοντικό, που σήμερα φιλοξενεί τα αξιόλογα αρχαιολογικά ευρήματα από τις ανασκαφές στις αρχαίες πόλεις του νησιού.
Τα Κατάπολα είναι το κεντρικό λιμάνι της Αμοργού. Απέχουν 6 χλμ. από τη Χώρα και αποτελούνται από τρεις γραφικούς συνοικισμούς: τα Κατάπολα, το Ξυλοκερατίδι και το Ραχίδι, που απλώνονται γύρω από τον κόλπο. Τα κάτασπρα σπιτάκια δένουν αρμονικά με το μπλε της θάλασσας και το πράσινο του κάμπου. Εκεί βρίσκεται και η Παναγία η Καταπολιανή, ένα αρχαίο χριστιανικό μνημείο της Αμοργού με κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική και τα ερείπια τις Αρχαίας Μινώας στο βουνό του Μουντουλιά. Στα Κατάπολα «χτυπά» η καρδιά του νησιού, καθώς ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες σφύζουν από ζωή μέρα και νύχτα.
Το πιο εντυπωσιακό αξιοθέατο του νησιού είναι η Ιερά Μονή της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας ή Κυνηγημένης. Το επιβλητικό μνημείο βρίσκεται χτισμένο μέσα σε έναν απότομο βράχο ύψους 300 μέτρων και εκτείνεται σε μήκος 40 μέτρων και πλάτος 5 μέτρων. Η μονή είναι ορατή μόνο από το πέλαγος και σε αυτήν οδηγούν 350 σκαλοπάτια. Αντέχετε; Το όνομα της Μονής προήλθε από την παραφθορά του ονόματος της πόλης Χοζιβά της Παλαιστίνης. Εκεί ήταν η εικόνα της Παναγίας που φιλοξενείται στη μονή. Σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη, η μονή χτίστηκε από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Κομνηνό το 1088, όταν μία πιστή έστειλε τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας.
Κάτω από τη μονή βρίσκεται η παραλία της Αγίας Άννας με το ομώνυμο εκκλησάκι, όπου έγιναν τα γυρίσματα της ταινίας του Λικ Μπεσόν «Απέραντο Γαλάζιο». Η Αμοργός έχει παραλίες για όλα τα γούστα. Εντυπωσιακή είναι η παραλία του Αγίου Παύλου, που βρίσκεται μεταξύ της Χώρας και της Αιγιάλης. Πρόκειται για μια λευκή παραλία με βότσαλα και κρυστάλλινα νερά με μια λωρίδα από άμμο, που απλώνεται στο νησί της Νικουριάς που είναι απέναντι.
Στην παραλία του Μούρου οι θεόρατοι βράχοι που ξεπηδούν από τα καταγάλανα νερά είναι ένα μοναδικό τοπίο. Η παραλία της Αιγιάλης είναι η μεγαλύτερη αμμώδης παραλία του νησιού, ενώ μερικές ακόμα είναι ο Όρμος της Καλοταρίτισσας, η μικρή Βλυχάδα και ο Όρμος Λίβερου, όπου προσφέρονται για κολύμπι σε κρυστάλλινα νερά.